Introductie

Salicylzuur werkt in op de hoornlaag van de huid. De hoornlaag is het bovenste laagje van de huid. Salicylzuur weekt dit laagje van de huid los en bevordert de groei van gezonde huidcellen.

Salicylzuur wordt vaak gecombineerd met andere huidmiddelen, omdat het andere medicijnen beter in de huid laat doordringen.

Salicylzuur in lage sterktes, van 10% en minder, wordt gebruikt bij verschillende huidaandoeningen, zoals een droge huid, psoriasis en eczeem.

Highlight

• Salicylzuur maakt de bovenste laag (hoornlaag) van de huid zacht waardoor schilfers makkelijker loslaten.
• Salicylzuur met een sterkte tot 10% wordt gebruikt bij huidaandoeningen zoals droge huid, psoriasis en eczeem. Het wordt ook samen met andere medicijnen gebruikt in huidmiddelen. Door salicylzuur dringen andere medicijnen dan beter door in de huid.
• U merkt binnen een paar dagen dat uw huid minder dik is en dat de schilfers minder worden.
• Zalf: smeer in een dunne laag uit en dek eventueel af met een droog verband.
• Gel: houd uw huid eerst een paar minuten in warm water, zodat deze zacht wordt en droog goed af. Breng salicylzuur daarna aan.
• Laat het medicijn niet in ogen, neus, mond, oogleden of wondjes komen. Dit geeft sterke irritatie.
• Gebruik de gel of zalf met salicylzuur niet vlak voor een UVB-behandeling (lichtbehandeling bij psoriasis). De UVB-behandeling werkt dan minder goed.
• Salicylzuur kan de huid irriteren of jeuk veroorzaken. Dit gaat binnen een paar minuten over.
• Bent u zwanger? U mag dit medicijn maximaal 2 weken op kleine oppervlakken gebruiken.
• U mag dit medicijn gebruiken als u borstvoeding geeft. Gebruik dit medicijn alleen op kleine oppervlakken. En smeer het niet op de borst of rond de tepel.

Download de samenvatting

Werking

Droge huid

Verschijnselen
Een droge, gevoelige huid schilfert en jeukt. Er vormen zich kloven en branderige plekken. Zulke plekken komen vooral voor op de schenen, dijen, bovenarmen en heupen.

Een ernstige vorm van droge huid komt voor bij ichthyosis, ook wel schubziekte of vissenhuid genoemd. Er komt dan een droge, sterk schilferende, uitslag voor op ellebogen, knieën en handen.

Behandeling
Het is belangrijk de droge huid goed in te vetten, zodat de irritatie en jeuk verminderen. Smeer daarom ten minste één keer per dag de huid in met een verzachtende crème of zalf zonder werkzaam bestanddeel. Uw arts kan u dit op recept voorschrijven. De crèmes en zalven houden uw huid soepel en voorkomen de dat de huid verder uitdroogt.

Bij sterke schilfering van de huid kan uw arts soms salicylzuur voorschrijven.

Werking
Salicylzuur weekt het bovenste laagje van de huid los, waardoor schilfers sneller verdwijnen.  Door de verweking wordt de eeltlaag weer soepel, zodat de huid kan dichttrekken en de kloven genezen. Door salicylzuur in een huidmiddel blijft de huid soepel en voorkomt u verdere uitdroging. Het effect merkt u binnen een paar dagen.

Psoriasis

Verschijnselen
Bij psoriasis groeit de bovenste laag van de huid te snel. Hierdoor ontstaan verdikkingen en schilfers. Ook kan de huid ontstoken zijn en erg jeuken. De ernst van de aandoening varieert van één tot twee kleine plekjes tot een uitgebreide schilfering van de huid. Kenmerkend zijn perioden van spontane verbetering of verslechtering. De oorzaak van psoriasis is niet bekend.

Behandeling
Uw arts zal u salicylzuur in een huidmiddel voorschrijven als u veel last heeft van schilfering. Meestal moet het u het dan kort gebruiken om de verdikte plekken met schilfers snel dunner te maken. Daarna schrijft de arts meestal ook een huidmiddel met bijnierschorshormonen of met calcipotriol voor.
 
Werking
Salicylzuur weekt de verdikkingen en schilfers los, waardoor deze sneller verdwijnen. Door de verweking wordt de huid bovendien weer soepel zodat dikke plekken dunner worden en schilfers verdwijnen. 

