Bosentan

Bosentan behoort tot de endotheline-blokkers. Het maakt bloedvaten wijder en gaat ontstekingen en vorming van bindweefsel tegen.

Artsen schrijven het voor bij pulmonale arteriële hypertensie en om zweren aan vingers en tenen door sclerodermie te voorkomen.

• Bosentan maakt bloedvaten wijder en gaat ontstekingen en vorming van bindweefsel tegen.
• Bij pulmonale arteriële hypertensie en om zweren aan vingers en tenen door sclerodermie te voorkomen.
• Gewone tablet: innemen met een half glas water.
• Dispergeerbare tablet (disp of dispers): laat de tablet uiteen vallen in een half glas water en drink het op.
• U kunt last krijgen van hoofdpijn, opgezwollen enkels en onderbenen, blozen en verstopte neus.
• Ook kan leverschade ontstaan. U merkt dit aan een gevoelige, opgezwollen buik, buikpijn of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Heeft u hier last van? Waarschuw dan meteen uw arts.
• Niet gebruiken als u zwanger bent. Bosentan is slecht voor de baby. Uw arts zal voor en tijdens de behandeling regelmatig controleren of u zwanger bent. U moet ervoor zorgen dat u niet zwanger wordt tijdens de behandeling. Tijdens de behandeling en tot 4 weken na het stoppen van bosentan moet u betrouwbare anticonceptie gebruiken. Overleg met uw arts over betrouwbare anticonceptie.
• Geef geen borstvoeding als u dit medicijn gebruikt. Dit medicijn komt in de moedermelk en dat is slecht voor de baby.

Pulmonale arteriële hypertensie

Bij pulmonale arteriële hypertensie zijn de bloedvaten in de longen vernauwd. Hierdoor moet het bloed er met extra kracht doorheen worden geperst. Dit leidt tot een hoge bloeddruk in de bloedvaten van de longen.

Het hart pompt bloed rond naar de longen en de rest van het lichaam. Het hart moet harder werken om het bloed in de longen te krijgen. Hierdoor wordt de hartspier dikker en gaat het minder goed werken. U kunt daardoor kortademig en sneller moe worden. Ook kunt u last krijgen van pijn op de borst, flauwvallen en vocht in de benen.

Oorzaken
Pulmonale arteriële hypertensie kan aangeboren zijn of het gevolg zijn van een andere aandoening. Bijvoorbeeld een aangeboren hartafwijking of sclerodermie. Sclerodermie betekent letterlijk ‘harde huid’. De verharding ontstaat door ontstekingen waardoor littekenweefsel ontstaat.

Ook de onderliggende weefsels kunnen ontsteken, zoals de organen, bijvoorbeeld de bloedvaten, nieren, darmen en longen. Als deze verharding in het hartweefsel optreedt, kan het hart niet meer goed samentrekken. Hierdoor kan het bloed niet meer goed worden rondgepompt en ontstaat hartfalen.

Werking
Bosentan remt endotheline. Endotheline is een hormoon dat bloedvaten nauwer maakt en ontstekingen verergert. Bosentan maakt bloedvaten wijder en gaat ontstekingen en vorming van bindweefsel tegen. Doordat bloedvaten wijder worden, daalt de bloeddruk in de longen. Het hart hoeft dan minder hard te werken om bloed door de longen te pompen.

Overige huidaandoeningen

Sclerodermie

Oorzaken
Sclerodermie is een chronische reumatische ziekte. Het betekent 'harde huid'. De verharding is het gevolg van schade aan de bloedvaten. Hierdoor ontstaat bindweefsel (littekenweefsel). Dit is het duidelijkst te merken aan de huid van de vingers en tenen. Aan de vingers en tenen kunnen zweren (ulcers) ontstaan. Bindweefsel kan ook ontstaan aan organen. Zoals aan het hart, de nieren, de darmen en de longen.

Werking
De arts kan bosentan voorschrijven om nieuwe zweren aan vingers en tenen te voorkomen.

Bosentan remt endotheline. Endotheline is een hormoon dat bloedvaten nauwer maakt en ontstekingen verergert. Bosentan maakt bloedvaten wijder en gaat ontstekingen en vorming van bindweefsel tegen. Daardoor voorkomt het nieuwe schade aan de bloedvaten. Ook voorkomt het dat nieuwe zweren aan vingers en tenen ontstaan.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Hoofdpijn

  Dit komt door het wijder worden van de bloedvaten. Deze klacht verdwijnt meestal na een paar weken. Blijft u hier last van houden? Overleg dan met uw arts.

