estradiol in de vagina

Introductie

Estradiol is een vrouwelijk geslachtshormoon, namelijk een oestrogeen. Het wordt voor het grootste del in de eierstokken aangemaakt. Het speelt een belangrijke rol bij de vruchtbaarheidscyclus.

Artsen schrijven dit medicijn voor bij overgangsklachten en bij voorkomen van een blaasontsteking bij vrouwen in de overgang.


Highlight


Werking

Overgangsklachten

Verschijnselen
Door een tekort aan oestrogenen kunt u overgangsklachten krijgen. Zoals menstruatiestoornissen, opvliegers, zweetaanvallen, slaapproblemen, prikkelbaarheid en stemmingswisselingen. Het slijmvlies van de vagina kan droger worden, waardoor het vrijen pijnlijk kan zijn. U kunt last krijgen van irritatie en een branderig gevoel in de vagina en vaginale infecties. En van onwillekeurig urineverlies en blaasontstekingen.

Oorzaak
Tussen het 40e en 55e levensjaar wordt de activiteit van de eierstokken langzaam minder. Daardoor ontstaat er een tekort aan oestrogenen in het lichaam. De menstruatie houdt langzaam aan op. De laatste menstruatie heet de menopauze. Na de menopauze maakt het lichaam minder oestrogenen aan dan tijdens de vruchtbare levensfase. Door dit tekort aan oestrogenen ontstaan overgangsklachten. Ook als de eierstokken operatief zijn verwijderd, ontstaan er overgangsverschijnselen.

Behandeling
Vaak helpt het om bij de geslachtsgemeenschap een glijmiddel te gebruiken. Dit maakt de vagina vochtig, waardoor er minder irritatie en pijn ontstaat.

Is er een vaginale infectie aanwezig, bijvoorbeeld met een bacterie of schimmel? Dan zal de arts hiervoor een antischimmelmiddel of antibioticum voorschrijven.

Zijn er geen infecties zijn en blijven  de klachten? Dan kan de arts een plaatselijk werkend medicijn met oestrogeenhormoon voorschrijven, zoals estradiol vaginaaltabletten.

Werking
Estradiol vult de hoeveelheid oestrogenen in het vaginaslijmvlies aan. Dit heeft een gunstige invloed op de irritatie, pijn en jeukklachten in de vagina door een tekort aan oestrogeen. De gunstige werking bij overgangsklachten is pas na een paar weken merkbaar.

Lees meer over overgangsklachten . "

Blaasontsteking bij vrouwen

Bacteriën kunnen via de plasbuis in de blaas terecht komen en daar een blaasontsteking veroorzaken. Dit geeft klachten zoals vaak moeten plassen, terwijl u per keer maar weinig plast. Het plassen is pijnlijk of branderig. De urine kan troebel zijn of er kan bloed in zitten. Ook kunt u pijn hebben in de onderbuik. 

Voorkomen van blaasontsteking
Heeft u 3 of meer blaasontstekingen per jaar en zit u in de overgang? Dan kan uw arts estradiol voor in de vagina voorschrijven. Estradiol voor in de vagina kan een blaasontsteking voorkomen.

Lees meer over blaasontsteking bij vrouwen . "


Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Afscheiding of bloeding uit de vagina.

    Raadpleeg in dit geval uw arts. Deze zal beoordelen of de klachten het gevolg zijn van een infectie, zoals een schimmelinfectie.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Plaatselijke klachten in en rond de vagina: huiduitslag, jeuk, irritatie.

    Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.

  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dat aan huiduitslag, jeuk of galbulten. Dit kan zich ook uiten in 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.

    Als dit ontstaat, moet u direct een arts opzoeken of naar de Eerste-Hulpdienst gaan. U mag dit soort middelen in de toekomst dan niet meer gebruiken. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of een ander oestrogeenhormoon niet opnieuw krijgt.

  • Misselijkheid en pijnlijke of gespannen borsten.

    Deze klachten horen na een tijdje vanzelf over te gaan. Zo niet, neem dan contact op met uw arts en apotheker.

  • Vasthouden van vocht (dikke enkels en voeten). U merkt dit ook aan dat u zwaarder wordt. Hierdoor kan uw bloeddruk iets stijgen. 

    Gebruik van een lagere dosering kan deze bijwerking meestal voorkomen. Het is zelden zo ernstig dat u met dit medicijn moet stoppen.

  • Buikpijn, een opgeblazen gevoel en winderigheid.

  • Als u endometriose heeft, kunt u hier meer last van krijgen. Bij endometriose groeit weefsel dat lijkt op baarmoeder-slijmvlies op plaatsen buiten de baarmoeder. 

    Neem contact op met uw arts als u meer of langduriger endometrioseklachten heeft, zoals buikpijn en menstruatiepijn.

  • Trombose, waarbij een bloedstolseltje een bloedvat kan afsluiten. Dat gebeurt meestal in een been, soms komt het bloedstolsel in de longen terecht. U kunt trombose herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been. Soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been. Zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed. 

    Waarschuw in deze gevallen direct een arts, of ga meteen naar de Eerste-Hulpdienst.

  • Heeft u een beroerte gehad? U heeft dan meer kans op trombose. Hierdoor kunt u opnieuw een beroerte krijgen.

    Overleg met uw arts of u dit medicijn mag gebruiken.

  • Verhoging van een bepaald soort vetten, triglyceriden, in het bloed. Als u al een te hoog vetgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren.

