Introductie

Etravirine is een virusremmer die de groei remt van het hiv.

Artsen schrijven het voor bij hiv en aids.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Etravirine remt de groei van het virus dat hiv veroorzaakt.
• Bij infectie met het hiv-virus en bij aids, altijd in combinatie met andere hiv-medicijnen.
• Een behandeling duurt levenslang. Als het virus ongevoelig wordt, krijgt u een andere combinatie van hiv-medicijnen.
• Neem etravirine direct na het eten in. Het lichaam neemt het dan beter op.
• Kies vaste tijdstippen, dan vergeet u minder snel een dosis. Vraag aan uw behandelaar een slikschema voor uw hiv-medicatie.
• Bent u te laat voor een dosis of bent u het vergeten? Het aantal virussen in uw bloed kan dan toenemen. Bovendien kan het virus eerder ongevoelig worden (resistent). Kijk op de website wat u moet doen als u een dosis vergeet.
• Uw arts zal u regelmatig op bijwerkingen controleren.
• Bijwerking: huiduitslag, meestal in de tweede week van de behandeling. Deze verdwijnt binnen 1 tot 2 weken. Krijgt u huiduitslag met blaren? Waarschuw dan uw arts.
• Andere bijwerkingen: buikpijn, misselijkheid, diarree, hoofdpijn, vermoeidheid, slapeloosheid, angstgevoelens, tintelingen en trillende handen. Verder: verhoogde bloeddruk en meer kans op een hartaanval.
• Er zijn veel wisselwerkingen met andere middelen. laat uw apotheker controleren of u het veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook die u zonder recept heeft gekocht.

Werking

Hiv

Oorzaak
Hiv is een virusinfectie die de witte bloedcellen aantast. Deze bloedcellen spelen een rol in het afweersysteem. De afweer gaat geleidelijk achteruit, naarmate het virus zich vermenigvuldigt. Infecties met hiv krijgt men door contact met besmet bloed, sperma, vaginavocht of moedermelk.

Verschijnselen
Mensen die hiv-positief of seropositief zijn kunnen acht tot elf jaar na de besmetting klachten krijgen. Deze klachten zijn lymfeklierzwellingen, moeheid, koorts en gewichtsverlies. Later kunnen er infecties ontstaan die bij gezonde mensen niet voorkomen. De ziekte noemt men dan aids. Nog later kunnen er tumoren en vormen van kanker ontstaan.

Werking
Hiv maakt enzymen aan. Deze enzymen zorgen ervoor dat lichaamscellen nieuwe hi-virussen aanmaken.  Etravirine remt een van deze enzymen, namelijk het reverse-transcriptase-enzym. Het remt zo de vermeerdering van het hiv.

Etravirine kan het virus niet volledig laten verdwijnen. Wel kan het de hoeveelheid virus in het bloed (‘viral load’) drastisch verlagen. Hierdoor neemt het aantal witte bloedcellen toe en komt de afweer weer op peil.

Omdat het virus snel geneigd is ongevoelig (resistent) te worden, kan het alleen in combinatie met andere anti-hiv-middelen worden toegepast.

Behandeling
Hiv-positieve mensen starten in het algemeen met medicijnen als ze klachten krijgen, of als de hoeveelheid witte bloedcellen beneden een bepaald minimum komt. Gebruikelijk is daarvoor een combinatie van minimaal drie middelen te kiezen. Mocht deze combinatie onvoldoende effectief worden, dan kan men overschakelen op een combinatie van drie niet eerder gebruikte middelen, waarvoor het virus nog wel gevoelig is.

De behandeling noemt men geslaagd, als:

• de klachten verminderen;
• de afweer toeneemt;
• de hoeveelheid virus in het bloed binnen een half jaar niet meer te meten is;
• de bijwerkingen van de antivirale middelen geen al te grote inbreuk op de kwaliteit van leven hebben.

Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Huiduitslag

  De huiduitslag kan binnen twee tot vier weken na het begin van de behandeling ontstaan en trekt daarna meestal vanzelf weer weg. In zeer zeldzame gevallen kan een ernstiger huidaandoening ontstaan met blaarvorming, of kan er allergie voor dit medicijn ontstaan. Deze ernstige huidaandoening kan ontstaan binnen drie tot zes weken na het begin van de behandeling. Waarschuw daarom uw arts als u huiduitslag bemerkt.
  Waarschuw ook direct een arts als u een opgezet gezicht, lippen, tong of ogen krijgt, of moeite krijgt met ademhalen.

• Hoofdpijn en zelden vermoeidheid, duizeligheid en wazig zien.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, misselijkheid, diarree, winderigheid, irritatie van de maag, zure oprispingen, braken en verminderde eetlust.

  Voor de werking moet u dit medicijn na het eten innemen. Door het innemen op een volle maag heeft u ook minder kans op maagdarmklachten.
  Moet u braken binnen 4 uur na inname? Neem dan een nieuwe dosis in. Bij braken meer dan 4 uur na inname hoeft dit niet meer.

• Verhoging van de bloeddruk, zeer zelden hartkloppingen, pijn op de borst of een hartaanval. Waarschuw uw arts als u last krijgt van pijn op de borst of een pijn uitstralend naar de kaken of armen.

• Tintelingen of een doof gevoel, en trillende handen.

• Bloedarmoede en een verhoogd risico op bloedingen, zoals bloedneuzen. Neem bij de volgende verschijnselen contact op met uw arts: extreme vermoeidheid, bleke huid en bleke slijmvliezen, bloedneuzen, blauwe plekken en onderhuidse bloedingen.

  Deze bijwerkingen ontstaan doordat het lichaam minder rode bloedcellen en bloedplaatjes aanmaakt.

• Te veel vet en cholesterol in het bloed, waardoor de kans op hart- en vaatziekten groter wordt.

  Als u al een te hoog cholesterol en/of vetgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren.

• Bij mensen die daarvoor gevoelig zijn, kunnen verschijnselen van diabetes (suikerziekte) ontstaan. Zij merken dit doordat zij veel dorst krijgen en veel moeten plassen.

  Mensen met diabetes kunnen tijdens de behandeling meer insuline of bloedsuikerverlagende tabletten nodig hebben. Meet extra vaak uw bloedglucosegehalte.

• Slapeloosheid, nachtelijk zweten en zeer zelden nachtmerries.

• Angstgevoelens en nervositeit.

• Droge huid en jeuk.

  U kunt dit tegengaan door de huid vaak in te smeren met een vette crème.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Ontsteking van het mondslijmvlies, en een droge mond.

  Hierdoor kunnen zich eerder gaatjes in uw gebit ontwikkelen. Poets en flos daarom extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker uw gebit controleren.

• Verminderde werking van de lever, alvleesklier of nieren. Raadpleeg uw arts bij klachten als pijn boven in de buik, geelzucht (gele verkleuring van huid en oogwit), koorts, verlies aan eetlust, misselijkheid.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek .

Hoe?
Slik de tablet in zijn geheel door met een half glas water. U kunt ook de tablet laten uiteenvallen in een glas water. Roer goed om en drink de vloeistof direct op. Spoel het glas na met een beetje water en drink dat ook op.

Wanneer?
Neem de tablet in direct na het eten in, bijvoorbeeld na het ontbijt en na het avondeten. Voedsel in de maag verhoogt de opname van het medicijn zodat het beter werkt. Bovendien zult u dan minder last van maagdarmklachten hebben.

Moet u toch braken binnen 4 uur na inname? Neem dan een nieuwe dosis in. Bij braken meer dan 4 uur na inname hoeft dit niet meer.

U gebruikt dit medicijn meestal in combinatie met andere antivirale middelen. Het is belangrijk een duidelijk schema te vragen, zodat u weet wanneer u welke medicijnen moet gebruiken.

Hoelang?
Meestal gebruikt men anti-hiv-middelen jaren achtereen, omdat het virus niet volledig is uit te bannen.

Vergeten

Het is belangrijk dit medicijn consequent te gebruiken op de tijdstippen die u met uw arts heeft afgesproken. Hierdoor is er altijd voldoende medicijn in uw bloed om het virus te bestrijden. Zodra u een dosering uitstelt loopt u het risico dat het aantal virussen toeneemt. Bovendien kan het virus dan eerder ongevoelig worden voor het medicijn.

