Introductie

Pravastatine behoort tot de cholesterolsyntheseremmers. Ze worden ook wel statines genoemd. Ze remmen de aanmaak van cholesterol in de lever en verlagen het cholesterol- en vetgehalte in het bloed.

Fenofibraat behoort tot de fibraten. Deze medicijnen verlagen het vetgehalte in het bloed en verbeteren de verhouding tussen het 'goede' cholesterol (HDL) en het 'slechte' cholesterol (LDL).

Artsen schrijven pravastatine met fenofibraat voor bij een combinatie van te veel cholesterol en te veel vet in het bloed. Ook schrijven artsen het voor aan mensen die een verhoogd risico op hart-vaatproblemen hebben, zoals bij angina pectoris of diabetes mellitus.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Pravastastine en fenofibraat verlagen de hoeveelheid cholesterol en vet in het bloed. Daardoor verminderen ze aderverkalking.
• Bij verhoogd cholesterol.
• Door het elke dag te gebruiken, heeft u minder kans op een hartinfarct of een beroerte.
• Het effect op de bloedvetten is na 1 tot 3 maanden te meten.
• Neem pravastatine met fenofibraat 's avonds bij het avondeten in. 's Nachts werkt dit medicijn het beste omdat dan de aanmaak van cholesterol door de lever het hoogst is.
• U kunt last krijgen van spierpijn. Meestal is dit onschuldig. Ga naar uw arts als u erge spierpijn heeft.
• Ook kunnen maagdarmklachten een droge mond optreden. Blijft u last houden van maagdarmklachten? Raadpleeg dan uw arts.

Werking

Te hoog cholesterol- en/of vetgehalte

Verschijnselen
Cholesterol is een vetachtige stof die het lichaam gebruikt om cellen, hormonen en gal te maken. Cholesterol is nodig om vet te verwerken en door ons lichaam te vervoeren. Vetten (triglyceriden) zijn belangrijk voor de energievoorziening en voor de opbouw van cellen.

De lever maakt cholesterol, maar het wordt ook via voedsel opgenomen. Het bloed vervoert het cholesterol samen met vet als kleine bolletjes naar de lichaamscellen. Sommige bolletjes zijn nogal kleverig. Het cholesterol in deze bolletjes heet LDL-cholesterol.

Als er teveel LDL-cholesterol in het bloed is, blijft dit aan de binnenkant van de bloedvaten plakken. Hierdoor kunnen de vaten vernauwen of verstopt raken.
Dit heet aderverkalking (atherosclerose). Atherosclerose vergroot de kans op hart- en vaatziekten, zoals een hartinfarct of een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding).

Oorzaak
Een te hoog cholesterol- of vetgehalte in ons bloed kan ontstaan als ons lichaam te veel aanmaakt of omdat we te vet eten, of beide. Ook bestaat er een erfelijke vorm van te hoog cholesterol, die vooral in bepaalde families voorkomt.

Behandeling
Als uw cholesterol of bloedvetten verhoogd zijn zal uw arts inschatten wat uw risico op een hart- of vaataandoening is. Uw arts houdt er daarbij ook rekening mee of er andere factoren zijn die uw kans op een hart-vaataandoening verhogen, zoals roken, hogere leeftijd, overgewicht, hoge bloeddruk en diabetes (suikerziekte).

Heeft u veel kans op een hart-vaatziekte dan zal uw arts u een cholesterolverlager voorschrijven, meestal een medicijn van de groep ‘statines’ zoals pravastatine. Als statines bij u onvoldoende effect hebben op het LDL-cholesterol, kan de arts u de combinatie van pravatatine met fenofibraat voorschrijven.

Ook zal uw arts u advies geven over gezonde voeding, stoppen met roken en voldoende lichaamsbeweging.

