Terug naar medicijninformatie

busilvex

Werkzame stof: busulfan

Onderstaande tekst gaat over de werkzame stof busulfan

• Inleiding

  Busulfan is een kankerremmende stof (cytostaticum).

  Artsen schrijven het voor als chemotherapie (chemokuur) bij bepaalde vormen van kanker. Het wordt ook gebruikt bij bepaalde vormen van trombose en bij bepaalde vormen van bloedarmoede.

• Bijwerkingen

  Dit medicijn heeft een krachtige werking op de celdeling, niet alleen van kankercellen en bloedcellen, maar ook van gezonde lichaamscellen. Hierdoor kunnen bijwerkingen ontstaan, bijvoorbeeld op plaatsen waar de cellen zich van nature snel delen. Dit zijn de slijmvliezen van mond, maag en darmen, de huid, de haren en het bloed.

  Door de lijst van bijwerkingen kan het lijken dat het middel erger is dan de kwaal. Maar de bijwerkingen komen lang niet bij iedereen in dezelfde mate voor. Bovendien gaan de bijwerkingen na de kuur geleidelijk over.

  Bij de voorbereiding op stamceltherapie is de dosering hoger dan bij de andere toepassingen. Bij deze hogere dosering heeft u meer kans op onderstaande bijwerkingen. Vooral misselijkheid en diarree komen veel vaker voor.