• Leverschade. U kunt dit merken aan een gevoelige, opgezwollen buik, buikpijn of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Heeft u hier last van? Waarschuw dan meteen uw arts. Uw arts zal uw leverwaarden regelmatig controleren.

• Opgezwollen enkels en onderbenen. 

  Dit komt door verwijding van de bloedvaten in de benen. Meestal verdwijnt dit na enkele weken. Raadpleeg uw arts, als u er hierna nog steeds last van heeft.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Blozen en verstopte neus.

  Dit komt door het wijder worden van de bloedvaten. Deze klachten verdwijnen meestal na een paar weken. Blijft u hier last van houden? Overleg dan met uw arts.

• Flauwvallen en zeer zelden te lage bloeddruk.

  Dit gaat meestal over als uw lichaam gewend is geraakt aan dit medicijn. Dit is binnen een paar dagen tot weken. Blijft u er last van houden? Overleg dan met uw arts.

• Hartkloppingen.

  Heeft u hier last van? Neem dan contact op met uw arts.

• Maagdarmklachten, zoals diarree en brandend maagzuur.

  Heeft u hier na een paar dagen nog last van? Neem dan contact op met uw arts.

• Bloedarmoede. U kunt last hebben van snel moe voelen, minder kleur in uw gezicht, moeite met ademen en hartkloppingen. Heeft u hier last van? Raadpleeg dan uw arts. 

  Bloedarmoede betekent dat u te weinig rode bloedcellen in uw bloed heeft. Of dat uw rode bloedcellen niet goed werken. Rode bloedcellen zorgen voor zuurstof in uw bloed en zijn erg belangrijk.

  Zeer zelden te weinig bloedplaatjes. U heeft dan meer kans op bloedingen. Waarschuw uw arts bij onverklaarbare blauwe plekken, rode puntjes op de huid, bloedneuzen of bij wondjes die te lang blijven bloeden.

  Zeer zelden te weinig witte bloedcellen. Witte bloedcellen beschermen het lichaam tegen ziektes. Bij te weinig witte bloedcellen wordt u sneller ziek. U kunt last krijgen van keelpijn, koorts en kleine wondjes in de mond. Neem contact op met uw arts als u hier last van heeft.

• Rode huid

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts. 

  Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan flauwvallen of een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. In zeer zeldzame gevallen ontstaat er een ernstige huidaandoening met blaren op de huid. Waarschuw in al deze gevallen direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.  

  Bent u overgevoelig voor dit medicijn? Dan mag u het niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam let er dan op dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Onbekend

• Wazig zien

  Neem contact op met uw arts aks hier last van krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Hoe?

• Gewone tabletten: innemen met een half glas water.
• Dispergeerbare tabletten (disp of dispers): laat de tablet uiteen vallen in een half glas water en drink het op. Als er een beetje in het glas is achtergebleven, spoel dit dan na met wat water en drink het op.

Wanneer?

• U gebruikt het 2 keer per dag.  
• Het beste kunt u vaste tijden kiezen, bijvoorbeeld bij het ontbijt en bij het avondeten. Dan vergeet u minder snel een dosis.

Hoelang?

Uw arts bepaalt hoelang u dit medicijn moet blijven gebruiken. Meestal moet u het 3-4 maanden gebruiken voordat het duidelijk is of het werkt.

Het is belangrijk dat u dit medicijn gebruikt zoals de arts heeft voorgeschreven. Bent u het medicijn vergeten in te nemen?

• Duurt het langer dan 4 uur voordat u de volgende tablet moet innemen? Neem de vergeten tablet dan alsnog in.
• Duurt het korter dan 4 uur voordat u de volgende tablet moet innemen? Sla dan de vergeten tablet over. U mag geen extra tablet 