Werking
Pravastatine verlaagt de hoeveelheid cholesterol in het bloed en daardoor ook het vetgehalte in het bloed. Fenofibraat verlaagt het de hoeveelheid vet in het bloed en zorgt dat cholesterol terecht komt in bolletjes die het cholesterol opruimen, het HDL-cholesterol.
Als deze combinatie van medicijnen bij u werkt en u minder vet in uw bloed heeft en er een betere balans is tussen het goede en slechte cholesterol, heeft u minder kans op hart- en vaatziekten, zoals hartinfarcten of beroerten.

Effect
Na 1 tot 3 maanden is het volledige effect van dit medicijn bereikt. Zelf merkt u niet veel van de werking. U weet pas of het werkt bij een bloedonderzoek. Toch is het belangrijk dit medicijn elke dag in te nemen. Alleen dan kan het de kans op hart- en vaatziekten verlagen.

Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Spierpijn, gewrichtspijn, spierzwakte, spierkramp en spierscheuring. Meestal is dit onschuldig, maar zeer zelden kan dit wijzen op een ernstige bijwerking op de spieren. De verschijnselen van deze ernstige bijwerking zijn spierpijn, spierzwakte, algemeen ziek voelen, koorts, misselijkheid en braken. De spierpijn zit meestal in de kuiten of onderrug, maar ook het gehele lichaam kan zeer doen.

  Overleg met uw arts als u onverklaarbare spierpijn heeft. Als deze spierpijn door het medicijn komt, kan de arts eventueel de dosering verlagen of een ander medicijn voorschrijven. Als u last krijgt van ernstige verschijnselen, moet u zo snel mogelijk uw arts raadplegen.

• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, opgezette buik, verstopping, winderigheid, oprispingen, misselijkheid zuurbranden, of diarree.

  Deze bijwerkingen treden vooral in het begin van de behandeling op. Blijft u er ook na enige dagen last van houden? Neem dan contact op met uw arts.

• Droge mond.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Hoofdpijn, duizeligheid, wazig zien, vermoeidheid, slapeloosheid of een gevoel van zwakte.

  Deze bijwerkingen treden vooral in het begin van de behandeling op. Blijft u er ook na enige dagen last van houden? Neem dan contact op met uw arts.

• Doof of tintelend gevoel in de ledematen.

  Als u deze bijwerkingen opmerkt, neem dan contact op met uw arts of apotheker.

• Vaker moeten plassen.

• Seksuele stoornissen, zoals minder zin in vrijen en moeilijke erectie.

  Deze bijwerkingen gaan over als u met het medicijn stopt. Neem contact op met uw arts als u hier last van heeft.

• Ontsteking van de lever of van de alvleesklier. U kunt dit merken aan een plotselinge hevige pijn in de bovenbuik, gevoelige, opgezwollen buik, donkere urine of een gele verkleuring van de huid of het oogwit.

  Als u deze bijwerkingen opmerkt, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Heeft u al een verminderde werking van de lever? Dan zal uw arts uw leverwerking extra controleren en zo nodig de dosering aanpassen.

• Gewichtstoename

• Galstenen. Neem bij heftige of zeurderige pijn in de bovenbuik contact op met uw arts.

• Huiduitslag, galbulten, jeuk of haaruitval.

  Deze bijwerkingen verdwijnen weer als u stopt met dit medicijn. Als u hier veel last van heeft, overleg dan met uw arts. De huiduitslag kan komen door overgevoeligheid, maar dat hoeft niet. Neem contact op met uw arts als u vermoedt dat een allergie de oorzaak is.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten, een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel, benauwdheid of duizeligheid. Ook kan er een ernstige huidaandoening met blaren of loslaten van de huid ontstaan.

  In zeer zeldzame gevallen kunnen verschijnselen van de ziekte Lupus erytematodes (LE) ontstaan. U merkt dit aan koorts, een opvallende roodheid van de huid, overgevoeligheid voor zonlicht en gewrichtsklachten. Stop in deze gevallen het gebruik en waarschuw onmiddellijk een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst. U mag dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor pravastatine en/of fenofibraat. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer?
Neem dit medicijn 's avonds bij het avondeten. Met voedsel wordt het beter opgenomen en 's nachts is namelijk de aanmaak van cholesterol door de lever het hoogst. Zo profiteert u het meest van het effect van dit medicijn.

