Introductie
Nitrazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.
Artsen schrijven het voor bij slaapstoornissen en bij bepaalde vormen van epilepsie.
Instructiefilmpje
Film 1 - Slikken van medicijnen
Highlight
- Nitrazepam werkt rustgevend, vermindert angstgevoelens ontspant de spieren en maakt suf. Verder stopt en voorkomt het epilepsie-aanvallen.
- Bij slapeloosheid en epilepsie.
- U merkt dat u binnen 15 tot 30 minuten na inname slaperig en rustig wordt. Deze werking houdt 8 tot 12 uur aan.
- Bij een epilepsie-aanval werkt het meteen. Als u het gebruikt om epilepsie-aanvallen te voorkomen: binnen enkele weken kunt u beoordelen of u minder aanvallen heeft.
- Als slaapmiddel werkt nitrazepam het best als u het af en toe gebruikt. Bijvoorbeeld niet vaker dan eens in de 3 dagen.
- Gebruikt u nitrazepam als slaapmiddel? U kunt er afhankelijk van worden. Het is dan moeilijk om te stoppen met het gebruik.
Heeft u het langer dan 2 weken achter elkaar gebruikt? Bouw dan langzaam af. - U kunt suf, slaperig of vermoeid worden en uw reactievermogen neemt af.
Denk eraan dat deze bijwerkingen ook overdag nog aanwezig kunnen zijn. - Rijd geen auto als u nitrazepam elke dag gebruikt.
Gebruikt u af en toe meer dan 5 mg? Dan mag u 3 dagen (72 uur) na inname niet rijden.
Gebruikt u af en toe 5 mg of minder voor de nacht? Dan mag u na iedere inname 12 uur niet autorijden. Bent u 65 jaar of ouder of heeft u levercirrose? Dan mag u na iedere inname 24 uur niet autorijden. - Pas op met alcohol. Dit kan u nog suffer maken.
- Andere bijwerkingen: verminderde coördinatie, slappe spieren en geheugenproblemen. U kunt eerder vallen.
- Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of u dit medicijn mag gebruiken. Dit medicijn kan slecht zijn voor de baby.
- Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts of apotheker. Dit medicijn komt in de moedermelk. Het kan dan bijwerkingen bij het kind geven.
Werking
Slapeloosheid
Verschijnselen
Van slapeloosheid wordt gesproken als iemand al enige tijd slecht slaapt én daardoor overdag niet goed functioneert.
Slaapproblemen komen vaak voort uit spanningen of zorgen. Maar ook lichamelijke klachten als pijn of jeuk kunnen slapeloosheid veroorzaken.
Behandeling
Als u met slaapklachten bij uw arts komt, zal de arts meestal niet meteen een slaapmiddel voorschrijven. De arts zal eerst proberen om de oorzaak van de slaapklachten te verhelpen. Bijvoorbeeld met een pijnstiller als u last heeft van pijn. Of met rustgevende adviezen als u vooral door piekeren wakker blijft liggen. Enkele van deze adviezen zijn.
- Ga overdag of vroeg in de avond sporten.
- Doe een uur voor het slapen iets ontspannends.
- Doe geen dutjes overdag.
- Houd een vast ritme aan in de tijd dat u naar bed gaat en opstaat.
- Neem geen koffie 's avonds.
- Neem geen alcohol om in te slapen.
- Neem twee tot drie uur voor het naar bed gaan geen vast voedsel.
- Zorg voor een rustige, koele slaapkamer en een lekker bed.
- Gebruik de slaapkamer niet als werk-, studeer- of tv-kamer.
- Als het slapen niet lukt, sta dan op en ga in een andere kamer iets anders doen. Ga pas weer naar bed als u moe bent.
Als deze maatregelen bij u niet helpen of niet mogelijk zijn, kan de arts gedurende enkele dagen dit medicijn voorschrijven.
Werking
Nitrazepam werkt spierontspannend, rustgevend en maakt suf. Het bevordert zo dat u in slaap valt en beter doorslaapt.
Dit medicijn is vooral geschikt als u moeite heeft met inslapen en als u verwacht gedurende de nacht vaak wakker te worden.
Effect
Binnen vijftien tot dertig minuten na inname wordt u slaperig en rustig. Zorg er daarom voor dat u thuis bent, geen ingewikkelde klussen meer moet doen en uw bed makkelijk kunt bereiken. De werking houdt acht tot twaalf uur aan.
