Introductie

Betamethason is een bijnierschorshormoon, ook wel een corticosteroïd genoemd.

Corticosteroïden remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties.

Artsen schrijven betamethason als injectie voor bij:

• Ziektes met ontstekingen, zoals bij reumatoïde artritis en huidontstekingen.
• Gewrichtsklachten door ontstekingen in de gewrichten, zoals gewrichtspijn.
• Om afweerreacties te voorkomen na een orgaantransplantatie.
• Bij dreigende vroeggeboorte om de longen van de baby sneller te laten groeien.

Highlight

• Betamethason is een bijnierschorshormoon (corticosteroïd).
• Bij ziektes met ontstekingen, zoals bij reumatoïde artritis (reuma) en huidontstekingen, en gewrichtspijn. Ook om afweerreacties te voorkomen na een transplantatie en bij dreigende vroeggeboorte.
• U krijgt dit medicijn als een injectie in of rond het ontstoken gewricht, op de plek van de huidziekte of in de spieren.
• Bijwerkingen zijn vooral klachten op de plaats van injectie, zoals irritatie, zwelling en pijn.
• Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken.
• Geeft u borstvoeding? Dit medicijn kan in de moedermelk komen. Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken.

Werking

Reumatoïde artritis

Betamethason wordt gebruikt bij reumatische aandoeningen als reumatoïde artritis.

Verschijnselen
Reumatoïde artritis (RA, reuma) is een ontsteking van de gewrichten. Het geeft pijn, stijfheid en zwelling in de gewrichten van bijvoorbeeld de handen, polsen, enkels of voeten. Meestal komen de verschijnselen links en rechts in dezelfde gewrichten voor. Door de ontsteking wordt het gewricht dik en gevoelig, soms ook warm. Na een tijd raken de gewrichten beschadigd.

Oorzaak
Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat het lichaam antistoffen maakt tegen eigen lichaamscellen, in dit geval van de gewrichten. Hierdoor ontstaat een ontsteking die het gewricht verder beschadigt. Het is onbekend waarom het lichaam zich keert tegen de eigen cellen.

Behandeling
Bij reumatoïde artritis schrijft de arts speciale medicijnen voor, namelijk de DMARD's: Disease Modifying Antirheumatic Drugs. Dit zijn medicijnen die de schade aan de gewrichten door reuma kunnen remmen. Ze hebben geen snel effect op de pijn, maar ze kunnen de ontstekingsverschijnselen minder maken. Ze werken niet meteen. Pas nadat u het een tijdje heeft gebruikt, merkt u dat het begint te werken.

Artsen schrijven betamethason als injectie voor om uw klachten te behandelen totdat de DMARD begint te werken en als uw klachten ineens erger worden.

Werking
Betamethason remt ontstekingen en zorgt dat de pijn minder wordt.

Een injectie bij een ontstoken gewricht kan pijn snel minder maken. De injectie werkt een paar weken.

Gewrichtspijn

Verschijnselen
Aan en rond de gewrichten zitten spieren, pezen, peesschedes, gewrichtsvliezen en slijmbeurzen. Deze kunnen beschadigen en daardoor ontsteken. Dit geeft pijn, zwelling en een rode huid rond een gewricht. Voorbeelden hiervan zijn slijmbeursontsteking en peesontsteking.

De klachten ontstaan meestal als u het gewricht overbelast of het gewricht in een verkeerde richting draait. Zoals bij een verzwikking. Ook ontstaan de klachten door kneuzingen.

Behandeling
Maak geen bewegingen die pijn doen. Soms helpt het om het lichaamsdeel wat hoger te leggen. Bij een kneuzing of verzwikking van het gewricht moet u meteen koelen met ijs. U kunt het gewricht ook met een drukverband beschermen. Zodat u niet opnieuw een beweging maakt die pijn doet.

De pijn wordt meestal behandeld met pijnstillers om in te nemen. Heeft u dan nog erg veel pijn? De arts kan dan in of rond een pijnlijk gewricht een injectie met betamethason geven.

Werking
Betamethason remt ontstekingen en zorgt dat de pijn minder wordt. Daardoor kunt u het gewricht vaak beter bewegen. 

Een injectie bij een ontstoken gewricht kan pijn snel minder maken. De injectie werkt een paar weken.

Voorkomen van afweerreacties

Na een orgaantransplantatie ziet het eigen afweersysteem het orgaan van de donor als 'vreemd'. Het wil dan het donororgaan opruimen, net zoals het doet bij bacteriën, gisten en virussen. Dit heet afstoting. 

Betamethason voorkomt dat het lichaam na een orgaantransplantatie het nieuwe orgaan afstoot. U krijgt het samen met andere medicijnen.

