Misoprostol

Misoprostol vermindert de aanmaak van zuur in de maag en beschermt de maagwand. En maakt de baarmoedermond zacht en wekt weeën op.

Artsen schrijven misoprostol voor om te voorkomen dat een maag- of darmzweer ontstaat door ontstekingsremmende pijnstillers. En bij het afbreken van een zwangerschap als deze ongewenst is, medisch niet verantwoord is, of als de baby in de baarmoeder is overleden.

Artsen schrijven misoprostol ook voor bij zwangerschap om een bevalling in te leiden.

• Misoprostol zorgt dat uw maag minder zuur maakt en het beschermt uw maag. Het maakt ook de baarmoedermond zacht en wekt weeën op. 
• Om een maagzweer of darmzweer te voorkomen bij gebruik van medicijnen die uw maag kunnen beschadigen, om een bevalling in gang te zetten en om een zwangerschap af te breken.
• Slik de tablet door met een half glas water. 
• Afbreken van de zwangerschap: de tablet kan ook onder uw tong, in uw wangzak of via uw vagina worden gebruikt. Een tablet via de vagina geeft minder bijwerkingen dan wanneer u dit medicijn slikt.
• Maagzweer of darmzweer voorkomen: dit medicijn werkt na een half uur na inname.
• Weeën opwekken: de weeën starten een paar uren tot dagen na gebruik.
• U kunt last krijgen van diarree, buikkramp, misselijk voelen, overgeven, verstopping en huiduitslag. U heeft minder kans op maag en darmklachten als u dit medicijn tijdens of vlak na het eten inneemt.
• Maagzweer of darmzweer voorkomen: Let op! NIET gebruiken als u zwanger bent. Dit medicijn is slecht voor de baby in uw buik.
• Bevalling starten of afbreken van zwangerschap: Overleg met uw arts. Uw arts schrijft dit medicijn bewust voor om weeën op te wekken.
• Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts of apotheker. Geef géén borstvoeding als u dit medicijn voor langere tijd gebruikt. Dit medicijn komt in de moedermelk en kan bijwerkingen bij de baby geven. 

Maagzweer

Oorzaak
Een maag- of darmzweer kan ontstaan als het slijmvlies dat de maagwand bekleedt onvoldoende beschermt tegen het maagzuur. Hierdoor kan maagzuur inwerken op de maagwand en kunnen zweren ontstaan. Vooral ontstekingsremmende pijnstillers kunnen de maag- en darmwand beschadigen.

Voorbeelden van ontstekingsremmende pijnstillers zijn diclofenac, ibuprofen, naproxen, ketoprofen en acetylsalicylzuur. Ook bijnierschorshormonen (corticosteroïden) kunnen schadelijk zijn voor de maagwand.

Maag- en darmzweer voorkomen
Misoprostol wordt voorgeschreven aan mensen die deze ontstekingsremmende pijnstillers gebruiken en extra kans lopen op maagklachten. Dit betreft vooral ouderen en mensen die al maagklachten hebben. Of mensen die in die het verleden een maag- of darmzweer hadden. Of mensen die ook bijnierschorshormonen gebruiken.

Werking
Misoprostol remt de aanmaak van maagzuur en beschermt de maagwand. Hiermee voorkomt u maagbeschadigingen. De ontstekingsremmende pijnstiller kan zo niet inwerken op de onderliggende maagwand.

De remming van de aanmaak van maagzuur begint na ongeveer een 0.5 uur. En duurt minimaal 3 uur.

Afbreken van zwangerschap

Afbreken van een zwangerschap (abortus)
Het afbreken van een zwangerschap kan met medicijnen, zoals misoprostol, of met een curettage. Bij een curettage wordt het vruchtje met een dun slangetje uit de baarmoeder gehaald.

Misoprostol wordt gebruikt om een zwangerschap af te breken die ongewenst is, of die medisch niet-verantwoord is, bijvoorbeeld als de baby buiten de buik niet kan overleven. Of als de baby in de baarmoeder is overleden en de weeën niet vanzelf ontstaan. 

Ongewenste zwangerschap
Uw arts zal u begeleiden bij uw beslissing. Het is belangrijk dat u uw besluit zorgvuldig neemt. 

• Bent u minder dan 9 weken (63 dagen na de laatste menstruatie) zwanger? Dan kan uw huisarts de abortusmedicijnen voorschrijven. Deze bestaan uit twee soorten medicijnen, namelijk mifepriston en misoprostol. U kunt deze medicijnen ophalen in de apotheek. 

  Let op! Het is belangrijk dat u 4 weken na het gebruik van deze abortusmedicijnen een zwangerschapstest doet. Is de zwangerschapstest toch positief? Neem dan contact op met uw huisarts.

