Introductie
Ivermectine verlamt de spieren van bepaalde parasieten.
Uw arts schrijft dit voor bij schurft en bij verschillende worminfecties, zoals filaria, mijnwormen en de worminfectie strongyloidiasis. Ook is het te gebruiken bij sommige andere worminfecties, die vooral in de tropen voorkomen.
Instructiefilmpje
Film 1 - Slikken van medicijnen
Highlight
- Ivermectine-tabletten werkt tegen schurftmijten en wormen.
- Bij schurft en verschillende worminfecties.
- U mag 2 uur voor en na het innemen van dit medicijn niet eten. U kunt bijvoorbeeld dit medicijn in de ochtend innemen na het opstaan en 2 uur later gaat u ontbijten.
- Bij schurft kunt u in het begin meer jeuk krijgen. Dat is normaal, de jeuk verdwijnt binnen 3 tot 4 weken.
- Het kan dat u wormen in uw poep vindt. Dit waren dan wormen die u zonder het te weten bij u droeg en die ook door dit medicijn zijn gedood.
- Voorkom nieuwe besmettingen. Was kleding, beddengoed, mutsen, sjaals, hoofddoeken en knuffels op 60 graden. Of doe ze 3 dagen in een afgesloten vuilniszak en zet de vuilniszak in een aparte ruimte waar het minimaal 18 graden is.
- Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen.
- Geeft u borstvoeding? Dit medicijn komt in de moedermelk. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor de baby. Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken.
Werking
Schurft
De schurftmijt is een zeer klein insect, niet of nauwelijks zichtbaar met het blote oog. Het graaft gangen onder de bovenste huidlagen. Hierin zet de mijt haar eitjes uit. De voorkeursplaatsen van een schurftmijt zijn: tussen de vingers, in de buigzijde van de polsen, in de oksels, in de taille, op de voeten en op de enkels.
Bij mannen verder vaak op de penis en bij vrouwen rond de tepels. Bij kleine kinderen die zijn besmet, zitten ze vaak in de voetzolen of op het hoofd.
Oorzaak
De schurftmijt heeft meerdere minuten nodig om van het ene lichaam op het andere over te gaan. Daarom kan een besmetting plaatsvinden via vaak of lang (langer dan 15 minuten) huidcontact met anderen. Dat kan tussen familieleden en bedgenoten, maar bijvoorbeeld ook tussen vriendjes op school. Besmetting kan ook plaatsvinden via kleding of beddengoed.
Verschijnselen
Schurft kunt u merken aan jeuk, maar dit ontstaat niet meteen. Het kan weken duren voor u voor het eerst jeuk krijgt. Wie vaker wordt besmet, krijgt vaak eerder jeuk. De jeuk is een allergische reactie op de schurftmijt.
De gangen kunt u herkennen aan rode, ontstoken lijntjes onder de huid. Door ze open te krabben verspreidt de schurftmijt zich, bijvoorbeeld naar andere personen.
Behandeling
Uw arts schrijft ivermectine tabletten voor bij schurft. Na de behandeling kunt u nog tot 4 weken last hebben van jeuk. Deze jeuk is een allergische reactie op achtergebleven resten van de schurft.
Worminfectie door filaria
Draadwormen worden ook wel filaria genoemd. Infecties met filaria komen in Nederland vrijwel niet voor, maar wel in de tropen (vooral Afrika).
De ziekte wordt van mens op mens overgebracht via een klein vliegje dat vooral overdag steekt. De larven die zo in de huid komen, verplaatsen zich onder de huid door. Uiteindelijk groeien ze uit tot volwassen wormen die gedurende hun hele leven larven kunnen voortbrengen.
Bekende filaria-infecties zijn loa-loa, onchocerciasis (rivierblindheid) en Wucheriasis.
Verschijnselen
In de huid krijgt men last van ernstige jeuk en witte vlekken. Andere verschijnselen zijn zwelling van de penis of schaamlippen en verminderd zicht. Als de wormpjes in de bloedvaten van de ogen komen, veroorzaken ze rivierblindheid.
De verschijnselen kunnen pas een aantal jaar (soms pas 14 jaar) na de eerste infectie beginnen. Mensen die in de tropen zijn geweest, kunnen er dus pas jaren later last van krijgen.
Behandeling
Ivermectine werkt tegen de larven van deze filaria.