Dit slaapmiddel werkt alleen goed als u het af en toe gebruikt. Bijvoorbeeld om de drie dagen. Bij dagelijks gebruik neemt de werking af omdat uw lichaam aan het effect went.
Lees meer over slapeloosheid . "Epilepsie
Verschijnselen
Epilepsie (vallende ziekte) is een aandoening van de hersenen, waarbij een soort kortsluiting in de hersenen ontstaat. Dit gebeurt in aanvallen. De hersenen zijn dan even ontregeld, met bijvoorbeeld spiertrekkingen of bewusteloosheid als gevolg.
Ook kunnen absences ('petit mal'-aanvallen) optreden. Hierbij is men enkele seconden afwezig, zonder dat de spieren verkrampen.
Nitrazepam wordt gebruikt bij twee vormen van epilepsie:
- het syndroom van West ontstaat meestal in het eerste levensjaar. Hierbij hebben kinderen last van aanvallen van spierkrampen, voornamelijk buigende en strekkende bewegingen. Vooral het hoofd maakt knikkende bewegingen.
- het syndroom van Lennox-Gastaut ontstaat vooral bij kinderen tussen de drie en zes jaar. Hierbij is vaak sprake van absences, maar de kinderen kunnen ook aanvallen van spierkrampen hebben.
Oorzaak
Epilepsie kan allerlei oorzaken hebben, bijvoorbeeld zuurstofgebrek tijdens de geboorte, een hersenvliesontsteking, een ongeval, een beroerte en (zelden) een hersentumor. Meestal is de oorzaak echter onbekend en is er sprake van aanleg.
De ziekte kan op elke leeftijd ontstaan maar begint meestal op de kinderleeftijd.
Behandeling
Er zijn verschillende soorten anti-epileptica. Bij de behandeling van epilepsie volgt uw arts meestal een schema, waarbij anti-epileptica in een vaste volgorde worden geprobeerd.
Bij het syndroom van West en syndroom van Lennox-Gastaut wordt nitrazepam gebruikt.
Werking
Nitrazepam beïnvloedt prikkels in de hersenen die epileptische aanvallen kunnen oproepen.
Als het wordt gebruikt om epileptische aanvallen te voorkomen, is binnen een aantal weken duidelijk of het voldoende werkt. U merkt dat doordat epilepsieaanvallen minder vaak optreden en minder heftig zijn of helemaal verdwijnen.
De werking houdt acht tot twaalf uur aan.
Lees meer over epilepsie . "Bijwerkingen
Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven, ook de volgende dag.
De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.
Regelmatige en soms voorkomende bijwerkingen, zelden ook nog de volgende middag bij gebruik als slaapmiddel
Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)
Slaperigheid, sufheid en vermoeidheid.
Hierdoor zijn uw reactie- en concentratievermogen verminderd, waardoor u een grote kans heeft op ongelukken. Ongelukken kunnen bijvoorbeeld ook plaatsvinden in het verkeer, bij het beklimmen van een ladder, bedienen van apparaten of bij bewakings- en controlewerkzaamheden. Maar u heeft bijvoorbeeld ook meer kans te vallen als u 's nachts uit bed moet om naar het toilet te gaan.
Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)
Verminderde coördinatie
Hierdoor kunt u onhandig zijn in uw bewegingen en moeite hebben duidelijk te spreken (te articuleren).
Spierzwakte, krachteloos gevoel in spieren.
Mensen met myasthenia gravis (een ernstige spierziekte) kunnen meer last krijgen van deze ziekte. Raadpleeg uw arts bij verergering van de klachten (zoals algemene spierzwakte, dubbelzien, dichtvallende oogleden, moeite met slikken, kauwen of ademhalen).
Wazig zien of dubbelzien.
Dit komt door een tijdelijk effect op de oogspieren.
Incontinentie voor urine of juist moeilijk kunnen plassen.
Deze bijwerkingen ontstaan door onvoldoende beheersing van de blaasspier.
Snurken door verslapping van de huig.
Heeft u tijdens uw slaap wel eens last dat uw adem korte tijd stilvalt (slaapapneu)? U kunt hier door dit medicijn meer last van krijgen. Neem contact op met uw arts als u dat merkt.
Vallen
Dit komt doordat dit medicijn ook de coördinatie vermindert. Vooral ouderen en mensen met spierziekten hebben hier kans op. Ook mensen met Parkinson lopen meer risico. Overleg met uw arts als u dit merkt.
Trager denken, geheugenproblemen, moeilijker kunnen concentreren, minder alert zijn, verwardheid.