  Lees meer over het gebruik van deze medicijnen in de folder "Abortus met medicijnen".

• Bent u langer dan 9 weken (63 dagen na de laatste menstruatie) zwanger? Dan verwijst uw huisarts u naar een abortuskliniek of ziekenhuis.

Werking en effect
Misoprostol wekt weeën op en zorgt ervoor dat de vrucht makkelijker uit de baarmoeder komt. Het wordt meestal gebruikt in combinatie met mifepriston om de zwangerschap eerst af te breken. De bloeding begint meestal binnen 6 uur nadat u misoprostol heeft gebruikt. U kunt 2 tot 3 weken blijven bloeden.

De combinatie van mifepriston en misoprostol stopt ongeveer 99 van de 100 zwangerschappen. Bij 1 op de 100 zwangerschappen is toch een curettage nodig. Dit gebeurt vooral bij zwangerschappen die al verder zijn.

Zwangerschap en kinderwens

Inleiden van een bevalling
Misoprostol wekt weeën op. Het zorgt dat de baarmoeder zich samentrekt. Dit zet de bevalling in gang.

Dit medicijn wordt gebruikt om een bevalling in te leiden die niet uit zich zelf op gang komt.

De weeën starten een paar uren tot dagen na gebruik.

Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

• Diarree en buikkramp, vooral in het begin van het gebruik.

  Door dit medicijn op een volle maag in te nemen, heeft u hier minder last van. De meeste mensen wennen aan deze bijwerking en hebben er na een paar dagen geen last meer van.

• Huiduitslag en jeukende galbulten.

  Meestal is er geen sprake van overgevoeligheid. Maar het kan zijn dat u overgevoelig bent voor dit medicijn. Neem daarom bij huiduitslag contact op met uw arts.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Misselijkheid, braken en buikpijn.

  Dit gaat meestal over als u gewend bent aan dit medicijn.

• Verstopping en winderigheid.

• Duizeligheid en hoofdpijn.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Koorts en rillingen.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan jeukende huiduitslag of galbulten.

  Zeer zelden ontstaat er een ernstige overgevoeligheid met benauwdheid. Waarschuw dan direct een arts. Als u overgevoelig bent, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor misoprostol. Het apotheekteam kan er op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

• Bij vrouwen die dit medicijn gebruiken om maagklachten te voorkomen: krampen in de onderbuik. En meer pijn bij de menstruatie of andere menstruatiestoornissen, zoals tussentijds bloedverlies of bloedverlies na de overgang.

  Neem in deze gevallen contact op met uw arts.

• Een sikkelcelcrisis bij mensen met sikkelcelziekte. Sikkelcelziekte is een aangeboren afwijking van de rode bloedcellen. Bij een sikkelcelcrisis verslechtert de ziekte plotseling. Gebruik dit medicijn daarom NIET als u sikkelcelziekte heeft.

  U merkt een sikkelcelcrisis aan hevige pijn en zwelling rond botten en gewrichten. En aan buikpijn, pijn op de borst en kortademigheid. 

  Overleg met uw arts als u sikkelcelziekte heeft.

Bij gebruik als weeën-opwekker

• Scheur in de baarmoeder.

  Dit is een zeer zeldzame bijwerking die kan ontstaan als de zwangerschap al vergevorderd is, als er een litteken in de baarmoeder zit, bijvoorbeeld door een keizersnede of andere operatie aan de baarmoeder, als u vijf of meer keer zwanger bent geweest of als u een heel hoge dosis misoprostol gebruikt. Een scheur in de baarmoeder is een ernstige situatie die onmiddellijk moet worden geopereerd. Vandaar dat u het medicijn in deze gevallen altijd in een kliniek onder medisch toezicht moet gebruiken en niet thuis.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe?

Maagbescherming

• Slik de tablet met een half glas water. Neem de tabletten in op een volle maag. Dan heeft u minder last van de bijwerkingen, zoals diarree.

Weeën opwekken bij het afbreken van een zwangerschap

• In de vagina: breng de tabletten met uw vinger diep in uw vagina. Deze manier veroorzaakt minder bijwerkingen dan wanneer u dit medicijn inslikt. Uw arts zal aangeven of u deze methode kunt gebruiken. 
• Onder de tong of in de wangzak: vindt u het vervelend om de tabletten in uw vagina in te brengen? Dan kan uw arts de tabletten ook voor onder uw tong of in uw wangzak voorschrijven. Het werkt even goed als inbrengen in de vagina.
  • Houd de tabletten minimaal een half uur onder de tong of in uw wangzak. 
  • Zijn de tabletten na een half uur nog niet helemaal opgelost? Slik de tabletresten dan door. 

Wanneer?