  De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

  Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • Minder rode en witte bloedcellen en minder bloedplaatjes. Hierdoor kunnen bloedarmoede, bloedingen en infecties ontstaan. De infecties zijn bijvoorbeeld griep, verkoudheid, keelontsteking, longontsteking, blaasontsteking, schimmelinfecties of huidinfecties, zoals steenpuisten. Soms is het nodig de dosering te verlagen of de volgende toediening uit te stellen. Soms zijn er medicijnen mogelijk om de aanmaak van bloedcellen te stimuleren. De arts zal uw bloed daarom tijdens de behandeling regelmatig laten controleren.
    Neem bij de volgende verschijnselen contact op met uw arts: onverklaarbare koorts of keelpijn, koude rillingen, hoesten, benauwdheid, blaasjes in de mond en keel, pijn bij het plassen, bloed in de urine, bloedneuzen, onverklaarbare blauwe plekken en extreme vermoeidheid.
  • Hoofdpijn en duizeligheid.
  • Spierpijn, spierzwakte, gewrichtspijn en rugpijn.
  • Slapeloosheid.
  • Minder eetlust.
  • Onvruchtbaarheid of verminderde vruchtbaarheid.
    • Bij vrouwen kan busulfan de geslachtshormonen beïnvloeden. Hierdoor raakt de menstruatie verstoord of begint de overgang eerder. De menstruatie kan uitblijven, langer duren of er kunnen tussentijdse bloedingen optreden.
    • Bij sommige mannen kan de vorming van zaadcellen stoppen, waardoor zij onvruchtbaar worden. Bespreek met uw arts de mogelijkheid om zaadcellen te laten invriezen voordat u aan de behandeling begint.
    • Kinderen, zowel jongens als meisjes, kunnen blijvend onvruchtbaar worden, omdat busulfan de ontwikkeling van de geslachtsorganen kan verstoren. Ook kan de puberteit eerder of juist later intreden.
  • Seksuele stoornissen, zoals minder zin in vrijen en erectiestoornissen.
  • Leverbeschadiging. Raadpleeg uw arts bij een gele kleur van uw huid en oogwit.
  • Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, diarree, verstopping, buikpijn, maagpijn en brandend maagzuur. Deze bijwerkingen ontstaan door ontsteking van de slijmvliezen van slokdarm, maag en darmen. Om maagpijn en brandend maagzuur te bestrijden, kan de arts een maagbeschermend middel voorschrijven. Bij misselijkheid schrijft de arts een antibraakmiddel voor. Als u dit middel per infuus krijgt, zal de arts altijd een antibraakmiddel voorschrijven. Soms helpt het om vaker te eten, maar dan kleine beetjes.
    Zelden ernstige diarree. Zorg dat u extra drinkt als u diarree heeft en moet overgeven. Neem contact op met uw arts als u behalve uw normale ontlastingpatroon viermaal of vaker per dag dunne ontlasting heeft of als u ook 's nachts diarree heeft. Soms is het nodig uitdroging te voorkomen met geneesmiddelen tegen diarree of met een vochtinfuus. Ook als u vaker dan één keer per dag moet braken moet u de arts waarschuwen.
  • Na enkele maanden: gewichtstoename. Let daarom goed op wat en hoeveel u eet. Vraag uw huisarts om een verwijzing naar een diëtist als u te veel aankomt.
  • Pijnlijke mond, tong of keel en zweertjes in de mond. Deze bijwerkingen ontstaan door ontsteking van de slijmvliezen van mond, keel en slokdarm. U kunt dit zien aan een vuurrode kleur van de slijmvliezen. Eten en drinken kunnen hierdoor pijnlijk zijn. In veel gevallen helpt het om op ijsblokjes te zuigen, tijdens en direct na de chemotherapie. Tijdens de chemokuur kunnen ingrepen aan uw gebit of in uw mond de klachten verergeren. Daarom is het verstandig vóór u aan de chemokuur begint, uw tandarts uw gebit te laten controleren en eventueel behandelen. Verzorg uw gebit extra goed door een aantal maal per dag te poetsen met een zachte tandenborstel. Ook kunt u spoelen met een desinfecterende mondspoeling.
  • Haaruitval en kaalheid. Niet alleen van hoofdhaar, maar ook van wenkbrauwen, wimpers, oksel- en schaamhaar. Na de behandeling zal het haar na ongeveer een maand weer gaan groeien.
  • Jeuk, roodheid van de huid en vervellen van de huid. Als u ook bestraald wordt, kunt u meer klachten van de huid krijgen, vooral bij hoge doseringen busulfan. Jeuk en roodheid kunnen ook het gevolg zijn van overgevoeligheid (zie Overgevoeligheid).
  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Bij het infuus komt dit vaker voor. U merkt het aan huiduitslag, galbulten of roodheid van de huid. Raadpleeg dan uw arts.
    In zeldzame gevallen kan een ernstige huidaandoening ontstaan met een uitgebreide roodheid, bulten of blaren op de huid. Waarschuw dan direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.
    Als u overgevoelig bent voor busulfan, mag u het niet meer gebruiken. Geef dat aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het niet opnieuw krijgt.
  • Psychische klachten, zoals angst en depressiviteit. Zelden verwardheid. Zeer zelden opgewonden gedrag, nervositeit, hallucinaties. Raadpleeg in deze gevallen uw arts.
  • Verschijnselen van diabetes (suikerziekte). U merkt dit aan veel dorst, veel moeten plassen en moeheid. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts.
    Heeft u diabetes en gebruikt u dit medicijn? Mogelijk heeft u tijdens de behandeling meer insuline of glucoseverlagers nodig. Meet extra vaak uw bloedglucose.
  • Verandering van de hoeveelheid mineralen in het bloed. Hierdoor heeft u meer kans dat u vocht vasthoudt (oedeem). U merkt oedeem vooral aan opgezwollen enkels en voeten. Mensen die al last van oedeem hebben, bijvoorbeeld door hartfalen zijn hier extra gevoelig voor. Uw arts zal regelmatig uw bloed controleren. Waarschuw uw arts als u vocht vasthoudt.
  • Trombose. Dit kunt u herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been, soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been. Soms merkt u het aan plotselinge kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed. Waarschuw in deze gevallen onmiddellijk een arts of ga meteen naar de Eerste-hulpdienst.
  • Bij het infuus: pijn of ontsteking op de plaats van de infuusnaald.

  Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Donkere vlekken op de huid, vooral bij mensen die al een donkere huid hebben. De huidverkleuring treedt vooral op in de nek, op het bovenlichaam, de buik en de plooien van de handpalmen. Ook het mondslijmvlies kan donker kleuren.
  • Bij kinderen jonger dan 8 jaar: minder glazuur op tanden en kiezen, waardoor eerder gaatjes ontstaan.
  • Braken van bloed of bloed in urine door irritatie van de slijmvliezen. Neem meteen contact op met uw arts als u dit merkt.
  • Hartritmestoornissen, zoals snelle hartslag, hartkloppingen en te trage hartslag. Verder ontsteking van de hartspier, veranderingen in de bloeddruk. Uw arts zal uw bloeddruk en hartslag regelmatig controleren.
    Mensen met sikkelcelziekte hebben meer kans op ernstige hartklachten. De verschijnselen van deze hartklachten zijn pijn op de borst, opgezwollen enkels en voeten, zweten, snelle hartslag en flauwvallen. Waarschuw dan direct een arts.
  • Meer kans op andere vormen van kanker, bijvoorbeeld van het bloed. Busulfan kan het DNA in de cellen aantasten, waardoor (in zeldzame gevallen) juist kanker kan ontstaan. Uw arts zal samen met u de voordelen van het gebruik afwegen tegen het risico.

  Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Slechter zien door vertroebeling van de ooglens (staar).
  • Bij mannen: vorming van borsten.
  • Ernstige spierzwakte (myasthenia gravis).
  • Aanval van epilepsie met spierschokken en bewustzijnsverlies. Waarschuw dan meteen een arts. Heeft u aanleg voor epilepsie? Overleg dan met uw arts voor u met die medicijn begint.
    Mensen die een hoge dosis of een infuus gebruiken, krijgen vaak ook een medicijn tegen eventuele epileptische aanvallen.

  Zeer zelden, bij gebruik gedurende meerdere maanden

  • Aandoening van de bijnieren. Hierdoor ontstaan klachten die lijken op de ziekte van Addison. Verschijnselen zijn vermoeidheid, gewichtsverlies, misselijkheid en bruine verkleuring van de huid. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts.
  • Ernstige longziekte (longfibrose) met benauwdheid en hoesten. Waarschuw bij deze verschijnselen uw arts.

  Neem contact op met uw arts of verpleegkundige als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen. Soms is het nodig om de dosering aan te passen zodat de bijwerkingen verminderen. Soms zal de arts een ander medicijn voorschrijven tegen de bijwerkingen.

  Bespreek ook met uw arts of verpleegkundige als u zich zorgen maakt over bijwerkingen. Ervaart u andere bijwerkingen dan die hierboven staan? Meld dat dan aan uw apotheek, arts of verpleegkundige.

  Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

  Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

  Uitleg frequenties

  Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
  Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
  Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
  Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

• Gebruik

  Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

  Hoe?

  Tabletten

  • Slik de tablet heel door met een half glas water. De tablet niet kauwen.
  • Breek de tabletten niet door. Ziet u bij het openmaken van de verpakking kapotte tabletten? Sluit de verpakking dan weer goed en breng deze terug naar de apotheek.
  • Voorkom dat poeder van de tabletten zich door het huis verspreidt, anders kunnen uw huisgenoten er mee in aanraking komen.
  • Krijgt u wat poeder uit gebroken tabletten op uw huid of in uw ogen? Was uw huid dan goed af. Spoel uw ogen met veel water.
  • Komen anderen toch met dit medicijn in contact? Raad hen dan aan zich meteen af te spoelen. Zo beperken ze de risico's tot het minimum.

  Infuus
  Meestal krijgt u dit medicijn in het ziekenhuis of in de polikliniek toegediend door een gespecialiseerde verpleegkundige. De toediening duurt per keer ongeveer 2 uur.

  Krijgt u dit medicijn thuis toegediend door de verpleegkundige? U zult merken dat de verpleegkundige zo hygiënisch mogelijk zal werken. Dit om te voorkomen dat de verpleegkundige zelf of uw huisgenoten in contact komen met het middel. De procedure houdt het volgende in.

  • Handen wassen voor en na het klaarmaken en toedienen van het infuus.
  • Het gebruiken van wegwerpmatjes om morsen te voorkomen.
  • Het gebruiken van wegwerpdoekjes om gemorst materiaal op te nemen.
  • Alle gebruikte spuiten en naalden gaan in een speciale kunststof afvalcontainer (deze kunt u bij de apotheek verkrijgen, een volle container is hier in te leveren).
  • Alle andere gebruikte materialen gaan in een dubbele afvalzak en kunt u met het huisvuil weggooien. Zorg ervoor dat kinderen niet bij de afvalzak kunnen komen!

