Introductie

Erytromycine is een macrolide-antibioticum. Macrolide-antibiotica werken tegen infecties met bacteriën.

Artsen schrijven het voor bij infecties met bacteriën, zoals

• luchtweginfecties (longontsteking, legionella -veteranenziekte-, acute bronchitis, kinkhoest, keelontsteking, middenoorontsteking, bijholteontsteking);
• huidinfecties, zoals acne, wondroos en steenpuisten;
• de geslachtsziekten (SOA) chlamydia;

Erytromycine wordt ook gebruikt bij bepaalde maagklachten. En sommige infecties van maag of darm.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Erytromycine remt de groei van bacteriën (antibioticum). Werkt binnen enkele dagen.
• Bij infecties van longen, luchtpijp, keel, middenoor, bijholten en huid (zoals acne, wondroos en steenpuisten). Verder ook bij geslachtsziekten (zoals chlamydia), bij sommige infecties van maag en darm. En bij bepaalde maagklachten.
• Er zijn 2 soorten tabletten:
  Met erytromycine-stearaat: slik heel door zonder te kauwen. Neem in op een lege maag (1 uur voor een maaltijd). Dan werkt de tablet het best.
  Met erytromycine-ethylsuccinaat: neem in met water tijdens of vlak na de maaltijd. Dan neemt het lichaam het medicijn het beste op.
• Drank: schud vlak voor gebruik goed om. Meet de hoeveelheid af met de pipet, maatlepel of maatbeker. Neem in tijdens of vlak na een maaltijd.
• U kunt misselijk worden of diarree krijgen. Waarschuw bij ernstige diarree uw arts.
• Verder komen voor: ontstoken slijmvliezen van mond, keel of vagina. Raadpleeg uw arts als u een wit beslag ziet in uw mond of witte vloed krijgt.
• De kuur duurt meestal tussen de 7 tot 10 dagen. Maak de hele kuur af. Ook als de infectie genezen lijkt, want misschien zijn er nog bacteriën over.

Werking

Infecties met bacteriën

Werking
Erytromycine remt de groei van veel soorten bacteriën. Na inname verspreidt dit medicijn zich via het bloed over uw lichaam. Het komt bijna overal in het lichaam terecht. Het kan dus bij allerlei infecties worden gebruikt, als de bacterie gevoelig is voor erytromycine.

Erytromycine wordt vooral gebruikt bij infecties van longen, luchtpijp, keel, middenoor, bijholten, huid en geslachtsorganen. En soms bij bepaalde maag- of darminfecties.

Verder wordt erytromycine uit voorzorg toegepast bij mensen die blootgesteld zijn geweest aan miltvuurbacteriën (anthrax). Anthrax is gebruikt als biologisch wapen in terroristische aanslagen (poederbrieven). Door het inhaleren van het poeder of door wondjes op de huid kan de anthrax-bacterie binnendringen en ernstige ziekteverschijnselen veroorzaken. Door kort na de blootstelling erytromycine te gebruiken, is de infectie te voorkomen.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Luchtweginfecties

Erytromycine kan worden gebruikt bij verschillende soorten luchtweginfecties, zoals keelpijn door een keelontsteking, bijholteontsteking (sinusitis), middenoorontsteking, acute bronchitis en longontsteking.

Verder heeft het een werking bij zeldzamere veroorzakers van luchtweginfecties, zoals de Legionella-bacterie (veteranenziekte), de difteriebacterie en de kinkhoestbacterie.

Difterie
Difterie wordt veroorzaakt door een Corynebacterie. Door hoesten en niezen, maar ook door huidcontact, kan men besmet raken met de bacterie. De bacterie maakt gifstoffen die onder meer huid of longen beschadigen. Afhankelijk van de plaats van infectie ontstaan binnen een paar dagen verschijnselen, zoals benauwdheid door longontsteking, of zweren op de huid. Uiteindelijk kan het gif van de bacterie ook het hart aantasten.

Kinderen worden gevaccineerd tegen difterie via de DKTP-injectie in het Rijksvaccinatieprogramma. Hierdoor komt difterie vrijwel niet meer voor in Nederland. Een enkele keer raken mensen besmet tijdens een reis in een land waar difterie nog wel voorkomt.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Kijk voor meer informatie bij Longontsteking, Acute bronchitis, Kinkhoest, Bijholteontsteking, Keelpijn, Middenoorontsteking en Veteranenziekte.