Worminfectie door mijnworm
De mijnworm is een kleine wormsoort (ongeveer een centimeter lang) die vooral in de tropen en subtropen voorkomt.
De besmetting ontstaat als de larven van de mijnworm met de blote huid in contact komen. Dit gebeurt bijvoorbeeld als u met blote voeten door zand loopt of op het strand ligt.
De larven komen in het zand via de ontlasting van honden of katten.
Ivermectine werkt bij de mijnworm larva migrans cutanea (creeping eruption). Deze soort komt vooral voor bij honden en katten, maar kan ook bij de mens ziekteverschijnselen veroorzaken. De larven dringen de huid binnen. Bij mensen kunnen ze zich niet verder tot wormen ontwikkelen, maar ze geven wel ziekteverschijnselen.
Verschijnselen
Op de huid van bijvoorbeeld de voeten of billen, ontstaat een hevig jeukende uitslag die zich met enkele millimeters tot centimeters per dag slingerend verplaatst.
Deze uitslag ontstaat door de rondtrekkende larve onder de huid. Na enkele weken tot maanden sterven de larven vanzelf.
Behandeling
Ivermectine werkt tegen de larven.
Worminfecties, algemeen
In Nederland komen aarsmaden, spoelwormen, zweepwormen en lintwormen voor. Als u naar verre landen reist kunt u te maken krijgen met infecties door andere soorten wormen.
Bijvoorbeeld Strongyloidiasis (anguillulosis). Dit is een infectie met de tropische wormsoort Strongyloides stercoralis. De infectie vindt plaats doordat de larven van deze worm de huid binnendringen. Bijvoorbeeld als u met blote voeten rondloopt. De worm zelf nestelt zich in de darmen.
Verschijnselen
De infectie is niet altijd te merken. Soms heeft men buikpijn en diarree, soms galbulten op het onderlichaam.
Behandeling
Ivermectine doodt deze wormen.
Bijwerkingen
Bij alle toepassingen
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
het is mogelijk dat u wormen in uw ontlasting vindt
Dit waren dan wormen die u zonder het te weten bij u droeg en die ook door dit middel worden gedood.
Minder bewustzijn of bewustzijnsverlies (coma).
overgevoeligheid voor dit middel. Dit merkt u aan koorts, blaren op de huid en vervelling van de huid.
Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Geef aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor ivermectine. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel niet opnieuw krijgt.
Bij schurft: meer jeuk, aan het begin van de behandeling
Dit is normaal en komt omdat de schurftmijt doodgaat. Het kan 3-4 weken duren voordat de jeuk minder wordt. Heeft u daarna nog last van jeuk? Neem dan contact op met uw arts.
Bij draadworminfecties
Bij draadworminfecties ontstaan veel van de bijwerkingen doordat dode larven in het lichaam (bijvoorbeeld) in het bloed komen. De ernst van de bijwerkingen is daarom ook afhankelijk van het aantal larven of wormen in het lichaam.- Bij loa-loa zijn de mogelijke bijwerkingen rugpijn, bloeding van het bindvlies van het oog, kortademigheid, incontinentie voor urine of ontlasting, moeilijk staan en lopen, verwardheid, slaperigheid. Zeer zelden bewustzijnsverlies (coma).
- Bij onchocerciasis (rivierblindheid) zijn de mogelijke bijwerkingen jeuk, rode ogen, pijnlijke gewrichten, spierpijn, koorts, misselijkheid, braken, opgezwollen lymfeklieren, diarree, duizeligheid, hartkloppingen, vermoeidheid, hoofdpijn, problemen met zien, galbulten en dikke enkels door vochtophoping. Zeer zelden is bloed in de urine te vinden. Mensen met astma kunnen hier meer last van krijgen. In dat geval ontstaat ook soms een ongewoon gevoel in de ogen, opgezwollen oogleden en oogontsteking. In zeer zeldzame gevallen kan bloeding van het bindvlies van het oog optreden.
- Bij Wucheria zijn de mogelijke bijwerkingen koorts, hoofdpijn, vermoeidheid, gevoel van zwakte, pijn, zoals spier- en gewrichtspijn, maagdarmklachten, zoals minder eetlust, misselijkheid en buikpijn, hoest, last met de ademhaling, keelpijn, duizeligheid bij het opstaan, rillingen, duizelingen, zweten, en pijn of een naar gevoel in de testikels.
