Liothyronine

Introductie

Liothyronine is een schildklierhormoon.

Artsen schrijven het voor bij een te trage schildklierwerking en bij een vergrote schildklier (struma). 

Verder bij een te snelle schildklierwerking. Hierbij krijgt u medicijnen om uw schildklier af te remmen. Liothyronine wordt gebruikt om uw schildklierhormoon aan te vullen.

Ook schrijven artsen het soms voor bij ernstige depressie als andere medicijnen niet genoeg werken.

Belangrijk om te weten over liothyronine

  • Liothyronine is een schildklierhormoon. Het is belangrijk voor bijvoorbeeld de groei, stofwisseling en het verstand.
  • Bij een traag werkende schildklier. Hierbij bent u traag, krijgt u het snel koud, voelt u zich lusteloos en wordt u zwaarder. En als u medicijnen slikt die de schildklier remmen. Liothyronine vult dan uw schildklierhormoon aan. Verder bij een te grote schildklier (struma).
  • Tabletten: slikken met een half glas water.
  • Het duurt 2 tot 3 dagen voordat u iets voelt. Meestal slikt u dit medicijn levenslang.
  • Als u de goede dosering van dit medicijn gebruikt, zijn er bijna geen bijwerkingen. Het kan een paar maanden duren voor de arts de juiste dosering voor u heeft gevonden.
  • Krijgt u hartkloppingen, een onrustig gevoel, diarree of zweet u veel en valt u af? Dan is de dosis misschien te hoog. Uw arts controleert uw bloed om te kijken of de dosis nog goed is.
  • Liothyronine en sommige andere medicijnen hebben invloed op elkaar. Ook medicijnen die u zonder recept koopt. Wilt u medicijnen gebruiken van de supermarkt of drogist? Overleg dan eerst met uw apotheker of u deze medicijnen veilig kunt gebruiken met liothyronine.
  • Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor de baby in uw buik. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn om uw schildklierhormoon aan te vullen. Als u zwanger bent, zal uw arts u extra schildklierhormoon geven.
  • U mag dit medicijn gebruiken als u borstvoeding geeft.

Wat doet liothyronine en waarbij gebruik ik het?

Te trage schildklierwerking

Verschijnselen
Schildklierhormonen zijn noodzakelijk voor de lichaamsgroei en voor de ontwikkeling van het verstandelijk vermogen. Ook regelen ze vele stofwisselingsprocessen in het lichaam.

Bij bepaalde aandoeningen van de schildklier is er een tekort aan schildklierhormoon. Dit heet hypothyreoïdie. Er ontstaan klachten als een traag en lusteloos gevoel, het koud hebben en zwaarder worden.

Behandeling
Met liothyronine vult u het tekort aan schildklierhormoon aan. U begint meestal met een lage dosering en uw arts zal deze net zo lang bijstellen totdat u klachtenvrij bent. U zult regelmatig bij uw arts op controle moeten en bloed moeten laten prikken.

Effect
Het kan 2 tot 3 dagen duren voordat u iets merkt.

Lees meer over te trage schildklierwerking . "

Te snel werkende schildklier

Verschijnselen
Als de schildklier te hard werkt, maakt hij te veel schildklierhormoon aan. Hierdoor ontstaan klachten als hartkloppingen, kortademigheid, zweten, diarree en vermagering bij een normale eetlust. Een te hoge schildklierwerking heet ook wel hyperthyreoïdie.

Behandeling
Een te snel werkende schildklier wordt vaak behandeld met medicijnen die de aanmaak van schildklierhormonen remmen. Schildklierhormonen zijn wel nodig om goed te functioneren. Daarom combineren artsen de behandeling met de remmers vaak met het schildklierhormoon liothyronine of levothyroxine. Zo kan uw arts de hoeveelheid schildklierhormoon in uw lichaam goed op peil houden.

Lees meer over te snel werkende schildklier . "

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Bij een optimale dosering treden in het algemeen geen bijwerkingen op, omdat dit medicijn uw eigen schildklierhormoon vervangt. Uw arts zal regelmatig meten of de dosering goed is.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Te snel werkende schildklier. Dit merkt u aan een opgejaagd gevoel, hartkloppingen, zweten, koorts of diarree.

    Dit kan betekenen dat de dosering te hoog is. Neem in dat geval contact op met uw arts.

  • Te traag werkende schildklier.

    Dit kan betekenen dat de dosering te laag is. Neem in dat geval contact op met uw arts.

  • Pijn op de borst bij inspanning. Bij mensen met hartkramp (angina pectoris) kan dit medicijn een aanval uitlokken bij een te hoge dosering.

    Waarschuw uw arts als u hier last van krijgt.

  • Hartaandoeningen, zoals meer kans op een hartaanval bij een te hoge dosering. De kans hierop is groter bij mensen die al eerder een hartaanval hebben gehad. Waarschuw uw arts, als u plotseling pijn op de borst krijgt.

  • Zenuwachtig of angstig gevoel

  • Zwakkere botten door botontkalking 

    U heeft hier meer kans op als u dit medicijn lang in een hoge dosering gebruikt.

  • Te laag of juist te hoog bloedglucose. Heeft u diabetes? Controleer dan vaker uw bloedglucose.

  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag en jeuk.

    Raadpleeg bij deze klachten uw arts. Geef aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dit middel. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit of soortgelijke medicijnen niet opnieuw krijgt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe?