  Wanneer?
  Per soort kanker is er een ander toedienschema. Uw arts bepaalt dit voor iedere patiënt afzonderlijk.

  Stamceltherapie: er zijn meerdere toedienschema's. Het moment waarop u met busulfan start, hangt af van de manier waarop u busulfan inneemt (als tabletten of als infuus) en met welke andere cytostatica (cyclofosfamide, melfalan of fludarabine) u het gebruikt. Meestal gebruikt u busulfan enkele dagen tot een week voor de transplantatie met de donor-stamcellen.

  Hoelang?
  Het is afhankelijk van de aandoening hoelang u dit medicijn moet gebruiken.

  • Leukemie: vaak gedurende 3 tot 5 maanden. Soms moet u daarna nog doorgaan met een lagere dosering, bijvoorbeeld enkele dagen per week.
  • Polycythemie vera: de kuur duurt meestal 4 tot 6 weken. Soms moet u de kuur herhalen, of moet u busulfan langer gebruiken.
  • Trombocytemie: de behandeling gaat door zolang u het medicijn verdraagt en het goed blijft werken.
  • Stamceltherapie: de behandeling met dit medicijn duurt meestal enkele dagen.

  Wat te doen met urine, ontlasting, bloed, wondvocht of braaksel?
  Voorkom dat uw directe omgeving, zoals huisgenoten, in aanraking komt met uw lichaamsvloeistoffen. U mag elkaar wel aanraken, zoals bij knuffelen en zoenen. Het gaat alleen om maatregelen in verband met urine, ontlasting, bloed, wondvocht of braaksel, omdat het medicijn hierin aanwezig is. De mensen die u verzorgen zullen bij uw verzorging altijd wegwerphandschoenen dragen.

  Neem daarom tot 2 dagen na de laatste dosering de volgende maatregelen.

  • Mannen kunnen het best zittend plassen (net als vrouwen), om spatten te voorkomen. Was na elk toiletbezoek de handen.
  • Spoel na het gebruik van het toilet tweemaal achtereen door, met het wc-deksel dicht. Zo voorkomt u spatten. Maak het toilet elke dag schoon.
  • Zit op kleding of beddengoed urine, ontlasting, bloed of braaksel? Doe het dan meteen in de wasmachine. Was het niet samen met ander wasgoed. Wast u het niet meteen? Bewaar het dan in een afgesloten plastic zak.
  • Neem urine, ontlasting en braaksel op met een wegwerponderlegger of keukenpapier. Gooi de materialen weg in een dubbele afvalzak. Maak de plek daarna eventueel schoon met een sopje. Spoel het sopje door het toilet. Was het sopdoekje op dezelfde manier als kleding en beddengoed.
  • Ook bloed en wondvocht kunnen het medicijn of restanten ervan bevatten. Verband, gaasjes en al het overige wegwerpmateriaal kunnen in een dubbele afvalzak.

• Vergeten

  Infuus
  Bent u de afspraak vergeten? Neem dan contact op met het ziekenhuis om een nieuwe afspraak te maken.

  Tabletten
  Het is belangrijk dat u dit medicijn consequent blijft gebruiken. Bent u toch een dosis vergeten? Neem deze dan zo snel mogelijk in. Maar neem geen dubbele dosis om de vergeten dosis in te halen.

  • Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Bel uw verpleegkundige of arts.
  • Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Bel uw verpleegkundige of arts.
  • Als u dit medicijn 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 2 uur? Bel uw verpleegkundige of arts.
  • Als u dit medicijn 4 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 2 uur? Bel uw verpleegkundige of arts.
  • Als u dit medicijn eens in de 2 of 3 dagen slikt. Ontdekt u het nog dezelfde dag? Neem de dosis dan alsnog. Ontdekt u het de volgende dag, raadpleeg dan uw verpleegkundige of arts.

