Terug naar medicijninformatie

hydroxychloroquine

• Inleiding

  Hydroxychloroquine heeft een meervoudige werking. Het remt het ontstekingen bij reuma, lupus erytematodes (LE) en lichtovergevoeligheid. Verder doodt het bepaalde parasieten, zoals de malariaparasiet.
  
  Artsen schrijven het voor bij reumatoïde artritis, juveniele idiopathische artritis (jeugdreuma), lupus erythematodes (LE), lichtovergevoeligheid en bij malaria.
  Artsen schrijven het soms voor bij Q-koorts.

• Bijwerkingen

  Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

  Meestal zijn er weinig bijwerkingen bij de toepassing om malaria te voorkomen, omdat hierbij de dosering veel lager en de tijdsduur korter is dan bij de andere toepassingen.

  De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

  Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Weinig eetlust.

  Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Huiduitslag, jeuk, galbulten, haaruitval en zwartblauwe verkleuring van nagels of slijmvliezen. Deze bijwerkingen verdwijnen weer als u stopt met dit medicijn.
    In zeldzame gevallen kunt u plekken met rode jeukende bultjes op uw lichaam krijgen. Deze huiduitslagkan het gevolg zijn van overgevoeligheid, maar dat hoeft niet. Raadpleeg uw arts bij huiduitslag.
    Als u psoriasis heeft, kunt u meer last krijgen van deze aandoening. Ook kunnen de psoriasisplekken veranderen, bijvoorbeeld met meer puistjes. Neem contact op met uw arts als u meer last krijgt.
  • Hoofdpijn en duizeligheid.
  • Oorsuizen, draaiduizeligheid en doofheid. Krijgt u last van oorsuizen of kunt u minder goed horen? Waarschuw dan een arts.
  • Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, buikpijn, diarree en braken. Om misselijkheid te voorkomen, kunt u dit medicijn innemen tijdens of vlak na het eten of met wat voedsel.
  • Zenuw- en spieraandoeningen, zoals tintelingen of een doof gevoel in armen of benen, epilepsie, spierzwakte en verminderde reflexen. Bij langdurig gebruik wordt het aangeraden om regelmatig de spieren en reflexen te laten controleren. Mensen met de spierziekte myasthenia gravis of met epilepsie kunnen extra last van hun aandoening krijgen. Overleg hierover met uw arts.
  • Psychische klachten, zoals een zenuwachtig gevoel, sneller geëmotioneerd zijn en zeer zelden ernstige verwardheid met hallucinaties. Dit verdwijnt weer na stoppen van het gebruik.
  • Oogaandoeningen, zoals aandoeningen van het hoornvlies of het netvlies. Het risico is groter als u jarenlang hoge doseringen gebruikt. Soms merkt u dit niet. Soms ziet u wazig, ziet u een kleurloze ring rond lampen (halo's), bent u gevoelig voor fel licht, ziet u kleuren anders, ziet u lichtflitsen of heeft u moeite met lezen.
  • Als u hydroxychloroquine langdurig gebruikt, zal uw arts uw ogen controleren. Dit gebeurt binnen een jaar nadat u bent gestart met dit medicijn. Daarna worden uw ogen vaker gecontroleerd, meestal jaarlijks. Soms controleert uw arts uw ogen meerdere keren per jaar, bijvoorbeeld als u dit middel langer dan 5 jaar gebruikt of een hoge dosering gebruikt.
  • Gevoeligheid van de huid voor zon of zonnebank. Hoewel dit medicijn bij de meeste mensen werkt tegen lichtovergevoeligheid, kan het bij sommige mensen juist zonnebrand, huiduitslag en jeuk veroorzaken. Blijf in dat geval uit de zon en ga niet onder de zonnebank.
  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts.
    Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan benauwdheid, ernstige duizeligheid of een opgezwollen gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Waarschuw dan direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.
    Als u overgevoelig bent voor hydroxychloroquine, mag u het niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of daarop lijkende medicijnen niet opnieuw krijgt.
  • Ernstige hartklachten of hartritmestoornissen. U merkt ritmestoornissen soms alleen aan hartkloppingen, plotselinge duizelingen of als u even wegraakt.
    U kunt ook eerder hartfalen krijgen. Dit merkt u aan benauwdheid, ernstige vermoeidheid of aan zwellingen in de benen.
    Vooral mensen met de hartritmestoornis verlengd QT-interval hebben hier meer kans op. Gebruik dit medicijn NIET als u deze hartritmestoornis heeft.
  • Leveraandoeningen en bloedafwijkingen. Waarschuw uw arts bij een of meer van de volgende verschijnselen: plotselinge hevige pijn in de bovenbuik, gele verkleuring van de huid of het oogwit, onverklaarbare blauwe plekken, extreme vermoeidheid, keelpijn met koorts en blaren in de keel of bloedneuzen.
  • Mensen met de stofwisselingsziekte enzymtekort G6PD kunnen door hydroxychloroquine een ernstige bloedafwijking krijgen. Heeft u last van vermoeidheid, duizeligheid, bleekheid, gele huid, buikpijn, rugpijn of kortademigheid? Stop dan het gebruik en neem contact op met uw arts. Meld het enzymgebrek ook altijd in uw apotheek. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u alleen medicijnen krijgt die veilig zijn bij G6PD.

  Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

  Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

  Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

  Uitleg frequenties

  Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
  Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
  Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
  Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

• Gebruik

  Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.
  
  Wanneer?
  Neem dit medicijn tijdens of na het eten. U heeft dan minder kans op misselijkheid.
  
  Hoelang?

  • Lupus erythematodes (LE) en reumatoïde artritis: meestal is een langdurige behandeling nodig, afhankelijk van de ernst en de verschijnselen van uw aandoening.
  • Lichtovergevoeligheid: meestal gebruikt u dit medicijn alleen tijdens perioden met veel zonlicht, bijvoorbeeld tijdens de zomer.
  • Voorkomen van malaria: u gebruikt dit medicijn 1 keer per week. Begin met de eerste dosis 1 week voor u in het malariagebied verwacht aan te komen. Vervolgens gebruikt u tijdens uw verblijf iedere week 1 dosis. Ga daarmee door tot en met 4 weken nadat u weer weg bent uit het malariagebied. Maak de hele kuur af.
  • Behandelen van malaria: Soms gebruikt u dit medicijn 1 keer. En soms gebruikt u dit medicijn 3 dagen lang.
    Gebruikt u dit medicijn 3 dagen? Neem dan op de eerste dag dit medicijn 2 keer in, met een tussenpoos van 6 tot 8 uur. Op dag 2 en 3 neemt u dit medicijn 1 keer in.
  • Q-koorts: de behandeling bij chronische Q-koorts duurt meestal minstens 1,5 jaar. Om chronische Q-koorts te voorkomen duurt de behandeling minimaal 6 maanden.

• Vergeten

  Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

  • Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan acht uur? Sla de vergeten dosis dan over.
  • Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
  • Als u dit medicijn 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
  • Als u dit medicijn 1 keer per 2 dagen gebruikt: duurt het nog meer dan 24 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 24 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
  • Als u dit medicijn één keer per week gebruikt: neem de dosis zo snel mogelijk alsnog in. Bedenk wel dat u nu minder beschermd bent tegen malaria. Beschermende maatregelen om muggenbeten te voorkomen, zijn dan extra belangrijk. Let ook op verschijnselen die op malaria kunnen wijzen, zoals griepachtige verschijnselen, koortspieken en koude rillingen. Waarschuw dan direct een arts.

• Let op

  autorijden, alcohol drinken en alles eten?
  Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

• Wisselwerking

  Dit middel kan wisselwerkingen hebben met andere medicijnen. In de tekst hieronder staat alleen de werkzame stof van dit medicijn, dus niet de merknaam. Of uw medicijn die werkzame stof bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

  De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

  • Medicijnen met een verhoogd risico op hartritmestoornissen. Bij combinatie met hydroxychloroquine kan een ernstige hartritmestoornis ontstaan. Vooral bij vrouwen of bij mensen die ouder dan 70 jaar zijn of al een hartaandoening hebben. Overleg hierover met uw arts of apotheker. Mogelijk controleert de arts uw hart met een hartfilmpje. Of schrijft hij een ander medicijn voor. U merkt een hartritmestoornis aan plotselinge duizelingen of kortdurend buiten bewustzijn raken. Neem direct contact op met uw arts als u dit merkt.
  • Digoxine, een medicijn tegen hartritmestoornissen. Hydroxychloroquine kan de hoeveelheid digoxine in uw bloed verhogen. Hierdoor kunt u last krijgen van bijwerkingen van digoxine, zoals wazig zien, veranderingen in kleuren zien, misselijkheid, braken en verminderde eetlust. Wanneer u weer stopt met hydroxychloroquine, zal de hoeveelheid digoxine in het bloed weer dalen. Raadpleeg uw arts als u digoxine gebruikt en met het gebruik van hydroxychloroquine gaat beginnen of juist gaat stoppen. Uw arts zal bij het starten en stoppen van hydroxychloroquine de concentratie digoxine in uw bloed meten en eventueel de dosering van digoxine aanpassen.
  • Remdisivir, een medicijn dat gebruikt wordt bij ernstig zieke COVID-19 (corona) patiënten die met longontsteking in het ziekenhuis liggen. U mag dit medicijn niet samen gebruiken met hydroxychloroquine. Uw arts zal hier rekening mee houden.

  Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

• Zwangerschap

  Zwangerschap
  
  Malaria
  Een malaria-aanval vormt tijdens de zwangerschap een groot risico voor de zwangere vrouw en de baby. Daarom kunnen zwangere vrouwen beter niet reizen naar een gebied waar malaria voorkomt. Als dit toch nodig is:

  • Gebruikt u dit medicijn om malaria te voorkomen? In de lage dosering die nodig is om malaria te voorkomen, kunt u dit medicijn veilig gebruiken. Het wordt voor deze toepassing al jarenlang gebruikt door zwangere vrouwen, zonder nadelige gevolgen voor het kind.
  • Gebruikt u dit medicijn bij een malaria-aanval? Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Een malaria-aanval vormt een groot risico voor de moeder en de ongeboren baby. Het is daarom erg belangrijk dat de malaria wordt behandeld. Maar, over het gebruik van dit medicijn bij een malaria-aanval tijdens de zwangerschap is nog weinig bekend. Daarom is niet zeker of het altijd veilig is voor zwangere vrouwen en hun kind. Zo mogelijk kunt u overstappen op een ander veiliger medicijn.

  Reumatoïde artritis, lupus erythematodes (LE), lichtovergevoeligheid of Q-koorts
  Gebruikt u dit medicijn bij reumatoïde artritis, lupus erythematodes (LE), lichtovergevoeligheid of Q-koorts? Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap bij deze aandoeningen is nog te weinig bekend. Meld het aan uw arts en apotheker als u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Samen kunt u bespreken wat het risico is voor de baby als u doorgaat met dit medicijn. Of wat het risico voor u of de baby is als u met dit medicijn stopt. Soms kan het ook schadelijk voor de baby zijn als een aandoening niet goed wordt behandeld.
  Overleg daarom met de arts over de voor- en nadelen. Zo mogelijk kan de arts u een ander medicijn voorschrijven, waarvan wel bekend is dat het veilig is.

  Borstvoeding
  
  Malaria

  • Gebruikt u dit medicijn om malaria te voorkomen? U kunt dit medicijn veilig gebruiken. Het wordt al jarenlang gebruikt door vrouwen die borstvoeding geven, zonder nadelige gevolgen voor het kind.
  • Gebruikt u dit medicijn bij een malaria-aanval? Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Het medicijn komt in de moedermelk terecht. Dit is waarschijnlijk niet schadelijk voor de baby.

  
  Reumatoïde artritis, lupus erythematodes (LE), lichtovergevoeligheid of Q-koorts
  Gebruikt u dit medicijn bij reumatoïde artritis, lupus erythematodes (LE), lichtovergevoeligheid of Q-koorts? En wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts of apotheker. Dit medicijn komt in de moedermelk. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor de baby. Misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. Een medicijn waarvan wel bekend is, dat u het veilig kunt gebruiken.

• Stoppen

  Als u dit medicijn gebruikt tegen lupus erythematodes, reumatoïde artritis of lichtovergevoeligheid kunt u in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen.
  
  Als u dit medicijn gebruikt tegen malaria of Q-koorts, moet u de kuur afmaken. Als u de kuur niet afmaakt, is de kans groot dat u alsnog last krijgt van een infectie of dat de infectie nog niet over is. Stop wel als u een allergische reactie of ernstige bijwerkingen krijgt van het medicijn. Neem in dat geval direct contact op met een arts.

• Handelsinformatie

  Hydroxychloroquine is sinds 1956 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten onder de merknaam Plaquenil en als het merkloze hydroxychloroquine.

• Disclaimer

  Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.