Flunitrazepam

Flunitrazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend en vermindert angstgevoelens.

Artsen schrijven het voor bij slapeloosheid.

Slapeloosheid

Verschijnselen
We spreken van slapeloosheid als u al een tijdje slecht slaap én daardoor overdag niet goed functioneert.

Slaapproblemen ontstaan vaak door spanningen of zorgen. Maar ook lichamelijke klachten, zoals pijn of jeuk, kunnen ervoor zorgen dat u niet goed slaapt. 

Behandeling
Als u met slaapproblemen naar de huisarts gaat, krijgt u niet meteen een slaapmiddel. De arts kijkt eerst wat de oorzaak is van uw klachten. U krijgt bijvoorbeeld een pijnstiller als u pijn heeft. Of u krijgt rustgevende tips als u wakker ligt door piekeren. 

Een paar van deze tips zijn:

• Ga overdag of vroeg in de avond sporten.
• Doe een uur voor het slapen iets ontspannends.
• Doe geen dutjes overdag.
• Ga elke dag rond dezelfde tijd naar bed en sta op een vast tijdstip op. 
• Drink 's avonds geen koffie.
• Drink geen alcohol om in slaap te vallen.
• Eet geen vast voedsel in de laatste 2 tot 3 uur voor het slapengaan. 
• Zorg voor een rustige, koele slaapkamer en een lekker bed.
• Gebruik de slaapkamer alleen om te slapen, niet om te werken, studeren of tv te kijken. 
• Kunt u niet slapen? Sta dan op en doe iets anders in een andere kamer. Ga pas weer naar bed als u zich moe voelt. 

Helpen deze tips niet of zijn ze voor u niet mogelijk? Dan kan de arts u dit medicijn geven, maar meestal alleen voor een paar dagen. 

Werking
Flunitrazepam werkt rustgevend en maakt spieren ontspannen. Het maakt u ook slaperig. Daardoor valt u makkelijker in slaap. 

Dit medicijn is vooral geschikt als u moeilijk in slaap komt en als u 's nachts vaak wakker wordt. 

Effect
Binnen 15 tot 30 minuten na inname wordt u slaperig en rustig. Zorg er daarom voor dat u thuis bent, geen moeilijke taken meer moet doen en uw bed makkelijk kunt bereiken. Het medicijn werkt 8 uur.

Dit slaapmiddel werkt het beste als u het af en toe gebruikt, bijvoorbeeld om de drie dagen. ALs u het elke dag gebruikt, went uw lichaam eraan en werkt het minder goed. De werking wordt ook minder als u het langer dan 2 weken achter elkaar gebruikt. 

Dit medicijn kan het gewenste effect geven, zoals rust, ontspannen spieren of slaap. Soms merkt u dit effect ook op een moment dat u dat niet wilt, bijvoorbeeld de volgende dag. Dan is het een bijwerking. Dit medicijn kan ook andere bijwerkingen geven. De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Suf, slaperig of moe zijn en een verminderd reactievermogen. 

  Dit is vooral lastig bij activiteiten waarbij u goed moet opletten. Bijvoorbeeld in het verkeer, op uw werk of bij het beklimmen van een ladder. Heeft u last van deze bijwerkingen? Doe dan geen gevaarlijk dingen. U moet dan nog aan het medicijn wennen. Meer informatie over autorijden met dit medicijn leest u bij Kan ik met dit medicijn autorijden?

• Maagdarmstoornissen, zoals misselijkheid, overgeven, verstopping, diarree, problemen met slikken en meer zin in eten.

  Doordat u meer zin kan hebben in eten kunt u ook zwaarder worden. 

  Deze bijwerkingen treden vooral in het begin van de behandeling op. Meestal helpt het als u het medicijn met wat voedsel inneemt. Blijft u er na een paar dagen nog last van houden? Neem dan contact op met uw arts.

• Hoofdpijn of duizelig zijn

  De bijwerking treedt vooral aan het begin van de behandeling op. 

• Dubbelzien

  Dit komt door een tijdelijk effect op de oogspieren. 

• Huiduitslag en jeuk.