Het effect merkt u binnen een paar dagen

Salicylzuur wordt soms ook toegevoegd aan huidmiddelen met bijnierschorshormonen, om de huid hier beter toegankelijk voor te maken.

Eczeem

Verschijnselen
Eczeem is een jeukende huiduitslag waarbij de huid rood, gezwollen, schilferig, stug en droog kan zijn. Ook kunnen zich blaasjes op de huid bevinden of kan de huid vochtig zijn. Door de jeuk heeft u de neiging te krabben, waardoor de huid nog meer beschadigt.

Eczeem kan allerlei oorzaken hebben, zoals allergie, stress, overgevoeligheid, uitdroging en irriterende stoffen.

Behandeling
Bij eczeem is het belangrijk een droge huid in te vetten, zodat de irritatie en jeuk verminderen. Smeer daarom ten minste één keer per dag de huid in met een neutrale verzachtende crème of zalf. Uw arts kan u dit op recept voorschrijven. De crèmes en zalven houden de huid soepel en voorkomen dat de huid verder uitdroogt.

Bij eczeem zal uw arts een verzachtende crème of zalf adviseren. Voor de momenten dat het eczeem erger wordt, zal uw arts meestal ook een huidmiddel met bijnierschorshormonen voorschrijven, zoals hydrocortisonacetaat of triamcinolonacetonide.

In sommige gevallen schrijft de arts een huidpreparaat voor met zowel een bijnierschorshormoon als salicylzuur aan is toegevoegd.

Werking
Salicylzuur werkt ontschilferend en maakt de huid soepeler. In combinatie met een bijnierschorshormoon maakt het de huid hier beter toegankelijk voor.

Bijwerkingen

Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven. De kans op bijwerkingen is afhankelijk van de sterkte van het huidmiddel, van de plaats waarop u het aanbrengt, de duur van het gebruik en de gevoeligheid van uw huid.

De belangrijkste bijwerkingen zijn irritatie en overgevoeligheid.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Jeuk, prikkeling of branderigheid enkele minuten na aanbrengen. Vooral als u het medicijn aanbrengt op het gezicht, in huidplooien of op een beschadigde en ontstoken huid.

  Dit verdwijnt meestal binnen enkele uren. Raadpleeg uw arts als dit aanhoudt of als u hier teveel last van heeft.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Overgevoeligheid voor dit medicijn of een van de bestanddelen van dit huidmiddel. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk.

  Raadpleeg dan uw arts. Blijkt u overgevoelig, geef dat dan aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het medicijn of soortgelijke medicijnen niet opnieuw krijgt.

• Bij gebruik op grote huidoppervlakken: opname van te veel salicylzuur door de huid heen in het bloed. Dit kan bijwerkingen geven, zoals hoofdpijn, duizeligheid, verwardheid, misselijkheid, oorsuizen, doofheid, zweten of een snellere ademhaling. Vooral kleine kinderen zijn gevoelig voor de effecten van salicylzuur in het bloed. Gebruik dit medicijn daarom alleen in overleg met uw arts bij kinderen onder de 4 jaar.

  De kans op deze bijwerking is heel klein, maar neemt toe bij hogere sterktes en als u de huid na het aanbrengen van het medicijn, afdekt met plastic folie.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?
Zorg dat dit medicijn niet in de ogen, neus, mond, op oogleden of in wondjes komt. Dit kan beschadigingen geven. Komt het per ongeluk toch in of rond het oog, de neus, mond of een wondje, spoel dan goed met water om het medicijn te verwijderen.

Zalf

• De zalf in een dunne laag uitsmeren.
• Eventueel afdekken met een droog verband.
• Soms adviseert de arts om gedurende enkele dagen de huid af te dekken met folie of tape. Hierdoor kan de salicylzuur beter inwerken op de hoornlaag van de huid.

Gel

• Leg gedurende minimaal vijf minuten een natte omslag op het huidgedeelte dat u moet behandelen of leg het huidgedeelte minstens vijf minuten in warm water.
• Droog de huid af.
• Dunne gedeelten van de huid, zoals de pols en de enkel, insmeren met zinkolie. Zo worden deze dunne huidgedeelten beschermd.
• De gel inwrijven in het huidgedeelte dat u moet behandelen.
• Daarna afdekken met plastic folie.
• Na het aanbrengen de handen wassen.
• De volgende ochtend de huid wassen.

