Introductie

Fluoride versterkt tanden en botten. Hierdoor worden de tanden minder snel aangetast door bacteriën, die cariës (gaatjes in tanden en kiezen) veroorzaken. Het wordt gebruikt om tandbederf te voorkomen en zit in normale tandpasta's.

Natriumfluoride wordt gebruikt om tandbederf te voorkomen wanneer het poetsen met normale tandpasta's niet voldoende is. In hogere doseringen wordt het gebruikt bij mensen met veel kans op tandbederf, zoals mensen die door ziekte last hebben van een droge mond, zoals bij het syndroom van Sjögren.

Highlight

• Fluoride maakt het glazuur van de tanden steviger en beschermt ze tegen zuur. Hierdoor kunnen bacteriën tanden en kiezen minder snel aantasten.
• Om tandbederf (cariës) te voorkomen. Bijvoorbeeld als het poetsen met normale tanspaste niet voldoende is. Of bij veel kans op tandbederf bij mensen die door ziekte last hebben van een droge mond (zoal bij het syndroom van Sjögren).
• Tandpasta: poets uw tanden en kiezen met de pasta. Poets niet binnen 1 uur na het eten of drinken van zure voedingsmiddelen. Dit maakt het tandglazuur zwakker.
• Tandgel: poets eerst uw tanden met tandpasta. Breng daarna de gel op uw tanden en kiezen aan. Doe dit zoals uw tandarts of orthodontist u heeft laten zien.
• Mondspoeling: meet met de maatbeker de hoeveelheid af. Spoel hiermee uw mond. Zuig de vloeistof goed tussen uw tanden en kiezen door en spuug het uit. Slik de vloeistof niet door.
• Vloeistof voor op de tanden: uw tandarts zal dit op uw tanden aanbrengen. U mag tot 4 uur na aanbrengen niet uw tanden poetsen of op hard voedsel kauwen.
• U kunt last krijgen van misselijk zijn en overgeven.
• U mag dit middel gebruiken als u zwanger bent, wilt worden of als u borstvoeding geeft.

Werking

Tandbederf

In de mond zijn bacteriën aanwezig die leven van suiker. Ze veranderen daarbij suiker uit voedsel in zuur. Dit zuur tast het glazuur van de tanden aan.

Voorkomen van tandbederf
De beste manier om tandbederf te voorkomen is door geen suiker of zoete voedingsmiddelen te gebruiken. Het is vooral schadelijk als het glazuur verschillende keren per dag de inwerking van zuur te verduren krijgt. Het glazuur heeft dan onvoldoende tijd om te herstellen.

Bovendien is het belangrijk de tanden en kiezen minstens twee keer per dag te poetsen en verder eventueel te flossen. U verwijdert daarmee tandplak. Tandplak bestaat uit een opeenhoping van bacteriën en suikers op het oppervlak van tanden en kiezen.

Ook kunt u fluoride gebruiken om tandbederf te voorkomen.

Werking
Fluoride beschermt de tanden en kiezen op drie manieren. Ten eerste komt het in het glazuur terecht. Dit maakt het glazuur steviger en minder vatbaar voor zuur.

Ten tweede hecht fluoride zich aan beginnende zwakke plekken in het glazuur. Dit maakt deze plekken steviger, zodat ze kunnen herstellen.

Ten slotte zorgt fluoride ervoor dat de bacteriën minder goed suiker in zuur kunnen veranderen, waardoor er minder van het schadelijke zuur op de tanden en kiezen inwerkt.

Droge mond

Natriumfluoride wordt gebruikt om de tanden en kiezen te beschermen van mensen met een zeer droge mond. Dit komt bijvoorbeeld voor bij de ziekte van Sjögren, bestraling van hoofd of hals en gebruik van bepaalde geneesmiddelen.

Oorzaak tandbederf bij een droge mond
Speeksel helpt om zuur in de mond onschadelijk te maken. Bij een droge mond valt deze functie weg.

Werking
Hoe fluoride werkt bij tandbederf leest u hierboven onder tandbederf (cariës).

Syndroom van Sjögren

Bij het syndroom van Sjögren zijn de slijmvliezen van onder andere neus, keel en ogen droger dan normaal. Door de droge mond heeft u meer kans op tandbederf. Natriumfluoride kan dit tandbederf voorkomen.

Oorzaak tandbederf bij een droge mond
Speeksel helpt om zuur in de mond onschadelijk te maken. Bij een droge mond valt deze functie weg.

