Introductie

Praziquantel doodt bepaalde soorten wormen.

Artsen schrijven het voor bij verschillende soorten worminfecties, zoals door schistosoma (bilharzia) en soms door lintwormen.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Praziquantel doodt bepaalde soorten wormen, zoals de schistosoma en de lintworm.
• Bij worminfecties, onder andere schistosomiasis (bilharzia) en lintworminfecties.
• Tijdens de maaltijd innemen of met wat voedsel. Hierdoor heeft u minder kans op maagdarmklachten. Slik de tablet heel door met water.
• Bestaat de kuur uit 1 dosis? Neem deze bij de avondmaaltijd.
• Bestaat de kuur uit meer doses? Neem deze met voedsel in, met 4 tot 6 uur ertussen.
• U kunt ook vermoeid, slaperigheid of duizelig worden. Heeft u hier veel last van? Raadpleeg dan uw arts. Rijd tot 24 uur na gebruik geen auto.
• Voorkom worminfecties. Eet geen rauw vlees of ongewassen groente. Zwem niet in zoet water in (sub)tropische gebieden. Een zwembad met gechloreerd water is wel veilig.

Werking

Worminfectie door schistosoma (bilharzia)

Schistosomiasis (vroeger bilharzia genoemd) is een worminfectie. Schistosoma-wormen komen overal ter wereld in zoet water voor. De soorten die de infecties bij de mens veroorzaken komen vooral in de tropen en subtropen voor.

Oorzaak
De schistosoma-worm heeft de zoetwaterslak nodig om zich te vermeerderen. De besmetting vindt plaats bij zwemmen of (pootje)baden in meren en rivieren waar deze zoetwaterslakken en wormen samen leven. Of door dit water te drinken of zich ermee te wassen. De larven van de worm dringen door de huid het menselijk lichaam binnen. Daar ontwikkelen ze zich tot wormen. Afhankelijk van de soort nestelt de worm zich in de bloedvaten rond de darm of blaas.

Verschijnselen
Ongeveer 1 tot 2 maanden na besmetting kunt u koorts, hoesten, spierpijn en rillingen krijgen. Soms ook gebrek aan eetlust, gewichtsverlies, hoofdpijn, buikpijn of gewrichtspijn. Deze verschijnselen verdwijnen vanzelf binnen enkele weken tot maanden.

Hierna ontstaat een chronische ontsteking in blaas, darmen of lever. Pas in een laat stadium (maanden tot jaren) kunnen klachten als diarree met bloed of bloed in de urine ontstaan.

Behandeling
Neem contact op met uw arts, wanneer u na een (sub-)tropenreis ziek wordt. Als uit onderzoek blijkt dat u besmet bent met de schistosoma-worm, kan uw arts praziquantel voorschrijven.

Het heeft geen zin om praziquantel uit voorzorg te slikken, als u in besmet water heeft gezwommen. Het medicijn werkt namelijk niet op de larven van de worm, alleen op de volwassen wormen. Het beste is om contact met zoet water te mijden. Een zwembad met chloorwater is wel veilig.

Worminfectie door lintworm

Een lintworm is een platte worm. Hij bestaat uit een lang lint van stukjes van 1 centimeter lang en een halve centimeter breed. De worm kan 2 meter lang worden. De kop van de lintworm zet zich vast aan de wand van de dunne darm. Aan het eind laat de worm vaak stukjes los. Deze kunt u in de ontlasting terugvinden.
De worm kan jaren in de darm aanwezig blijven.

Oorzaak 
U kunt besmet worden door het eten van geïnfecteerd en onvoldoende verhit vlees. Ook niet goed gewassen groente kan een oorzaak zijn. Namelijk als deze in contact is geweest met mest dat lintworm bevat. In Nederland komen lintwormen niet veel voor, omdat de controle van voedsel meestal goed is. In andere landen is de controle soms minder en kunt u eitjes van een lintworm binnen krijgen via voedsel.

Verschijnselen 
Meestal geeft een lintworm geen klachten.  Soms krijgt u last van buikpijn, diarree en gewichtsverlies. In de ontlasting ziet u rechthoekige witte of lichtgele stukjes van één centimeter lang.

Behandeling 
Neem contact op met uw arts als u denkt dat u een lintworm heeft. Als uit onderzoek blijkt dat u besmet bent met een lintworm, kan uw arts u praziquantel voorschrijven.