Tabletten: slikken met een half glas water.

Wanneer?

  • U gebruikt dit medicijn meestal 2 keer per dag.
  • U mag dit medicijn innemen op elk moment van de dag. Kies vaste tijdstippen. Bijvoorbeeld in de ochtend bij het ontbijt en in de avond bij het avondeten. Dan vergeet u minder snel een dosis.

Hoelang?

U gebruikt dit medicijn zolang het goed voor u werkt. Meestal is dat uw hele leven lang.

Wat moet ik doen als ik een dosis ben vergeten?

Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

  • Gebruikt u dit medicijn 1 keer per dag? Duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
  • Gebruikt u dit medicijn 2 keer per dag? Duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Mag ik liothyronine gebruiken met andere medicijnen?

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.
 

  • De antistollingsmedicijnen, acenocoumarol en fenprocoumon. Liothyronine kan de werking van acenocoumarol en fenprocoumon versterken. Meld het aan de trombosedienst als u liothyronine gaat gebruiken. Ook als de dosering van liothyronine wijzigt of als u stopt met liothyronine, moet u de trombosedienst hierover inlichten.
  • Sommige medicijnen tegen epilepsie. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. De werking van liothyronine kan afnemen. Laat na 4 tot 6 weken bloed prikken.
  • Rifampicine, een medicijn tegen tuberculose. De werking van liothyronine kan afnemen. Laat na 4 tot 6 weken bloed prikken.

Let op bij de volgende medicijnen. Ze verminderen de opname van liothyronine.

  • Maagzuurbinders. Dit zijn meestal zonder recept verkrijgbare medicijnen, met bijvoorbeeld algeldraat, calciumcarbonaat of magnesiumhydroxide als werkzame stof. Deze medicijnen verminderen de opname van liothyronine in het lichaam. Overleg met uw arts. Misschien is een ander medicijn geschikter. U kunt ook liothyronine ten minste 2 uur vóór de maagzuurbinder nemen of 4 uur na de maagzuurbinder.
  • Medicijnen die calcium of magnesium bevatten. Neem liothyronine ten minste 2 uur vóor of 4 uur na het medicijn met calcium of magnesium.
  • Sucralfaat, een medicijn tegen maag- of darmzweer en slokdarmontsteking. Neem liothyronine 2 uur vóór sucralfaat.
  • IJzer en vitamine/mineralenpreparaten met ijzer. Neem liothyronine 2 uur vóór de preparaten met ijzer. Een ijzerpreparaat met gereguleerde afgifte mag u niet samen met liothyronine gebruiken. Deze zijn te herkennen aan 'MGA' of 'retard'. Overleg met uw arts of een ijzerpreparaat ZONDER gereguleerde afgifte voor u mogelijk is.
  • Colestyramine en colesevelam, galzuurbindende medicijnen, die worden gebruikt bij een te hoog cholesterolgehalte. Neem liothyronine 4 uur vóór deze medicijnen.
  • Patiromeer, gebruikt bij nierziekten, als er te veel kalium in het bloed zit (hyperkaliëmie). Neem liothyronine minimaal 3 uur vóór of na patiomeer.
  • Polystyreensulfonzuur, een medicijn tegen te veel kalium in uw bloed. Neem liothyronine 2 uur vóór of 4 uur na polystyreensulfonzuur.
  • Sevelameer, een medicijn dat gebruikt wordt door hemodialysepatiënten. Neem liothyronine voor u gaat slapen. Neem sevelameer bij het eten. 

Gebruik liothyronine NIET tegelijkertijd met de volgende medicijnen. Ze verminderen de opname van liothyronine.

  • Orlistat, een medicijn tegen overgewicht. Overleg met uw arts.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Meld het aan uw arts en apotheker als u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Ook is nog weinig bekend over het gebruik van liothyronine samen met andere medicijnen voor uw schildklier. Meestal zal uw arts u (tijdelijk) laten overstappen op levothyroxine. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. 

Behandeling van een te traag werkende schildklier is belangrijk. Een traag werkende schildklier kan een risico zijn voor de zwangerschap en het kind. 

De arts zal bij een vermoeden van een zwangerschap de dosering van dit medicijn verhogen. Tijdens de zwangerschap kan de hoeveelheid schildklierhormoon in uw bloed namelijk lager worden.

Borstvoeding
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Dit medicijn komt in een heel kleine hoeveelheid in uw bloed. Hierdoor kan er maar weinig in de moedermelk komen. Nadelige effecten bij de baby zijn daarom onwaarschijnlijk.

Mag ik zomaar met dit medicijn stoppen?

Nee, u kunt beter niet zomaar stoppen met dit middel. De kans is groot dat uw klachten terugkeren binnen een paar dagen. Stop daarom alleen in overleg met uw arts.

Heb ik een recept nodig?

Ja, u heeft een recept nodig.

Liothyronine is sinds 1956 internationaal op de markt. Het is op recept te krijgen onder de merknaam Cytomel in tabletten.

Liothyronine wordt ook gebruikt in combinatie met levothyroxine onder de merknaam Novothyral. Dit combinatiepreparaat is officieel niet in Nederland in de handel, maar is op speciaal verzoek van de voorschrijvend arts door de fabrikant te leveren. Uw arts moet in dit verzoek verklaren waarom dit medicijn wordt voorgeschreven (de zogenaamde artsenverklaring). Het wordt dan via de apotheek geleverd.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.