  Meestal is dit onschuldig, maar (zeer zelden) kunnen de verschijnselen ernstig zijn. Raadpleeg uw arts als de uitslag er ongewoon uitziet, als u er last van heeft, of als u ook koorts of blaren krijgt.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn.

  U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts. Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Waarschuw in dit geval direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst. 

  Bent u overgevoelig voor dit medicijn? Dan mag u het niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam let er dan op dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

• Problemen met ademhalen.

  Bij mensen met de longziekte COPD kunnen de ademhalingsklachten toenemen. Overleg hierover met uw arts.

  Heeft u tijdens uw slaap wel eens dat uw adem korte tijd stopt (slaapapneu)? U kunt hier door dit medicijn meer last van krijgen. Neem contact op met uw arts als u dat merkt.

• Spierzwakte, krachteloos gevoel in spieren.

  Mensen met myasthenia gravis (een ernstige spierziekte) kunnen meer last krijgen van deze ziekte. Raadpleeg uw arts bij verergering van de klachten (zoals algemene spierzwakte, dubbelzien, dichtvallende oogleden, moeite met slikken, kauwen of ademhalen).

• Vallen

  Dit medicijn maakt het moeilijker om bewegingen goed te controleren. Daardoor kunt u onhandig zijn in uw bewegingen en moeite hebben om duidelijk praten (articuleren). U kunt hierdoor sneller vallen. 
   
  Ouderen en mensen met spierziekten hebben hier de meeste kans op. Ook mensen met de ziekte van Parkinson hebben meer kans om te vallen. Heeft u hier last van? Overleg dan met uw arts. 

• Psychische klachten zoals onrustig of opgewonden voelen, prikkelbaar zijn, agressie, hallucinaties, waandenkbeelden of nachtmerries.

  Bij waandenkbeelden kunt u dingen gaan denken of geloven die niet kloppen. Bij hallucinaties ziet, voelt of hoort u dingen die er niet zijn.

  Dit zijn tegenovergestelde verschijnselen dan u van dit medicijn zou verwachten. Vooral kinderen en ouderen zijn gevoelig voor deze bijwerkingen. Heeft u last van deze bijwerkingen? Neem dan contact op met uw arts. Soms is een lagere dosering of een ander medicijn beter voor u.

• Afname gevoelens

  Dit medicijn vermindert niet alleen emoties zoals angst en spanning, maar ook positieve emoties, zoals blijdschap en een tevreden gevoel. Ook uw betrokkenheid bij en inlevingsvermogen in anderen kan minder worden. 

• Geheugenproblemen en in de war zijn

  U kunt last hebben van geheugenverlies, vooral 's nachts. Slaap daarom na het innemen 7-8 uur achter elkaar. 

  Bij mensen met de ziekte van Parkinson kunnen geheugenproblemen erger worden. Overleg hierover met uw arts. 

• Minder of soms juist meer zin in seks.

• Afhankelijkheid als u dit medicijn voor een langere tijd gebruikt.

  U kunt last krijgen van ontwenningsverschijnselen als u stopt met het gebruik. Als u dit medicijn voor een korte tijd gebruikt is de kans hierop zeer klein. Mensen die dit medicijn langere tijd achterelkaar gebruiken hebben hier wel een grote kans op. Bouw daarom altijd geleidelijk af. Meer informatie leest u bij Mag ik zomaar stoppen?

• Verminderde werkzaamheid als slaapmiddel.

  Als u dit medicijn langer dan 2 weken elke dag gebruikt, werkt het minder goed als slaapmiddel. Het helpt dan niet meer of minder goed om in slaap te vallen. Gebruik dit medicijn daarom alleen af en toe.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer? 

• Neem het medicijn 1 tot een halfuur voor u wilt gaan slapen in. 
• Neem het alleen in als u nog minimaal 8 uur de tijd heeft om te slapen. Als u voor die tijd wakker moet worden, kunt u zich nog te suf voelen.

Hoe lang?