• Let op

  autorijden?
  Sommige mensen worden duizelig door dit medicijn. Is dat bij u het geval? Rijd dan geen auto, zolang u duizelig bent.

  alcohol drinken?
  Alcohol irriteert de slijmvliezen van maag en darmen. U heeft hierdoor meer kans op bijwerkingen van dit medicijn op uw maag en darmen. Gebruik daarom liever geen alcohol tijdens de kuur en zolang u last heeft van uw maag en darmen.

  alles eten?
  U kunt alles eten wat uw maag verdraagt. Bepaalde soorten voedsel zijn echter af te raden als u last heeft van uw maag.

  Op deze site kunt u onder 'Klachten & Ziektes', 'Maagklachten' adviezen vinden voor mensen met maagklachten.

• Wisselwerking

  Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen en niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'Samenstelling'.

  • Vaccins. Overleg met uw arts als u gevaccineerd gaat worden. Bepaalde vaccins mag u niet gebruiken. Busulfan vermindert de werkzaamheid van deze vaccins en verhoogt de kans op bijwerkingen ervan. Dit betreft onder andere bof-mazelen-rodehondvaccin (BMR), gelekoortsvaccin, rotavirusvaccin en BCG-vaccin.
    Bij andere vaccins moet u soms een extra vaccinatie krijgen of moet uw bloed onderzocht om te kijken of het vaccin goed heeft gewerkt. Dit betreft onder andere griepvaccin, tetanusvaccin en vaccin tegen baarmoederhalskanker.
  • Itraconazol, een medicijn tegen schimmelinfecties. Dit medicijn verhoogt de kans op bijwerkingen door busulfan. Gebruik deze medicijnen niet samen. Overleg met uw arts.
  • Ketoconazol-tabletten, een medicijn tegen het syndroom van Cushing (ziekte van de bijnierschors). Dit medicijn verhoogt de kans op bijwerkingen door busulfan. Gebruik deze medicijnen niet samen. Overleg met uw arts.
  • Metronidazol, een medicijn tegen infecties. Dit medicijn versterkt de bijwerkingen van busulfan, vooral op de lever. U mag deze combinatie niet gebruiken. Overleg met uw arts.
  • De antistollingsmiddelen acenocoumarol en fenprocoumon. Busulfan kan de werking van deze medicijnen beïnvloeden. Meld de trombosedienst als u begint met busulfan, als de dosering verandert en als u stopt met busulfan.

  Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

  Het is belangrijk dat uw arts weet welke medicijnen u nog meer gebruikt. Neem daarom uw medicatieoverzicht mee als u naar het ziekenhuis gaat. Dit is een overzicht waarop staat welke medicijnen u gebruikt. Er staat ook andere belangrijke informatie op. Bijvoorbeeld of u allergisch bent voor bepaalde medicijnen. U kunt dit overzicht bij uw eigen apotheek opvragen. Krijgt u in het ziekenhuis nieuwe medicijnen, of verandert er iets aan uw medicijngebruik? Geef dit dan ook weer door aan uw eigen apotheek. Dan blijft uw medicatieoverzicht actueel.

• Zwangerschap

  Zwangerschap
  Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of wilt worden. Er is een grote kans dat het medicijn een aangeboren afwijking bij het kind veroorzaakt. Tijdens de chemokuur en tot 6 maanden daarna mag u niet zwanger worden. Bespreek met uw arts een betrouwbare anticonceptiemethode.

  Borstvoeding
  Geef GEEN borstvoeding als u dit medicijn gebruikt. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk komt, kan het schadelijk zijn voor de baby.

• Stoppen

  Een kuur met dit medicijn is zwaar en kan moeilijk vol te houden zijn, ook al helpt het u de ziekte te bestrijden. Wordt de behandeling u te zwaar, bespreek dat dan met uw arts of verpleegkundige. Samen kunt u de bijwerkingen bespreken en kijken of er alternatieven zijn.

• Handelsinformatie

  Busulfan is sinds 1953 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten en infuus onder de merknamen Busilvex en Myleran en als het merkloze Busulfan.

• Disclaimer

  Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.