Is een geneesmiddel de oorzaak van je droge ogen?

Bij droge ogen droogt het oppervlak van je hoornvlies of oogbindvlies uit. Het is een vaak voorkomende aandoening die meestal op middelbare leeftijd begint. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Droge ogen kan veel oorzaken hebben. Bijvoorbeeld door het gebruik van bepaalde geneesmiddelen.

Het oog

Het gedeelte van je ogen dat in contact staat met de buitenwereld bestaat uit het hoornvlies en het oogbindvlies. Het hoornvlies is het voorste doorzichtige deel van je oog, voor de iris en de pupil. Het bindvlies bedekt het oogwit en de binnenkant van je oogleden. Beide delen worden beschermd tegen uitdroging en beschadiging door een dun laagje traanvocht. Traanvocht wordt gemaakt door de traanklieren. Door te knipperen verdelen de oogleden het traanvocht over het oog.

Traanvocht

Bij droge ogen wordt er onvoldoende traanvocht aangemaakt of is het traanvocht van onvoldoende kwaliteit. Ook van omgevingsfactoren, zoals een droge lucht door bijvoorbeeld airconditioning of centrale verwarming of door fietsen in de wind, kun je droge ogen krijgen. Minder knipperen met de oogleden, zoals bijvoorbeeld gebeurt wanneer je langdurig beeldschermwerk doet, kan ook zorgen voor een verstoring van de traanfilm. Door droge ogen krijg je een branderig gevoel. Je kunt ook slechter gaan zien. Het hoornvlies en het bindvlies van het oog raken soms beschadigd en kunnen gaan ontsteken.

De hoeveelheid en/of de samenstelling van het traanvocht kunnen veranderen door:

ouderdom;
auto-immuunziektes, zoals het syndroom van Sjögren;
andere ziekten, zoals diabetes mellitus;
hormonale veranderingen, bijvoorbeeld in de overgang;
bestraling in de buurt van de traanklier;
gebruik van medicijnen. Sommige medicijnen remmen de productie van het waterige deel van de traanfilm.

Sommige geneesmiddelen kunnen droge ogen als bijwerking veroorzaken

Medicijnen die de hoeveelheid traanvocht kunnen verminderen

De lijst met geneesmiddelen die droge ogen als bijwerking kunnen veroorzaken is lang. De meest voorkomende veroorzakers zijn:

antihistaminica: middelen die worden gebruikt tegen allergieën, bijvoorbeeld loratadine en cetirizine;
bètablokkers: worden onder andere gebruikt bij hoge bloeddruk en bij diverse hartaandoeningen, maar ook ter preventie van migraineaanvallen. Voorbeelden zijn metoprolol en atenolol;
diuretica: vochtafdrijvende geneesmiddelen, zoals hydrochloorthiazide, furosemide en bumetanide, die meestal bij hoge bloeddruk, bij hartfalen of bij dikke enkels (oedeem) worden gebruikt;
antidepressiva: vooral de tricyclische antidepressiva, zoals amitriptyline en nortriptyline kunnen droge ogen als bijwerking veroorzaken;
anticholinergica: deze middelen worden onder andere gebruikt bij een overactieve blaas (oxybutynine, tolterodine, solifenacine), de ziekte van Parkinson (Akineton, Artane), darmspasmen (Buscopan), chronische bronchitis en COPD (ipratropium, Spiriva);
anticonceptiepil;
isotretinoïne: een geneesmiddel tegen een ernstige vorm van acne;
kalmeringsmiddelen, zoals oxazepam en diazepam kunnen vooral bij mensen die contactlezen dragen droge ogen veroorzaken.

Kunsttranen