Cyklokapron

Tranexaminezuur voorkomt dat bloedstolsels oplossen.

Artsen schrijven tranexaminezuur voor bij bloedingen of gevaar voor bloedingen bij mensen met bepaalde afwijkingen in de bloedstolling (bloedstollingziekten). Of bij mensen die door een andere oorzaak lang blijven bloeden. Het werkt ook bij abnormaal vaginaal bloedverlies en hereditair angio-oedeem. Verder ook bij hyperpigmentatie (donkere huidverkleuring), als andere medicijnen niet werken.

• Tranexaminezuur voorkomt bloedingen.
• Bij bloedingen of gevaar voor bloedingen (bijvoorbeeld bij een bloedstollingziekte). Bij ongewoon veel bloedverlies tijdens ongesteld zijn. En bij hereditair angio-oedeem (aangeboren plotselinge zwellingen in gezicht, slokdarm, buik, keel en mondholte). Soms ook bij donkere huidverkleuring.
• Tabletten: slik deze heel door met water. Heeft u moeite met slikken? U mag de tablet op de breukstreep doormidden breken. Daarna beide helften heel doorslikken.
• Mondspoeling: meet de goede hoeveelheid af met de doseerspuit. Spoel hiermee 2 minuten lang uw mond. Spuug de mondspoeling daarna uit. Slik het niet door.
• Er is ook een mondspoeling met tranexaminezuur die u wel mag doorslikken. Doe dit alleen als uw arts dit zegt. Meet de goede hoeveelheid af met de maatbeker of doseerspuit. Slik de vloeistof daarna direct door.
• Injecties worden gegeven door een verpleegkundige of arts.
• U kunt last krijgen van misselijk voelen, overgeven en diarree.
• Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen.
• Geeft u borstvoeding? Dit medicijn komt in de moedermelk. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor de baby. Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken.

Bloedstollingsziekten

Toepassing
Tranexaminzuur wordt gebruikt bij mensen die te lang blijven bloeden. De tabletten en injecties met tranexaminezuur worden bijvoorbeeld gebruikt na operaties of tandheelkundige ingrepen. Dit kan het geval zijn bij mensen met hemofilie (bloedingziekte), met de ziekte van Von Willebrand, leukemie, prostaatkanker en alvleesklierkanker. En bij bepaalde leverziekten en na ingrepen aan de prostaat, de blaas of baarmoederhals. 

De mondspoeling wordt gebruikt na een tandheelkundige ingreep door mensen die antistollingsmiddelen gebruiken.

De mondspoeling als drank schrijven artsen voor aan mensen die niet kunnen slikken of een sonde hebben.

Werking 
Bij beschadigingen van vaten vormt het lichaam een bloedstolsel op de beschadiging, waardoor het bloeden stopt. Zodra de beschadiging van het bloedvat is gerepareerd, lost het bloedstolsel weer op. Bij sommige mensen lost het stolsel echter te vroeg op. Of kan het zich niet vormen, waardoor de bloeding niet stopt.

Tranexaminezuur houdt een bloedstolsel op een vaatbeschadiging in stand, waardoor de wond niet opnieuw kan gaan bloeden.

Behandeling
Meestal krijgt u tranexaminezuur vlak voor de operatie of ingreep. Soms moet u na de operatie of ingreep een aantal dagen tranexaminezuur gebruiken. Bij hemofilie moet u tranexaminezuur gebruiken in combinatie met bloedstollingsfactoren.

Abnormaal vaginaal bloedverlies

Bij sommige vrouwen is de menstruatie veel heviger doordat de bloedstolling niet goed verloopt. Ook kan er men na het plaatsen van een spiraaltje een te hevige bloeding optreden. Tranexaminezuur tabletten kunnen het overvloedige bloedverlies verminderen.

Effect
De werking bij overvloedig bloedverlies begint binnen enkele uren. U merkt dan dat u minder bloed verliest.

Oedeem

Tranexaminezuur wordt gebruikt om aanvallen te voorkomen van hereditair angio-oedeem. Dit is een erfelijke aandoening waarbij plotselinge zwelling (oedeem) in het gezicht, slokdarm, buik, keel en mondholte ontstaat. Dit is een gevaarlijke situatie, aangezien de zwelling het ademhalen bemoeilijkt.

Tranexaminezuur tabletten en injecties kunnen deze aanvallen voorkomen. Voelt u de aanvallen niet aankomen? Of heeft u meer dan één aanval per maand? Dan zal de arts adviseren het middel dagelijks te gebruiken.

Onregelmatige donkere huidverkleuring

Verschijnselen
Bij hyperpigmentatie ontstaan onregelmatige bruine vlekken. Meestal op het gezicht, vooral op het voorhoofd, de jukbeenderen, de bovenlip en de kin. Deze vorm van hyperpigmentatie heet ook wel melasma, chloasma of zwangerschapsmasker.

Oorzaak
Pigment (melanine) wordt aangemaakt door de huid bij blootstelling aan zonlicht. Het pigment wordt gevormd door speciale pigmentcellen in de huid: de melanocyten. Het pigment biedt de huid bescherming tegen schadelijke invloeden van zonlicht (UV-straling).

De donkere vlekken ontstaan onder andere door huidveroudering, ontstekingen van de huid en erfelijke aanleg. Ze kunnen ook ontstaan tijdens de zwangerschap (zwangerschapsmasker) en tijdens gebruik van de anticonceptiepil.

Behandeling
Gebruik bij blootstelling aan zonlicht een zonnebrandmiddel met een hoge beschermingsfactor.
Hyperpigmentatie tijdens de zwangerschap verdwijnt meestal vanzelf weer na de bevalling.