Maagbescherming

• Neem dit medicijn direct na een maaltijd in, dus op een volle maag. U heeft dan minder kans op bijwerkingen, zoals diarree. Neem dit medicijn bij voorkeur gelijk in met de pijnstiller.

Weeën opwekken bij het afbreken van een zwangerschap

• Er zijn verschillende soorten inname-schema's. Doe dit precies zoals de arts heeft verteld. Dan heeft u de meeste kans dat de methode lukt. Een paar uren tot dagen na gebruik van de tabletten starten de weeën en zal de vrucht worden afgedreven. De pijn kunt u verminderen met paracetamol, ibuprofen, naproxen, diclofenac of een pijnstiller voorgeschreven door de arts.
• Heeft de arts heeft vastgesteld dat de baby in de baarmoeder is overleden? Dan kunt u thuis op korte termijn een goed moment bepalen wanneer u start met de tabletten. Vanaf gebruik zal het 2 tot 3 dagen duren voor de vrucht is afgedreven en de ergste bloedingen zijn gestopt.
• Bent u korter dan 9 weken (63 dagen na de laatste menstruatie) zwanger? Dan kunt u mifepriston en misoprostol thuis gebruiken. U slikt eerst de mifepristontablet en 12 tot 72 uur later brengt u de misoprostoltabletten diep in in uw vagina. Bij de meeste vrouwen begint de bloeding binnen 6 uur.
• Bent u langer dan 9 weken (63 dagen na de laatste menstruatie) zwanger? En heeft u in de abortuskliniek of het ziekenhuis mifepriston gekregen om de zwangerschap af te breken? Dan moet u meestal 36 tot 48 uur hierna de weeën opwekken met misoprostol. In de tussentijd kunnen al bloedingen ontstaan.
• De bloedingen kunnen 2 weken of langer duren. Neem contact op met uw arts als u veel bloedverlies heeft (meer dan drie maandverbanden per uur). Of als de bloeding langer dan 3 weken duurt.

Bevalling inleiden

• De tablet(ten) moeten elke 2 of elke 4 uur worden ingenomen tot de bevalling begint.

Maagbescherming

• Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. In het andere geval de vergeten dosis overslaan.
• Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. In het andere geval de vergeten dosis overslaan.
• Als u dit medicijn 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. In het andere geval de vergeten dosis overslaan.
• Als u dit medicijn 4 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 1 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. In het andere geval de vergeten dosis overslaan.

Weeën opwekken bij het afbreken van een zwangerschap
Als u vergeten bent de misoprostol-tabletten op tijd thuis te gebruiken, zal de methode niet volledig werken. Bel uw arts zodra u merkt dat u te laat bent.

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Zwangerschap

• Als u misoprostol gebruikt om een maag- of darmzweer te voorkomen: Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of als u binnenkort zwanger wilt worden. Misoprostol geeft veel kans op aangeboren afwijkingen. Ook kan het weeën opwekken, wat veel kans geeft op een miskraam. Gebruikt u dit medicijn en denkt u erover om zwanger te worden? Overleg dan met uw arts welk ander medicijn u veilig kunt gebruiken.
• Na een abortus: De arts zal binnen 2 tot 3 weken na de behandeling controleren of de abortus is gelukt. Als dit zo is, is de baby aan de medicijnen blootgesteld. Het is onbekend hoe groot de kans op beschadiging van de baby dan is. Als u de zwangerschap zou willen voortzetten, moet de arts u en de baby intensief controleren. Als u de zwangerschap alsnog wilt laten afbreken, zal de arts u een andere methode voorstellen, zoals curettage.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts.

• Gebruikt u dit medicijn langere tijd? Gebruik dit medicijn NIET als u borstvoeding geeft. Dit medicijn komt in de moedermelk terecht. Dit kan diarree geven bij uw baby. Misschien kunt u tijdelijk met dit medicijn stoppen. Of misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt kunstvoeding geven.
• Gebruikt u dit medicijn voor korte tijd? Het medicijn komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk. Na 4 tot 5 uur is misoprostol bijna helemaal uit het lichaam verdwenen. Overweeg om binnen 4 uur na inname de melk af te kolven en weg te gooien. Daarna kunt u weer gewoon borstvoeding geven. Zo is de kans op bijwerkingen bij uw baby het kleinst

Gebruikt u dit medicijn om een maag- of darmzweer te voorkomen? Dan kunt u op elk moment in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen.

Ja, u heeft een recept nodig.

Misoprostol is sinds 1985 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknamen Cytotec en Angusta in tabletten.

Misoprostol wordt ook gebruikt in combinatie met de pijnstiller diclofenac, onder de merknaam Arthrotec. Zie hiervoor de tekst diclofenac met misoprostol.

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.