Bent u één dosis vergeten? Neem deze dosis in zodra u het merkt en neem de volgende dosis op het gebruikelijke moment. Keer daarna terug naar uw normale slikschema.

Ontdekt u het pas als u de volgende dosis wilt nemen? Neem dan één keer een dubbele dosis. Bent u meer dan één keer een dosis vergeten? Overleg dan met uw arts. Neem nooit meer dan een dubbele dosis, want dit kan ernstige bijwerkingen veroorzaken.

• De ervaring leert dat met name in weekends het moeilijk is aan de vaste innametijden te denken. Toch is het ook dan belangrijk de wekker te zetten zodat u geen dosering overslaat. U kunt eventueel het schema tijdelijk aanpassen door de innametijdstippen te vervroegen, dat levert geen gevaar op voor de werking. Stel echter geen dosis uit, dan wordt de hoeveelheid werkzame stof in uw bloed te laag. Als u, na vervroegen, weer terugkeert naar uw normale schema kan dat alleen door de tijdstippen weer geleidelijk met een half uur uit te stellen, totdat u weer op uw oude schema zit.
• U kunt bij uw apotheek een speciale weekdoos verkrijgen waarin u de medicijnen voor een week kunt uitzetten. Met een horloge met verschillende alarmen of met een zogenaamde pillenwekker (vraag uw apotheek) kunt u uzelf eraan herinneren dat het tijd is voor een dosis.
• Let op als u reist en daardoor grote tijdsverschillen moet overbruggen. Ga ervan uit dat een tijdsverschil van één uur eerder of later niet zo'n probleem is. U kunt uw schema blijven gebruiken. Overleg met uw arts of consulent hoe u uw schema kunt aanpassen aan grotere tijdsverschillen.
• Bij de overgang van zomertijd naar wintertijd en andersom kunt u uw gewone schema blijven gebruiken.

Verboden

autorijden, alles eten en alcohol drinken?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Etravirine heeft met veel andere medicijnen wisselwerkingen. Het remt de afbraak van veel medicijnen in het lichaam, waardoor deze medicijnen meer bijwerkingen kunnen hebben. Ook kunnen veel medicijnen de werking van etravirine verminderen, waardoor de werkzaamheid van etravirine afneemt en het virus aanwezig blijft.

Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. Uw arts en apotheker controleren of u etravirine veilig kunt gebruiken naast uw andere medicijnen. Zorg er daarom voor dat uw arts en apotheker op de hoogte zijn van alle medicijnen die u gebruikt. Ook de medicijnen die u zonder recept koopt.

Ook kan uw apotheker u precies vertellen hoeveel tijd er tussen de verschillende medicijnen moet zijn en voor u een innameschema maken. Wordt het innameschema in uw situatie te lastig, overleg dan met uw arts. Misschien kan deze één van de medicijnen vervangen door een medicijn dat u wel samen mag gebruiken.

Zwangerschap

Zwangerschap
Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Overleg hierover met uw arts. Tijdens de zwangerschap moet u hiv-middelen blijven gebruiken. Want tijdens de zwangerschap is het extra belangrijk dat de hoeveelheid virus in uw bloed erg laag is. Dit verkleint namelijk het risico dat de baby besmet raakt met hiv.

Overleg ook met uw arts of uw hiv-behandeling geschikt is tijdens de zwangerschap. Sommige hiv-middelen zijn namelijk schadelijk voor uw baby. Mogelijk moet u andere hiv-middelen gebruiken.

Borstvoeding
Geef GEEN borstvoeding als u hiv hebt, omdat het hiv via de moedermelk de baby kan besmetten. Overleg hierover met uw arts.

Stoppen

Nee, het is niet verstandig te stoppen, behalve als u te maken krijgt met ernstige bijwerkingen. Het hiv kan zich weer vermeerderen en u kunt weer klachten krijgen.

Handelsinformatie

Etravirine is sinds 2008 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten onder de merknaam Intelence.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.