Deze klachten kunnen toenemen als u dit medicijn langere tijd gebruikt.
Afname gevoelens
Dit middel vlakt niet alleen emoties zoals angst en spanning af, maar ook positieve, zoals blijdschap en tevredenheid. Ook uw betrokkenheid bij en inlevingsvermogen in anderen kan verminderen.
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
Maagdarmstoornissen, zoals misselijkheid, verstopping en diarree, droge mond of juist extra speekselvorming, problemen met slikken.
Veranderde eetlust
Meer of juist minder trek. Hierdoor ook veranderingen in het lichaamsgewicht.
Hoofdpijn en duizeligheid.
Deze bijwerkingen verdwijnen meestal na enige tijd als u gewend bent geraakt aan het medicijn.
Zweten en hartkloppingen.
Droge ogen
Vooral mensen met contactlenzen kunnen last krijgen van droge ogen.
Huiduitslag en jeuk.
Meestal is dit onschuldig, maar (zeer zelden) kunnen de verschijnselen ernstig zijn. Raadpleeg uw arts als de uitslag er ongewoon uitziet, als u er last van heeft, of als u ook koorts of blaren krijgt.
Afhankelijkheid
U kunt last krijgen van ontwenningsverschijnselen als u stopt met het gebruik. Bij kortdurend gebruik is de kans hierop zeer klein. Gebruikt u dit medicijn langer dan twee weken dagelijks als slaapmiddel of langer dan twee maanden tegen epilepsie? Dan heeft u hier wel een grote kans op. Bouw daarom altijd geleidelijk af als u dit medicijn langere tijd dagelijks gebruikt heeft.
Verminderde werkzaamheid
Dit ontstaat als u dit medicijn gedurende meer dan twee weken elke dag gebruikt. Het medicijn werkt dan niet meer of werkt minder goed om te slapen. Gebruik dit medicijn daarom alleen af en toe of voor periodes van maximaal twee weken. Bij epilepsie kan het medicijn na verloop van maanden tot jaren minder goed werken.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Nachtmerries, meestal in de vroege ochtend.
Onrust en prikkelbaarheid.
Dus tegenovergestelde verschijnselen dan u van dit medicijn zou verwachten. Ook kunnen waandenkbeelden en hallucinaties voorkomen. Vooral kinderen en ouderen zijn gevoelig voor deze bijwerkingen. Raadpleeg bij deze verschijnselen de arts. Mogelijk is een lagere dosering of een ander middel nodig.
Geheugenverlies van gebeurtenissen die plaatsvinden tijdens gebruik van dit medicijn.
Bijvoorbeeld gebeurtenissen in de nacht.
Depressieve gevoelens kunnen aan het licht komen.
Minder zin in seks.
Longproblemen. Heeft u last van hoesten, bemoeilijkte ademhaling, pijn op de borst, koorts en koude rillingen? Stop dan met het gebruik en waarschuw meteen een arts. Bij mensen met de longziekte COPD kunnen de ademhalingsklachten toenemen.
Na stoppen gaan de longproblemen meestal weer weg. Overleg met uw arts als u merkt dat de klachten toenemen.
Bloedafwijkingen en leverproblemen. Bij plotselinge hevige pijn in bovenbuik, geelzucht, onverklaarbare blauwe plekken of extreme vermoeidheid moet u direct een arts waarschuwen.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Gebruik
Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.
Wanneer?
Slapeloosheid
Neem het medicijn een half uur voor u wilt gaan slapen in. Neem het alleen als u na inname minstens 8 uur de tijd heeft om te slapen. Als u voor die tijd wakker moet worden zult u nog te veel last van de versuffende werking hebben.
Epilepsie
Het maakt niet uit wanneer u dit medicijn inneemt. Verdeel de tabletten zo goed mogelijk over de dag. Meestal is dit om de 8 uur.
Hoe lang?
Slapeloosheid
Als u dit medicijn af en toe eens gebruikt, kan het u goed helpen met slapen. Gebruikt u het bijna iedere nacht dan is het effect na enkele weken weg. Gebruik het daarom alleen in bijzondere situaties.
Bij dagelijks gebruik gedurende meer dan 2 weken, heeft u kans op 'ontwenningsslapeloosheid'. Uw lichaam verwacht het effect van dit medicijn om in slaap te vallen. Gebruik het daarom alleen af en toe en nooit meer dan enkele dagen achter elkaar.
Epilepsie
U zult dit medicijn waarschijnlijk langdurig moeten gebruiken. Na enkele weken tot maanden zal uw arts met u bekijken of het voldoende werkzaam is.