Hoe lang?
Als dit medicijn de hoeveelheid cholesterol en vet in het bloed voldoende naar beneden brengt, moet u het waarschijnlijk uw leven lang gebruiken. Alleen als u dit medicijn elke dag gebruikt, verlaagt het uw risico op hart- en vaatziekten.

Vergeten

Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

U gebruikt dit medicijn 1 keer per dag: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende capsule normaal inneemt? Neem de vergeten capsule dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten capsule dan over.

Verboden

autorijden?
Een enkele keer kan het voorkomen dat u de eerste dagen dat u dit medicijn gebruikt, duizelig bent. Na enkele dagen is dat meestal weer over en is autorijden geen probleem. Zeer zelden kan u last krijgen van wazig zien. Rijd dan geen auto.

alcohol drinken?
Te veel alcohol is niet goed voor de lever. Pravastatine kan in zeldzame gevallen leverafwijkingen geven. Overmatig alcoholgebruik verhoogt bovendien de kans op bijwerkingen, zoals op de spieren. Drink geen alcohol of hooguit 1 glas per dag en drink in ieder geval 2 dagen per week niet.

alles eten?
U mag alles eten. Voor een optimaal effect van dit medicijn is een cholesterol- en vetverlagend dieet echter essentieel. Overleg hierover eventueel met een diëtist.

Wisselwerking

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Gemfibrozil, een ander cholesterol- en vetverlagend medicijn. Dit medicijn kan de werking, maar ook de bijwerkingen van pravastatine versterken. Dit kunt u merken aan onverklaarbare spierpijn of spierzwakte. Soms wordt deze combinatie bewust voorgeschreven. Uw arts zal dan vooraf uw bloed controleren. Raadpleeg uw arts of apotheker bij onverklaarbare hevige spierpijn, spierzwakte, minder plassen of donkere bruine urine.
• De antistollingsmedicijnen, acenocoumarol en fenprocoumon. De werking van acenocoumarol en fenprocoumon kan afnemen. Meld het aan de trombosedienst als u pravastatine met fenofibraat gaat gebruiken. Ook als de dosering van pravastatine met fenofibraat wijzigt of als u stopt met pravastatine met fenofibraat, moet u de trombosedienst hierover inlichten.
• Colchicine, een medicijn tegen jicht. Door dit medicijn heeft u meer kans op bijwerkingen van pravastatine. Vooral belangrijk hierbij is een spierziekte. Deze is te herkennen aan snel opkomende hevige en onverklaarbare spierpijn, spierzwakte, minder plassen en bruine urine. Stop dan meteen met pravastatine/fenofibraat en raadpleeg uw arts.
• Sommige medicijnen tegen hiv. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Er zijn niet veel zwangere vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt. Daarom is niet zeker of dit medicijn veilig is voor de ontwikkeling van het kind.

Gebruikt u dit medicijn al en bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Overleg dan met uw arts. Misschien kunt u tijdelijk met dit medicijn stoppen. In de meeste gevallen heeft tijdelijk stoppen geen grote gevolgen voor uw gezondheid.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Dit medicijn komt in een kleine hoeveelheid in de moedermelk. Het is niet bekend of dit schadelijk voor de baby is. Misschien kunt u tijdelijk met dit medicijn stoppen. Of misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

Stoppen

U kunt op elk moment in 1 keer stoppen met het gebruik van dit medicijn. Uw cholesterol zal dan wel weer omhoog gaan en uw kans op hart- en vaatziekten zal ook weer toenemen. Stop daarom alleen in overleg met uw arts.

Denkt u erover na om te stoppen met dit medicijn? Lees voor meer informatie het thema 'Kan ik stoppen met mijn statine (cholesterolmedicijn)?'.

Handelsinformatie

Pravastatine is sinds 1990 internationaal op de markt, fenofibraat sinds 1993. De combinatie is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Pravafenix in capsules.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.