Een arts kan verschillende middelen voorschrijven bij donkere vlekken op het gezicht, zoals azelaïnezuur, tretinoïne of hydrochinon. Als behandeling met meerdere medicijnen niet goed genoeg werkt, kan uw arts tranexaminezuur voorschrijven.

Effect
Tranexaminezuur remt het ontstaan van pigment in de huid en heeft zo een blekende werking op de huid. Het remt de groei van de huidcellen die de huid donker kleuren (melanocyten).

Het kan 12 weken duren voordat de donkere vlekken lichter worden.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken en diarree.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Overgevoeligheid voor dit middel. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk en roodheid.

  Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Geef aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor tranexaminezuur. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het middel niet opnieuw krijgt.

• Trombose (bloedstolsel in de vaten).

  Het effect van tranexaminezuur kan doorslaan, waardoor op andere plekken een bloedstolsel kan ontstaan. Vooral bedlegerige patiënten hebben hier zeer zelden kans op. In sommige gevallen kan het worden gecombineerd met een antistollingsmiddel, zoals heparine.

• Duizeligheid, vooral als dit middel via een injectie wordt gegeven en de injectie te snel wordt toegediend.

• Veranderingen in het zien, zoals kleurenblindheid.

  Waarschuw uw arts als u dit merkt. Deze bijwerking verdwijnt meestal weer als u stopt met het middel.

• Aanval met spierschokken en spierkrampen.

  Neem direct contact op met een arts.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Kijk voor de goede dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe?

• Tablet: de tablet niet kauwen, maar heel doorslikken met een beetje water. U mag ook de tablet op de breukstreep doormidden breken. De beide helften moet u heel doorslikken met een beetje water.
• Injectie: meestal geeft een verpleegkundige of een arts de injectie.
• Mondspoeling: meet met de spuit de voorgeschreven hoeveelheid af. Spoel hiermee twee minuten lang de mond. Slik de vloeistof niet door.
• Mondspoeling als drank: meet met de maatbeker de voorgeschreven hoeveelheid af. De mondspoeling als drank moet u doorslikken. Doe dit alleen als uw arts dit heeft voorgeschreven.

Wanneer?

• Hemofilie (bloedingziekte), als men overvloedig bloeden na operaties of tandheelkundige ingrepen wil voorkomen. Voorafgaand aan de ingreep krijgt u een tablet of injectie met tranexaminezuur.
• Ziekte van Von Willebrand, als men overvloedig bloeden na tandheelkundige ingrepen of bij de menstruatie wil voorkomen. U moet de tabletten vanaf één dag voor de ingreep of menstruatie slikken.
• Bij gebruik van een antistollingsmiddel, als men overvloedig bloeden na tandheelkundige ingrepen wil voorkomen. Na de ingreep moet u starten met de mondspoeling.
• Overvloedige menstruatie: gebruik dit middel tijdens de drie dagen van de menstruatie wanneer de klachten het hevigst zijn.
• Hereditair angio-oedeem: vaak moet u dit middel dagelijks gebruiken om een aanval te voorkomen. Als de aanvallen zich vooraf duidelijk aankondigen, kunt u het ook nemen zodra dit het geval is.
• Donkere huidverkleuring: u gebruikt dit medicijn 2 tot 3 keer per dag.

Hoelang?
In de meeste gevallen moet u dit middel een tot twee weken gebruiken. Bij een blaasoperatie of een operatie aan de prostaat bijvoorbeeld tot geen bloed meer in de urine te zien is.

• Hemofilie (bloedingziekte), als men overvloedig bloeden na een operatie of tandheelkundige ingreep wil voorkomen. Na de operatie moet u meestal nog zes tot tien dagen doorgaan met tabletten tranexaminezuur.
• Ziekte van Von Willebrand, als men overvloedig bloeden na tandheelkundige ingrepen of bij de menstruatie wil voorkomen. U moet de tabletten zeven tot tien dagen lang gebruiken.
• Bij gebruik van een antistollingsmiddel, als men overvloedig bloeden na tandheelkundige ingrepen wil voorkomen. Na de ingreep moet u de mondspoeling twee tot vijf dagen gebruiken.
• Bij overvloedige menstruatie, bij elke menstruatie drie dagen lang.
• Bij hereditair angio-oedeem zult u het zeker meerdere jaren lang gebruiken.
• Bij donkere huidverkleuring gebruikt u dit medicijn 12 weken.

Tabletten, mondspoeling en mondspoeling als drank

• Als u dit middel 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt? Gebruik de vergeten dosis dan alsnog. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit middel 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt? Gebruik de vergeten dosis dan alsnog. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit middel 4 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 1 uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt? Gebruik de vergeten dosis dan alsnog. Duurt het nog minder dan 1 uur? Sla de vergeten dosis dan over.

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Zwangerschap
Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend om met zekerheid te kunnen stellen dat het veilig is. Laat daarom uw arts weten dat u zwanger bent of dit binnenkort wilt worden.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Dit medicijn komt in een kleine hoeveelheid in de moedermelk. Het is niet bekend of dit schadelijk voor de baby is.

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen.

Ja, u heeft een recept nodig.

Tranexaminezuur is sinds 1965 internationaal op de markt. Het is op recept te krijgen onder de merknaam Cyklokapron en Traxidot en als het merkloze Tranexaminezuur in tabletten en injecties.

Het is ook verkrijgbaar als het merkloze Tranexaminezuur mondspoeling FNA. Deze mondspoeling wordt ook als drank gebruikt.

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.