Vergeten
Slapeloosheid
Kunt u 's nachts niet slapen en wilt u alsnog dit slaapmiddel innemen? Dat kan, maar houd er rekening mee dat het slaapmiddel de volgende dag nog door kan werken. U kunt dan moeilijk wakker worden en heeft overdag een verminderd reactievermogen.
Er bestaan slaaptabletten die korter werken. Raadpleeg uw arts, mogelijk kan hij u een korterwerkend slaapmiddel voorschrijven voor deze situaties.
Epilepsie
Het is belangrijk dit medicijn consequent te blijven gebruiken.
- Als u dit medicijn 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
- Als u dit middel 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
Verboden
autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Wilt u weten of u met dit medicijn mag autorijden? Beantwoord dan de vragen in het schema hieronder.
Let op: als u epilepsie heeft, mag u vaak niet autorijden. Of u mag autorijden, hangt af van bepaalde keuringseisen. Overleg hierover met uw arts. Ook heeft het Epilepsiefonds meer informatie over het deelnemen aan het verkeer met epilepsie. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde aandoeningen? Kijk dan op de website van het CBR.
*Let op: Als u dit middel gebruikt als slaapmiddel, werkt dit alleen goed als u het af en toe gebruikt. Bij dagelijks gebruik neemt de werking af. Uw lichaam went dan aan het effect.
Voor meer algemene informatie kunt u het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.
alcohol drinken?
Beperk het gebruik van alcohol en drink het liever niet. Door dit medicijn reageert u veel sterker op alcohol dan u gewend bent. Bovendien versterkt alcohol de bijwerkingen van dit medicijn, zoals sufheid en een verminderde coördinatie.
alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.
Wisselwerking
Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen die het reactievermogen verminderen. Bij deze medicijnen is vaak op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op het reactievermogen en coördinatievermogen versterken elkaar. Dan kan nitrazepam nog langer doorwerken. U kunt dan bijvoorbeeld nog langer geen autorijden.
Twijfelt u eraan of bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.
Zwangerschap
Zwangerschap
Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent. Of als u dit binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Daarom is niet zeker wat de risico's van dit medicijn zijn voor zwangere vrouwen en hun kind. Wel is bekend dat bij gebruik voor lange tijd tijdens de laatste 3 maanden van de zwangerschap (3e trimester) kunnen bij de baby ontwenningsverschijnselen ontstaan. En bij gebruik in een hoge dosis vlak voor de bevalling kan uw kind na de geboorte zo versuft en slap zijn dat het moeite heeft met ademhalen. Gebruik dit medicijn daarom alleen als het echt nodig is. Zo kort mogelijk en in een lage dosis. Weeg samen met uw arts de ernst van uw ziekte af tegen het risico voor het kind. Mogelijk kunt u (tijdelijk) een ander medicijn gebruiken.
Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Dit medicijn komt in de moedermelk. Het kan dan bijwerkingen bij het kind geven. Mogelijk kan uw arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven.
Stoppen
Bij gebruik tegen epilepsie
U kunt niet zomaar stoppen. Doe dat altijd in overleg met de arts. De dosering moet namelijk worden afgebouwd om epileptische aanvallen te voorkomen. Dit afbouwen kan een aantal maanden duren. Moet u stoppen vanwege overgevoeligheid of ernstige bijwerkingen, dan zal uw arts hiermee rekening houden.
Ook als u een ander epilepsiemiddel gaat gebruiken, mag u niet in één keer met dit medicijn stoppen. Ook in dat geval moet de dosering langzaam worden afgebouwd.
Bij gebruik als slaapmiddel
Als u dit medicijn slechts enkele dagen achter elkaar heeft gebruikt, kunt u in één keer stoppen. Er treden dan over het algemeen geen ontwenningsverschijnselen op.
Heeft u dit slaapmiddel meer dan twee weken achter elkaar gebruikt, en gebruikt u het dan opeens niet meer? Dan heeft u kans op 'ontwenningsslapeloosheid'. Uw lichaam verwacht het effect van het slaapmiddel om in slaap te vallen. In het begin gaat het slapen daardoor weer moeilijker. Gebruik het daarom alleen af en toe en nooit meer dan enkele dagen achter elkaar. Heeft u het wel langere tijd gebruikt? Bouw de dosering dan langzaam af.
Handelsinformatie
Nitrazepam is sinds 1965 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten onder de merknaam Mogadon en als het merkloze Nitrazepam.
Disclaimer
Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.