Wanneer?

• Gel: 's avonds aanbrengen en 's nachts laten inwerken.
• Zalf: kijk op het etiket van de apotheek hoe vaak u het medicijn moet gebruiken.

Psoriasis en andere schilferende huidaandoeningen: Gebruik het huidproduct met salicylzuur NIET vlak voor een UVB-behandeling krijgt.

Hoe lang?

• Droge huid, schilfering of psoriasis: gebruik dit medicijn zolang uw klachten voortduren. Overleg met uw arts hoe lang u het medicijn moet gebruiken. Als u het te lang en te vaak gebruikt of op te grote huidoppervlakken kan te veel salicylzuur in uw lichaam komen.
• Acne: gebruik dit medicijn zolang uw klachten voortduren. Overleg met uw arts als u na enkele weken nog geen effect merkt.

Vergeten

Een keer vergeten is niet zo erg. Probeer zo veel mogelijk uw normale schema te volgen, dan heeft u sneller resultaat.

Verboden

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Smeer andere huidmiddelen niet tegelijkertijd op de aangedane plekken. U heeft dan kans dat u dit medicijn met het volgende weg smeert. Een crème verdwijnt sneller in de huid dan een vette zalf. Smeer daarom altijd eerst het minst vette huidmiddel. Wacht tot dit in de huid is getrokken en breng dan het andere huidmiddel aan. Dit is meestal binnen een kwartier tot een halfuur.

Zwangerschap

Zwangerschap
In kleine hoeveelheden kunt u dit medicijn veilig gebruiken tijdens de zwangerschap gedurende maximaal twee weken. Bijvoorbeeld op een of twee plekken ter grootte van een handpalm. Het heeft dan geen nadelige gevolgen voor het kind.

Wilt u dit medicijn langer gaan gebruiken of op meerdere plekken die groter zijn dan een handpalm waarop u het wilt aanbrengen? Overleg dan eerst met uw arts of apotheker.

Borstvoeding
U kunt veilig borstvoeding geven, als u dit medicijn in kleine hoeveelheid gebruikt. Dus op een onbeschadigde huid of op een klein huidoppervlak. Er komt dan een te verwaarlozen hoeveelheid in de moedermelk terecht. Dit medicijn wordt al jarenlang gebruikt door vrouwen die borstvoeding geven, zonder nadelige gevolgen voor het kind.

Breng dit medicijn niet aan op de borst of rond de tepel.

Stoppen

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen.

Handelsinformatie

Salicylzuur is sinds 1876 internationaal op de markt. Voor op de huid is het verkrijgbaar in veel verschillende producten.

De huidproducten met salicylzuur verschillen in sterkte tussen de 1% en 40%. Bij verschillende toepassingen worden verschillende sterktes gebruikt.

Salicylzuur wordt in een vrij lage sterkte (minder dan 10%) bij schilferende huidaandoeningen gebruikt. In deze sterkte is het verkrijgbaar als Salicylzuurgel 6% FNA en andere in de apotheek bereide zalven met salicylzuur.
Sommige producten zijn zonder en sommige alleen met een recept verkrijgbaar.

Salicylzuur wordt in een hogere sterkte (20-40%) gebruikt bij wratten, likdoorns overtollig eelt en schimmelnagels.

Deze tekst gaat alleen over de huidproducten met een lage sterkte salicylzuur.

Informatie over producten met een hoge sterkte salicylzuur kunt u lezen in de tekst over 'Salicylzuur bij wratten, likdoorns en schimmelnagel'.

Salicylzuur in lage sterkte wordt bij verschillende huidaandoeningen ook gebruikt in combinatie met:

• benzoëzuur, als het merkloze Benzoëzuur/Salicylzuur crème of zalf FNA. Dit is op recept verkrijgbaar in een crème en zalf.
• bijnierschorshormonen, zoals triamcinolonacetonide, flumetason en betamethasondipropionaat. Deze zijn met recept verkrijgbaar onder de namen Diprosalic, Locasalen en in het merkloze Triamcinolon/salicylzuur.
• aluin, als het merkloze samengesteld aluin strooipoeder. Dit is op recept verkrijgbaar.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.