    Als het kan zal uw arts eventueel de dosering aanpassen. Of een ander medicijn of andere toedieningsvorm (bijvoorbeeld een pleister) aan u voorschrijven.

Bij gebruik langer dan een half tot één jaar.
De kans op onderstaande bijwerkingen is groter naarmate u dit medicijn langer gebruikt. Daarom is het belangrijk elk half jaar met uw arts te overleggen of het gebruik van dit medicijn nog nodig is. Als u stopt met het medicijn daalt de kans op deze bijwerkingen weer.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Borstkanker

    Hoewel slechts heel weinig estradiol uit de vaginale tablet in het bloed wordt opgenomen, neemt de kans op borstkanker toch een heel klein beetje toe. Bij vrouwen die borstkanker hebben of hebben gehad, kan de tumor groeien of terugkomen door het gebruik van dit middel. U kunt dit middel daarom beter niet gebruiken. Overleg met uw arts over een mogelijk alternatief. Indien dit er niet is, kunt u bij sommige vormen van borstkanker, wanneer is aangetoond dat de tumor ongevoelig is voor hormonen, dit middel wel gebruiken.

  • Bij vrouwen die baarmoederkanker hebben of hebben gehad, kan de tumor groeien of terugkomen.

    U kunt dit middel daarom beter niet gebruiken. Overleg met uw arts over een mogelijk alternatief. Indien dit er niet is, kunt u in sommige gevallen dit middel wel gebruiken, in combinatie met een progestageenhormoon.

  • Leveraandoeningen en galstenen. De galstenen zelf zijn vaak pijnloos, een enkele keer ontstaat er een galblaaskoliek. U merkt dit aan hevige pijnaanvallen in de bovenbuik. Waarschuw dan een arts. Een leveraandoening merkt u aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan een arts.

  • Dementie bij vrouwen ouder dan 65 jaar.

  • Hart- en vaatziekten, zoals hartinfarct of herseninfarct (beroerte).

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen


Gebruik

Kijk voor de goede dosering op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?
De vaginale tabletten worden geleverd met een speciale wegwerp-applicator. Hiermee kunt u de tablet diep in de vagina inbrengen. Ga hiervoor op de rug liggen met enigszins gebogen, gespreide benen. Breng de, met een tablet gevulde, applicator 8 tot 10 cm diep in de vagina in. Druk dan de applicator leeg en gooi hem weg.

Wanneer? 
De vaginale tablet kunt u het beste 's avonds voor het naar bed gaan inbrengen. Gebruikt u de tablet 2 keer per week? Dan is het handig hiervoor 2 vaste dagen per week te gebruiken, bijvoorbeeld de maandag en de donderdag. U vergeet dan minder snel een dosis.

Hoe lang?

Gebruik dit medicijn liever niet langer dan 1 of 2 jaar.

  • Overgangsklachten: probeer na een half jaar te stoppen om na te gaan of uw klachten over zijn. Als de klachten terugkeren, kunt u in overleg met uw arts de behandeling weer starten.
  • Voorkomen van blaasontsteking: probeer na 1 jaar te stoppen om na te gaan of uw klachten over zijn. Als de klachten terugkeren, kunt u in overleg met uw arts de behandeling weer starten.


Vergeten

 

Gebruikt u de vaginale tablet elke dag?
Mocht u 's avonds een vaginale tablet vergeten zijn, dan kunt u deze de volgende ochtend inbrengen. Komt u er pas later achter, sla hem dan over. Breng geen dubbele dosering in.

Gebruikt u de vaginale tablet twee keer per week?
Bent u 's avonds de vaginale tablet vergeten? Dan kunt u het beste de volgende avond de gemiste dosis alsnog inbrengen.

 


Verboden

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.


Wisselwerking

Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.


Zwangerschap

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET tijdens de zwangerschap of als u binnenkort zwanger wilt worden. Als u niet zeker weet of u nog zwanger kunt worden, moet u extra maatregelen nemen, bijvoorbeeld door ook condooms te gebruiken. Raadpleeg daarover uw arts. Als uw laatste menstruatie meer dan één jaar geleden was, zijn extra maatregelen waarschijnlijk niet meer nodig.

Borstvoeding
Dit medicijn wordt meestal alleen gebruikt door vrouwen die niet meer zwanger kunnen worden, dus geen borstvoeding geven. Geeft u toch borstvoeding? Dit medicijn komt in de moedermelk terecht. De hoeveelheid is echter uiterst gering en schadelijke effecten voor de zuigeling zijn er waarschijnlijk niet. Een groter probleem is echter dat het oestrogeenhormoon de borstvoeding laat teruglopen. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts.


Stoppen

U kunt met dit middel stoppen wanneer u wilt. Als u stopt, kunnen de klachten terugkeren. In dat geval kunt u in overleg met uw arts de behandeling weer een half jaar voortzetten.


Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Estradiol is sinds 1928 internationaal op de markt. Voor plaatselijke toepassing in de vagina is er een vaginale tablet onder de merknaam Vagifem en Vagirux op recept verkrijgbaar.

Estradiol is ook verkrijgbaar in tabletten (estradiol om in te nemen), pleisters (estradiol pleisters), implantatietablet onder de huid (Meno-Implant) en neusspray (Aerodiol). Deze tekst gaat uitsluitend over estradiol vaginale tabletten.


Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.