• Als u dit medicijn af en toe gebruikt kan het u goed helpen met slapen. 
• Gebruikt u het bijna elke nacht? Dan is het effect na een paar weken weg. Gebruik het daarom alleen in bijzondere situaties.
• Gebruikt u dit medicijn elke dag en langer dan 2 weken? Dan heeft u kans op 'ontwenningsslapeloosheid'. Uw lichaam verwacht het effect van dit medicijn om in slaap te vallen. Gebruik het daarom alleen af en toe en nooit meer dan een paar dagen achter elkaar. Gebruik het in elk geval niet langer dan 4 weken achter elkaar.

Kunt u 's nachts niet slapen en wilt u alsnog dit slaapmiddel innemen? Dat kan, maar houd er rekening mee dat het slaapmiddel lang blijft werken. U kunt dan moeilijk wakker worden en heeft overdag een verminderd reactievermogen. Er bestaan slaaptabletten die korter werken. Raadpleeg uw arts, mogelijk kan hij u een korterwerkend slaapmiddel voorschrijven voor deze situaties.

autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Wilt u weten of u met dit medicijn mag autorijden? Beantwoord dan de vragen in het schema hieronder.



*Let op: Dit slaapmiddel werkt alleen goed als u het af en toe gebruikt. Bij dagelijks gebruik neemt de werking af. Uw lichaam went dan aan het effect.

Gebruikt u ook andere medicijnen die deze bijwerkingen geven? Let er dan op dat u meer last kunt hebben van deze bijwerkingen.

Voor meer algemene informatie kunt u het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden

alcohol drinken?
Beperk het gebruik van alcohol en drink het liever niet. Door dit medicijn reageert u veel sterker op alcohol dan u gewend bent. Bovendien versterkt alcohol de bijwerkingen van dit medicijn, zoals sufheid en een verminderde coördinatie.

alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen die het reactievermogen verminderen. Bij deze medicijnen is vaak op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op het reactievermogen en coördinatievermogen versterken elkaar. Dan kan flunitrazepam nog langer doorwerken. U kunt dan bijvoorbeeld nog langer geen autorijden.

Twijfelt u eraan of bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap
Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent. Of als u dit binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Daarom is niet zeker wat de risico's van dit medicijn zijn voor zwangere vrouwen en hun kind. Wel is bekend dat bij gebruik voor lange tijd tijdens de laatste 3 maanden van de zwangerschap (3e trimester) kunnen bij de baby ontwenningsverschijnselen ontstaan. En bij gebruik in een hoge dosis vlak voor de bevalling kan uw kind na de geboorte zo versuft en slap zijn dat het moeite heeft met ademhalen. Gebruik dit medicijn daarom alleen als het echt nodig is. Zo kort mogelijk en in een lage dosis. Weeg samen met uw arts de ernst van uw ziekte af tegen het risico voor het kind. Mogelijk kunt u (tijdelijk) een ander medicijn gebruiken.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Dit medicijn komt in de moedermelk. Het kan dan bijwerkingen bij het kind geven. Mogelijk kan uw arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven.

Als u dit medicijn alleen een paar dagen achter elkaar heeft gebruikt, kunt u in één keer stoppen. Er treden dan over het algemeen geen ontwenningsverschijnselen op.

Heeft u het langere tijd gebruikt? Dan is de volgende informatie voor u belangrijk.

Heeft u dit slaapmiddel langer dan 1 maand achter elkaar gebruikt en gebruikt u het dan opeens niet meer? Dan heeft u kans op 'ontwenningsslapeloosheid'. Uw lichaam verwacht het effect van het slaapmiddel om in slaap te vallen. In het begin gaat het slapen daardoor weer moeilijker. Gebruik het daarom alleen af en toe en nooit meer dan een paar dagen achter elkaar. Heeft u het wel langere tijd gebruikt? Bouw de dosering dan langzaam af.

Bent u 70 jaar of ouder en denkt u erover na om te stoppen met dit medicijn? Bekijk dan het thema “Ouderen: kan ik stoppen met mijn benzodiazepine?”

Flunitrazepam is sinds 1974 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar als het merkloze Flunitrazepam. Vroeger was het ook op de markt onder de naam Rohypnol. Het is te verkrijgen in tabletten.

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.