Zwangerschap en kinderwens

Een normale zwangerschap duurt 38-42 weken, gerekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie. Als er te vroeg tijdens de zwangerschap weeën ontstaan, kan het leven van het kind in gevaar komen. Dit komt doordat de longen en de andere organen nog niet goed werken. Betamethason laat de longen sneller groeien. Daarom kan de moeder betamethason krijgen als het kind te vroeg geboren gaat worden. Betamethason komt dan via het placenta bij het kind.

Overige huidaandoeningen

Betamethason wordt gebruikt bij verschillende ernstige huidaandoeningen die ontstaan door een allergie of afweerreactie tegen de eigen lichaamscellen. Huidaandoeningen waar betamethason onder andere bij gebruikt wordt zijn:

• Pemfigus vulgarus, een huidziekte waarbij de huid en slijmvliezen met blaasjes en blaren bedekt raakt.
• Syndroom van Stevens-Johnson, een erge huidreactie met blaren op de huid en slijmvliezen, koorts, ontstoken ogen en een ziek gevoel. Dit gebeurt meestal door een medicijn.
• Andere erge huidontstekingen met een rode huid, blaasjes en blaren.

Bijwerkingen

Als injectie in of rond een ontstoken gewricht:

• Klachten op de plaats van injectie, zoals irritatie, zwelling en pijn.

• Erger worden van de gewrichtsklachten.

  Worden de klachten aan uw gewrichten erger? Raadpleeg dan uw arts.

• Blozen

• Verkleuring van de huid en nagels.

• Doof of tintelend gevoel in handen of voeten.

• Bij te vaak herhalen van de injectie in hetzelfde gewricht: schade aan het bot.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk of galbulten. 

  • Heeft u hier last van? Neem dan contact op met uw arts. Een ernstige overgevoeligheid merkt u aan benauwdheid, flauwvallen of een opgezwollen gezicht, keel of tong. Ga dan meteen naar een arts of naar de Eerste-hulpdienst.
  • Als u overgevoelig bent mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef dat door aan de apotheker. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Als injectie op de plek van de huidziekte:

• Verkleuring van de huid.

• Schade aan de huid.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Hoe?
U krijgt dit medicijn van uw arts in het ziekenhuis.

U krijgt dit medicijn als een injectie meestal in of rond een ontstoken gewricht of als een injectie op de plek van de huidziekte. U kunt dit medicijn ook als injectie in uw spieren krijgen.

Krijgt u dit medicijn als een injectie in of rond een ontstoken gewricht? Let er dan op dat u dit gewricht niet te veel beweegt of teveel gebruik.

Wanneer en hoe lang?
Per ziekte is er een ander soort behandeling met een ander schema. Ook ligt het aan uw ziekte hoe lang u dit medicijn moet gebruiken. Uw arts bepaalt dit voor iedere patiënt apart.

Vergeten

U krijgt dit medicijn in het ziekenhuis. Bent u de afspraak vergeten? Neem dan zo snel mogelijk contact op met uw arts voor een nieuwe afspraak.

Verboden

Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Wisselwerking

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Pas op met het gebruik van ontstekingsremmende pijnstillers, zoals acetylsalicylzuur, diclofenac, ibuprofen, naproxen en celecoxib. Ontstekingsremmende pijnstillers hebben als bijwerking maag- en darmzweren. Betamethason als injectie kan de kans op deze bijwerking verhogen. De pijnstiller paracetamol heeft deze bijwerking niet. Deze kunt u wel veilig gebruiken.
• Vaccins. Overleg met uw arts als u een vaccin gaat krijgen. Bepaalde vaccins mag u niet gebruiken. Dit medicijn laat sommige vaccins minder goed werken en geeft meer kans op bijwerkingen. Zoals het bof-mazelen-rodehondvaccin (BMR), gelekoortsvaccin, rotavirusvaccin en BCG-vaccin.
  Bij andere vaccins moet u soms een extra vaccinatie krijgen of moet uw bloed onderzocht om te kijken of het vaccin goed heeft gewerkt. Zoals het griepvaccin, tetanusvaccin en vaccin tegen baarmoederhalskanker.
• Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. De werking of bijwerkingen van deze medicijnen kunnen veranderen. Overleg hierover met uw arts.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Samen kunt u bespreken wat het risico voor uw baby is als u doorgaat met het medicijn. Of wat het risico voor u of uw baby is als u met het medicijn stopt. Soms kan het namelijk ook schadelijk voor u of voor de baby zijn als uw aandoening niet goed behandeld wordt. Overleg daarom met uw arts over de voor-en nadelen.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts.

Moet u dit medicijn voor een langere periode gebruiken? Dan kunt u dit medicijn beter NIET gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet bekend of het in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk komt, kan het schadelijk zijn voor de baby. Misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt flesvoeding geven. Kort gebruik is niet schadelijk voor de baby.

Stoppen

Injecties van dit medicijn kunt u in één keer stoppen.

Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Betamethason is sinds 1961 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar als injectie onder de merknaam Celestone.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.