Bij strongyloidiasis: algemeen gevoel van zwakte, maagdarmklachten, zoals buikpijn, misselijkheid, verstopping of juist diarree, gebrek aan eetlust, duizeligheid, draaierigheid, slaperigheid, trillen van de handen, bloedarmoede, meer kans op infecties door veranderingen in het aantal witte bloedcellen
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Gebruik
Hoe?
- Neem de tablet(ten) in op een lege maag met een half glas water.
- Maak voor kinderen de tablet fijn tot een poeder.
- Meestal moet u de behandeling na 7 dagen herhalen. Lees hieronder bij "Hoe lang?" of u de behandeling moet herhalen.
Als u schurft heeft, dan komt dat ook vaak voor bij uw huisgenoten en bedpartners. Zij moeten tegelijk worden behandeld, ook als ze geen klachten hebben.
Voorkom nieuwe besmettingen
- Alle spullen van stof die u de laatste 3 dagen heeft gebruikt moet u ook grondig schoonmaken om een nieuwe besmetting te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan beddengoed, kleding, handdoeken, mutsen, sjaals, hoofddoeken, knuffels enz.
- Trek wegwerphandschoenen aan en verzamel deze spullen.
- Was ze op 60 graden of doe ze 3 dagen in afgesloten vuilniszakken. Zet de vuilniszakken in een aparte ruimte waar het minimaal 18 graden is.
- Stofzuig alles van stof wat niet in de wasmachine of in vuilniszakken kan. Zoals de bank, stoffen stoelen, het tapijt en de hondenmand.
- Herhaal dit zo nodig na 7 dagen, samen met de behandeling.
Wanneer?
U mag 2 uur vóór en na het innemen niet eten. Het makkelijkst is als u dit medicijn na het opstaan inneemt en 2 uur later gaat ontbijten.
Hoelang?
Meestal is het voldoende om dit medicijn 1 keer te slikken om de infectie te bestrijden, soms wordt dit herhaald gedurende 2 dagen.
Schurft
- U heeft 2 behandelingen nodig. Herhaal de behandeling na 7 dagen. Soms nog een derde keer of meer.
- Bent u een huisgenoot of heeft u seks gehad met iemand die schurft heeft? Dan krijgt u 2 behandelingen, ook als u geen klachten heeft.
- Heeft u geen klachten, maar bent u wel in contact geweest met iemand die schurft heeft? Dan bepaalt uw arts of u 1 of 2 behandeling(en) krijgt.
De jeuk door de schurftmijt kan nog 3 tot 4 weken duren. Het gaat vanzelf over en hoeft niet te betekenen dat de schurftmijt nog leeft. De jeuk kan zelfs erger worden in het begin omdat de schurftmijt doodgaat. Duurt de jeuk langer dan 4 weken? Neem dan contact op met uw arts.
Filaria
In sommige tropische gebieden moet u deze behandeling elk halfjaar of elk jaar herhalen.
Vergeten
- Bent u een dosis vergeten? Neem de dosis zo snel mogelijk alsnog.
- Slikt u dit medicijn elk half jaar? Neem de dosis dan zo snel mogelijk alsnog. De volgende dosis volgt dan na een halfjaar.
Verboden
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.
Wisselwerking
Dit medicijn kan wisselwerkingen hebben met andere medicijnen.
De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.
- Sommige medicijnen tegen hiv. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.
Twijfelt u eraan of bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.
Zwangerschap
Zwangerschap
Overleg met uw arts. Er zijn niet veel zwangere vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt. Daarom is niet zeker wat de risico's van dit medicijn zijn voor zwangere vrouwen en hun kind. Mogelijk kunt u (tijdelijk) overstappen op een ander medicijn, zoals mebendazol.
Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Dit medicijn komt in een kleine hoeveelheid in de moedermelk. Het is niet bekend of dit schadelijk voor de baby is.
Stoppen
Niet van toepassing. Het betreft een eenmalige dosering.
Handelsinformatie
Ja, u heeft een recept nodig.
Ivermectine is sinds 1987 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten onder de merknaam Stromectol en als het merkloze Ivermectine.
Deze tekst gaat alleen over het product om in te nemen: de tabletten. U kunt voor de crème informatie vinden in de tekst ivermectine op de huid.
Disclaimer
Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.