Behandeling
De gel die bij het syndroom van Sjögren gebruikt wordt om tandbederf  te voorkomen, is een gel met natriumfluoride die door de apotheek moet worden gemaakt.

Werking
Hoe fluoride werkt bij tandbederf leest u hierboven onder tandbederf (cariës).

Bijwerkingen

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Overgevoeligheid voor dit middel. Dit merkt u aan irritatie van de huid, galbulten, ontsteking van het mondslijmvlies en zweertjes in de mond.

  In ernstige gevallen ontstaat 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Spoel direct uw mond met water en raadpleeg een arts. Geef in beide gevallen aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dit middel. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het middel niet opnieuw krijgt.

• Misselijkheid en braken.

Bij gebruik van de mondspoeling:

• De mondspoeling is niet geschikt voor kleine kinderen, zij hebben de neiging het door te slikken. Berg het zo op dat zij er niet bij kunnen.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?

Tandpasta 
Poets de tanden en kiezen met de pasta en spoel daarna de mond.

Mondspoeling 
Meet met de maatbeker de voorgeschreven hoeveelheid af en spoel hiermee de mond. Stuw en zuig de vloeistof goed tussen de tanden en kiezen door en spuug daarna de vloeistof uit. Slik de vloeistof niet door! Eet of drink zeker het volgende halfuur niets.

Deze spoelvloeistof is niet geschikt voor kleine kinderen, omdat deze nog niet goed kunnen uitspugen en de neiging hebben de vloeistof door te slikken.

Tandgel 
Poets uw tanden met uw gebruikelijk tandpasta. Breng daarna de gel op de tanden en kiezen aan, zoals uw tandarts of orthodontist heeft aangegeven. In sommige gevallen moet u hier gebitskappen voor gebruiken, die speciaal voor uw gebit zijn gemaakt. Deze brengt u in de mond aan en haalt ze er vijf minuten later weer uit. Eet of drink zeker het volgende halfuur niets.

Vloeistof voor op de tanden
Uw tandarts of mondhygiënist brengt dit op uw tanden aan. Er ontstaat dan een laklaag op uw tanden. Hierna mag u vier uur niet poetsen of op hard voedsel kauwen.

Wanneer?

Tandgel en mondspoeling 
Gebruik de gel of mondspoeling na het tandenpoetsen. Gebruik het bij voorkeur voor u gaat slapen. De fluoride kan dan langer doorwerken, omdat u de eerste uren niet zult eten of drinken.

Tandpasta 
Poets het liefst pas vanaf een uur na het eten of drinken van zure voedingsmiddelen. Zuur eten of drinken verzwakt het tandglazuur, waardoor u het makkelijker beschadigt bij het poetsen.

• Kinderen tot en met 1 jaar: 1 keer per dag poetsen met peutertandpasta.
• Kinderen van 2, 3 en 4 jaar: 2 keer per dag poetsen met peutertandpasta.
• Kinderen vanaf 5 jaar: 2 keer per dag poetsen met fluoridetandpasta.
• Volwassenen en kinderen vanaf 16 jaar: 3 keer per dag poetsen met Duraphat tandpasta.

Hoe lang?

Peutertandpasta
De tandpasta gebruiken vanaf het moment dat het eerste tandje doorbreekt tot en met de leeftijd van vier jaar. Vanaf vijf jaar gewone fluoridetandpasta gebruiken.

Tandgel, mondspoeling, vloeistof voor op de tanden en Duraphat tandpasta
Overleg dit met uw tandarts of mondhygiënist.

Vergeten

Een keer vergeten is niet zo erg. Sla dan de vergeten behandeling over en hervat uw normale schema.

Verboden

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Er zijn van dit middel geen belangrijke wisselwerkingen met andere geneesmiddelen bekend.

Zwangerschap

U kunt dit middel veilig gebruiken. Het wordt al jarenlang gebruikt door zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, zonder nadelige gevolgen voor het kind.

Stoppen

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit middel stoppen.

Handelsinformatie

Natriumfluoride is meestal zonder recept te krijgen. Voor sommige producten met veel natriumfluoride is wel een recept nodig

Natriumfluoride is te krijgen als pasta, gel, mondspoeling en vloeistof voor op de tanden (suspensie voor dentaal gebruik).

Natriumfluoride is ook verkrijgbaar in combinatie met een andere werkzame stof, onder de naam Natriumfluoride/Chloorhexidine FNA en in combinatie met andere fluorzouten voor gebruik tegen tandbederf. Deze tekst gaat alleen over natriumfluoride.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.