Aurothiobarnsteenzuur

Aurothiomalaat is een medicijn waar goud in zit. Het remt de ontsteking in de gewrichten bij reuma.

Artsen schrijven het voor bij reumatoïde artritis en bij juveniele idiopathische artritis (jeugdreuma).

• Aurothiomalaat remt ontstekingen. Hoe het precies werkt is onbekend.
• Bij reumatoïde artritis (reuma) en jeugdreuma. Bij deze ziekten zijn sommige gewrichten ontstoken.
• U merkt dat klachten als pijn, stijfheid en zwelling binnen 3 maanden afnemen.
• De arts of reumaverpleegkundige dient de injectie toe in een spier. In het begin meestal 1 keer per week, na een paar maanden 1 keer per 2 tot 4 weken.
• Huiduitslag en andere huidafwijkingen komen vaak voor. Blijf uit de zon en ga niet onder de zonnebank, anders heeft u er meer last van. Ook kan uw huid een grijsblauwe kleur krijgen, dit komt door ophoping van goud.
• Andere bijwerking: ontstoken pijnlijke mond. Verder zal uw arts uw bloed en uw nieren regelmatig controleren.

Reumatoïde artritis

Verschijnselen
Reumatoïde artritis (RA) is een ontsteking van de gewrichten. Het geeft pijn, stijfheid en zwelling in de gewrichten van bijvoorbeeld de handen, polsen, enkels of voeten. Meestal zijn de verschijnselen zowel links als rechts in dezelfde gewrichten aanwezig. Door de ontsteking wordt het gewricht dik en gevoelig, soms ook warm. Op den duur raken de gewrichten beschadigd.

Oorzaak
Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat het lichaam antistoffen maakt tegen eigen lichaamscellen, in dit geval van de gewrichten. Hierdoor ontstaat een ontsteking die het gewricht verder beschadigt. Het is onbekend waarom het lichaam zich keert tegen de eigen cellen.

Werking
Goud, zoals in aurothiomalaat, wordt al lang toegepast bij reuma. Hoe het werkt is onbekend. Aurothiomalaat is een DMARD: een zogenaamde Disease Modifying Antirheumatic Drug. Dit zijn medicijnen die de schade aan de gewrichten door reuma kunnen afremmen. Ze hebben geen snel effect op de pijn, maar ze kunnen de ontstekingsverschijnselen onderdrukken.

Behandeling
Artsen schrijven injecties met aurothiomalaat voor als andere DMARD`s, zoals methotrexaat, onvoldoende effect hebben of niet worden verdragen.

Effect
Net als de andere DMARD`s werkt aurothiomalaat niet meteen. De klachten als pijn, stijfheid en zwelling nemen meestal binnen 3 maanden af.

Juveniele idiopathische arthritis (jeugdreuma, reuma bij kinderen)

Artsen schrijven aurothiomalaat soms voor bij kinderen met gewrichtsontstekingen, zoals juveniele idiopathische artritis (jeugdreuma).

Bij jeugdreuma zijn bepaalde gewrichten ontstoken. Het geeft pijn, stijfheid en zwelling in de gewrichten van bijvoorbeeld handen, polsen, enkels of voeten. Door de ontsteking wordt het gewricht dik en gevoelig, soms ook warm. Op den duur kunnen de gewrichten beschadigd raken of kan groeiachterstand optreden.

Werking en effect
Goud, zoals in aurothiomalaat, wordt al lang toegepast bij reuma. Hoe het werkt is onbekend. Aurothiomalaat is een DMARD: een zogenaamde Disease Modifying Antirheumatic Drug. Dit zijn medicijnen die de schade aan de gewrichten door reuma kunnen afremmen. Ze hebben geen snel effect op de pijn, maar ze kunnen de ontstekingsverschijnselen onderdrukken. De klachten als pijn en stijfheid nemen meestal na enkele weken af.

Behandeling
Artsen schrijven aurothiomalaat pas in laatste instantie voor als andere DMARD’s, zoals sulfasalazine of methotrexaat, geen effect hebben.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Huiduitslag, roodheid van de huid, galbulten, schilfering en jeuk

  Ongeveer een kwart van de mensen krijgt hier last van. De huiduitslag kan verergeren onder invloed van zonlicht. Blijf daarom uit de zon en ga niet onder de zonnebank.
  Bij ernstige klachten moet u stoppen met dit medicijn, raadpleeg dan uw arts. Soms kan het helpen om de dosering te verlagen of de behandeling tijdelijk te onderbreken. In zeldzame gevallen gaat de huiduitslag over in een ernstige huidontsteking met blaren. Waarschuw dan direct een arts.

• Ontsteking van slijmvliezen in de mond. Dit veroorzaakt pijn in de mond, het tandvlees en de keel. Meestal merkt u eerst een metaalsmaak op.

  Als u hier last van krijgt, moet u uw arts raadplegen.

• Beschadiging van de nieren. Meestal merkt u dit niet zelf op. Als de beschadiging ernstiger is, ziet u soms dat de urine donker is, schuimt, of dat u minder plast.