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• De anticonceptiepil. Bosentan kan de betrouwbaarheid van de 'pil' verminderen. Omdat bosentan schadelijk kan zijn voor de ongeboren baby, is het noodzakelijk extra maatregelen te nemen om zwangerschap te voorkomen. U krijgt een ander anticonceptiemiddel, zoals een spiraaltje of de prikpil. Als dit niet mogelijk is, kunt u condooms gebruiken. Als u stopt met bosentan is het effect op de hormonen nog 4 weken aanwezig. Gebruik daarom condooms tijdens en tot en met 4 weken na het stoppen van bosentan.
  Let op: ook de minipil met desogestrel of lynestrenol en het implantatiestaafje worden door bosentan minder betrouwbaar. Dit geldt ook voor de vaginale ring en de anticonceptiepleister.
  Ook de betrouwbaarheid van de morning-afterpil met levonorgestrel of ulipristal kan minder zijn. Dit geldt ook als u bosentan in de afgelopen 4 weken heeft gebruikt. Overleg hierover met uw arts.
• Ciclosporine, een afweeronderdrukkend medicijn. Bosentan vermindert de werking van ciclosporine. Ook versterkt ciclosporine de werking en bijwerkingen van bosentan. Deze medicijnen mag u meestal niet samen gebruiken. Overleg met uw arts.
• Rifampicine, een medicijn tegen tuberculose. Dit medicijn kan de werking van bosentan verminderen. Overleg met uw arts voordat u met dit medicijn begint. Mogelijk schrijft uw arts een ander medicijn voor of uw arts verhoogt de dosering van bosentan.
• Sildenafil, een medicijn tegen pulmonale arteriële hypertensie en erectiestoornis. Sildenafil kan de werking en bijwerkingen van bosentan versterken. Soms krijgt u deze medicijn samen om de werking tegen pulmonale arteriële hypertensie te versterken. Gebruikt u sildenafil tegen een erectiestoornis? Overleg dan met uw arts.
• Ketoconazol. Ketoconazol versterkt de werking en bijwerkingen van bosentan. Overleg met uw arts als u ketoconazol gebruikt of moet gebruiken.
• Glibenclamide, een medicijn tegen diabetes (suikerziekte). Bosentan en glibenclamide maken elkaars effect minder. Overleg met uw arts.
• De cholesterolverlagers atorvastatine en simvastatine. Bosentan vermindert de werking van deze medicijnen. Bij stoppen met bosentan kunnen de bijwerkingen van van deze medicijnen toenemen. Mogelijk zal uw arts u een ander cholesterolverlagend medicijn voorschrijven of de dosering aanpassen.
• De antistollingsmedicijnen, acenocoumarol en fenprocoumon. De werking van acenocoumarol en fenprocoumon kan afnemen. Meld het aan de trombosedienst als u bosentan gaat gebruiken. Ook als de dosering van bosentan wijzigt of als u stopt met bosentan, moet u dit melden bij de trombosedienst.
• Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Dit medicijn is slecht voor de baby. Het veroorzaakt aangeboren afwijkingen bij de baby. Gebruikt u dit medicijn? Overleg dan met uw arts of apotheker. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

Bent u een vrouw in de vruchtbare leeftijd? Dan gelden er bepaalde regels voordat u dit medicijn mag innemen.

• De arts zal voor aanvang van de behandeling een zwangerschapstest bij u uitvoeren.
• De arts zal tijdens de behandeling elke maand een zwangerschapstest bij u uitvoeren.
• Tijdens de behandeling en tot 4 weken na het stoppen van bosentan moet u betrouwbare anticonceptie gebruiken. De anticonceptiepil is niet betrouwbaar omdat bosentan de werking van de pil verminderd. U krijgt een ander anticonceptiemiddel, zoals een spiraaltje of de prikpil. Als dit niet mogelijk is, kunt u condooms gebruiken. Overleg met uw arts over welke anticonceptie goed is voor u.
• Bent u gestopt met bosentan, maar heeft u nog tabletten over? Breng deze dan terug naar de apotheek. Geef uw medicijnen nooit aan iemand anders.
• U bent verplicht u aan deze regels te houden.

Borstvoeding
Gebruik dit medicijn NIET als u borstvoeding geeft. Het medicijn komt in de moedermelk en kan zo slecht zijn voor de baby. Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts of apotheker. Misschien kan uw arts een andere medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt kunstvoeding geven.

Nee, u kunt niet zomaar stoppen. Wilt u stoppen? Overleg dan met uw arts. Samen met uw arts bespreekt u hoe u de dosering langzaam kan afbouwen. Zo voorkomt u dat de klachten in één keer te heftig terugkomen.

Ja, u heeft een recept nodig.

Bosentan is sinds 2001 internationaal op de markt. Het is te krijgen in tabletten onder de merknaam Tracleer en als het merkloze Bosentan.

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.