Worminfecties, algemeen

In Nederland zijn aarsmaden, spoelwormen, zweepwormen en lintwormen inheems: deze wormen kunnen in Nederland overleven. Als u naar andere landen reist, kunt u te maken krijgen met infecties door andere soorten wormen. Wormen of wormeieren kunnen zich daar in het voedsel of in het water bevinden. Via het voedsel of via de huid kunt u ze binnen krijgen.

De verschijnselen hierbij zijn wisselend en soms moeilijk op te merken. Raadpleeg altijd uw arts als u iets bijzonders opmerkt, ook al is uw reis al enige tijd geleden.

In bepaalde gevallen kan uw arts praziquantel voorschrijven.

Bijwerkingen

Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven. Van onderstaande bijwerkingen is vaak niet bekend of deze door het medicijn worden veroorzaakt of door de worminfectie zelf. Ook de gedode wormen in het lichaam kunnen een reactie veroorzaken.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Vermoeidheid

• Maagdarmklachten, buikpijn, misselijkheid, braken, verminderde eetlust en diarree. Merkt u bloed bij uw ontlasting? Waarschuw dan uw arts.

• Hoofdpijn, duizeligheid of een draaierig gevoel.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Koorts, zwak gevoel, spierpijn en slaperigheid.

• Hartkloppingen

• Epilepsie-aanval. Bij mensen met epilepsie kan dit medicijn een aanval uitlokken.

  Raadpleeg uw arts als u epilepsie heeft, misschien is een ander medicijn voor u meer geschikt.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk.

  Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor praziquantel. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het medicijn niet opnieuw krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?
U kunt de langwerpige tablet eventueel in 4 gelijke delen verdelen. Slik de tabletdelen heel door met een half glas water.

Wanneer?
Neem de tablet in tijdens het eten of met wat voedsel. U heeft dan minder snel last van maag of darmen.

Bestaat de kuur uit een enkele dosis? Neem het dan in bij de avondmaaltijd.

Bestaat de kuur uit meerdere doses per dag? Neem deze doses dan in met minstens 4 uur ertussen. Zorg er echter voor dat de tussenpozen niet langer zijn dan 6 uur.

Hoe lang?
Uw arts kan praziquantel als een eenmalige dosis voorschrijven of als een meerdaagse kuur. Dit hangt af van de soort worm, de plaats van de infectie en de ernst ervan.

Houd er rekening mee dat u de kuur niet mag onderbreken en geheel moet afmaken. Ook al zijn de infectieverschijnselen al vóór afloop van de kuur verdwenen; dit betekent nog niet dat alle ziekteverwekkers zijn verdwenen.

Vergeten

Meerdaagse kuur
Gebruik de vergeten dosis zo snel mogelijk. De volgende dosis moet u 4 uur later gebruiken. Gebruik nooit een dubbele dosis. Neem een vergeten dosis aan het eind van de kuur in. U verschuift dus het moment waarop u de kuur beëindigt. Maak wel de volledige kuur af!

Verboden

autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Wilt u weten of u met dit medicijn mag autorijden? Beantwoord dan de vragen in het schema hieronder.

Voor meer algemene informatie kunt het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol versterkt het versuffende effect van dit medicijn. Voelt u zich suf, beperk dan het gebruik van alcohol en drink het liever niet.

alles eten?
Hiervoor zijn bij dit medicijn geen beperkingen.

Wisselwerking

Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerking met andere medicijnen bekend.

Zwangerschap

Zwangerschap.
Overleg met uw arts over de voordelen en nadelen van dit medicijn. Het is namelijk niet zeker wat de risico's van dit medicijn zijn voor zwangeren vrouwen en hun kind. Maar de ziekte kan ook gevaarlijk zijn voor moeder en kind.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Dit medicijn komt in een zeer kleine hoeveelheid in de moedermelk. Het is niet bekend of dit schadelijk voor de baby is.

Stoppen

U moet de kuur afmaken. Als u de kuur niet afmaakt, is de worminfectie waarschijnlijk nog niet verdwenen.

Als u allergische reacties of ernstige bijwerkingen krijgt, moet u wel stoppen met de kuur. Neem in dat geval direct contact op met uw arts.

Handelsinformatie

Praziquantel is sinds 1980 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Biltricide in tabletten.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.