  Uw arts zal de werking van de nieren regelmatig controleren. Soms is het nodig het gebruik te stoppen, als de beschadiging te ernstig wordt.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Een grijsblauwe verkleuring van de huid

  Dit komt doordat goud zich in de huid ophoopt. Door zonlicht (of UV-licht van zonnebanken) verkleurt de huid hierdoor grijsblauw. Ook een laserbehandeling kan dit effect hebben. Deze bijwerking blijft bestaan, ook als u al langer geleden bent gestopt met dit medicijn. Blijf daarom uit de zon en ga niet onder de zonnebank.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Een naar gevoel, kort na inspuiten. U kunt last krijgen van kokhalzen, hoofdpijn, een rood gezicht, zweten, hartkloppingen en een zwak gevoel.

  Dit verdwijnt weer vanzelf na korte tijd.

• Haarverlies

  Een groot deel van het haar kan uitvallen. Het haarverlies stopt als u met dit medicijn stopt.

• Verkleuring van de nagels en loslating van de nagels

• Verkleuring van de iris van het oog doordat het goud zich ophoopt

• Zenuwbeschadiging

  Als de oogzenuw beschadigd raakt, kunt u slechter zien of last krijgen van dubbelzien.
  Als de gevoelszenuwen in uw armen en benen beschadigd raken, kunt u last krijgen van een doof gevoel of tintelingen.
  Als de hersenzenuwen beschadigd raken kunt u verward, angstig of vergeetachtig worden, moeite hebben met praten, stuipen krijgen of het bewustzijn verliezen.
  Waarschuw bij vermoeden van zenuwbeschadiging altijd direct een arts.

• Minder rode en witte bloedcellen of minder bloedplaatjes. U merkt deze bijwerking aan extreme vermoeidheid, een bleke huid, keelpijn, koorts en blaren in de mond, snel blauwe plekken of bloedneuzen en meer kans op infecties.

  Dit kan na enkele weken tot maanden ontstaan. Uw arts zal uw bloed daarom regelmatig laten controleren. Waarschuw in deze gevallen direct een arts. Soms zal uw arts de dosering verlagen of de behandeling tijdelijk onderbreken.

• Longontsteking. Door de ontsteking in de longen kan er littekenweefsel en verharding van het longweefsel ontstaan (longfibrose). Waarschuw daarom uw arts bij verschijnselen van een longontsteking, zoals aanhoudend hoesten of benauwdheid.

• Ernstige ontsteking van de darmen. U kunt dan last krijgen van hevige, bloederige diarree. U mag het medicijn dan niet verder gebruiken.

   

• Leverontsteking. Als u merkt dat uw huid of slijmvliezen geel worden, moet u uw arts waarschuwen

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?
De arts of verpleegkundige geeft de injectie in een spier.

Wanneer?
U krijgt eerst een testdosis met een kleine hoeveelheid, om te zien hoe uw lichaam reageert. Daarna krijgt u in de eerste 5 maanden van de behandeling 1 keer per week een dosis ingespoten in een spier. Als het medicijn na 5 maanden goed werkt, kan de arts de tijd tussen de injecties verlengen van 1 week naar 2 tot 4 weken.
Kies voor de injectie een vaste dag, dan is het gemakkelijker om te onthouden wanneer u weer een injectie moet krijgen.

Hoelang?
Het kan enkele maanden duren voor u iets merkt van het gunstige effect van dit medicijn. Als het medicijn niet goed genoeg werkt, kan de arts de dosering na 5 maanden verhogen. U krijgt dan 2 maanden lang een iets hogere dosis. Als het medicijn niet helpt na 7 maanden, heeft verdere toediening geen zin.

Als u de afspraak met de arts of verpleegkundige vergeten bent, moet u zo snel mogelijk een nieuwe afspraak maken.

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Mogelijk kunnen andere DMARD's het risico van bijwerkingen op het bloed verhogen. Uw arts zal uw bloed regelmatig controleren. Bovendien kunnen injecties met goudpreparaten verstorend werken op onderzoeken met röntgencontrastmiddelen. Een dergelijk onderzoek kan pas 3 dagen na een goudinjectie plaatsvinden.

Zwangerschap
U mag dit medicijn NIET gebruiken tijdens de zwangerschap of als u binnen 1 jaar zwanger wilt worden.

Dit medicijn kan schadelijk zijn voor de baby. Als u dit medicijn gebruikt en u denkt erover zwanger te worden, overleg dan met uw arts of u een ander medicijn kunt gebruiken. Gebruik betrouwbare anticonceptie tot 1 jaar na stoppen met aurothiomalaat. Zo lang duurt het namelijk voordat alle goud weer uit het lichaam is verdwenen.

Borstvoeding
Gebruik dit medicijn NIET als u borstvoeding geeft, of stop de borstvoeding. Dit medicijn komt in de moedermelk. Het kan dan bijwerkingen bij het kind geven. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker.

Als u stopt met dit medicijn, kunnen de klachten weer terugkomen. Overleg met uw arts, als u wilt stoppen.

Aurothiomalaat is sinds oktober 2021 uit de handel.

Andere namen voor hetzelfde medicijn zijn natriumaurothiomalaat en aurothiobarnsteenzuur.

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.