Longontsteking

Verschijnselen
Een longontsteking is een infectie van het longweefsel. U voelt zich flink ziek, heeft koorts en moet vaak hoesten. Ook kunt u slijm ophoesten. Het ademen kan pijnlijk zijn en vaak bent u benauwd.

Behandeling
Meestal schrijft de arts niet erytromycine, maar een ander antibioticum voor, zoals amoxicilline, azitromycine of doxycycline. Als deze niet helpen of niet gebruikt kunnen worden, kan de arts erytromycine voorschrijven.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Kinkhoest

Kinkhoest wordt veroorzaakt door de Bordetella-bacterie. Door hoesten of niezen kan de bacterie via slijmdruppeltjes iemand anders besmetten. Na een paar weken ontstaan de verschijnselen: verkoudheid, heftige hoestbuien, veel slijm en een gierende ademhaling.
Bij volwassenen zijn de verschijnselen meestal minder heftig dan bij kinderen. Zij merken meestal alleen een verkoudheid en langdurig (soms wel maanden lang) hoesten. Het langdurig hoesten komt doordat de kinkhoestbacterie de luchtwegen beschadigt.

Vaccinatie
Kinderen worden gevaccineerd tegen kinkhoest via de DKTP-injectie in het Rijksvaccinatieprogramma. Pasgeboren baby’s jonger dan 2 maanden zijn nog niet beschermd en kunnen dus de ziekte oplopen. Sinds kort krijgen zwangere vrouwen het advies om enkele weken voor de bevalling zich te laten inenten met het DKTP-vaccin. Dit verkleint de kans op kinkhoest bij de pasgeboren baby.

Behandeling
Erytromycine wordt gebruikt om een infectie met de kinkhoestbacterie te bestrijden. De hoest verdwijnt niet snel, omdat de slijmvliezen eerst moeten genezen. Toch kan het nuttig zijn om de bacterie te bestrijden. Bijvoorbeeld als kinkhoest voorkomt in een gezin met een nog niet gevaccineerd kind, of als de moeder op het punt staat te bevallen. Door alle gezinsleden te behandelen met erytromycine, heeft de pasgeboren baby veel minder kans besmet te raken met kinkhoest. 

Veteranenziekte

Infectie met de Legionella-bacterie veroorzaakt de veteranenziekte. De naam is ontstaan omdat hij voor het eerst is beschreven bij een groep oorlogsveteranen, die bijeen waren in een hotel. De Legionella-bacterie komt van nature voor in de grond en in water, maar kan soms enorm groeien in stilstaand water dat lauwwarm is. Bijvoorbeeld in waterleidingen, zwembaden of whirlpools. Als water met Legionella wordt verneveld, zoals tijdens douchen, kunt u met de druppeltjes de bacterie inademen.

Verschijnselen
De Legionella-bacterie kan een longontsteking veroorzaken. Daardoor kunt u griepachtige klachten krijgen; deze gaan na een paar dagen vanzelf weer over. Soms ontstaat een ernstige ontsteking van de longen, met name bij ouderen of mensen met een verminderde weerstand. U krijgt dan hoge koorts, koude rillingen, bent kortademig en heeft soms hoofdpijn, braken en diarree. Dan is meestal opname in een ziekenhuis noodzakelijk.

Behandeling
Artsen schrijven bij een ernstige Legionella-infectie een antibioticum voor, namelijk doxycycline. Als dit niet voldoende werkt of niet gebruikt kan worden, kan de arts erytromycine voorschrijven.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Acute bronchitis

Bronchitis is een infectie van de luchtwegen. U moet veel hoesten en hoest soms slijm op. Ook kunt u koorts hebben. Een acute bronchitis kan worden veroorzaakt door een bacterie of een virus. Een bronchitis gaat meestal vanzelf over.

Als een bacterie de oorzaak is van de infectie en als u bovendien langer dan 7 dagen koorts heeft en ernstig ziek bent, kan uw arts u een antibioticum voorschrijven. Meestal is dit amoxicilline, doxycycline of azitromycine. Als deze niet helpen of niet gebruikt kunnen worden, kan de arts erytromycine voorschrijven.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Keelpijn

Keelpijn is meestal het gevolg van irritatie van de keel, bijvoorbeeld door verkeerd stemgebruik of sigarettenrook. Ook een virus kan de keel infecteren en dan keelpijn veroorzaken. Keelpijn gaat meestal binnen een week vanzelf over.

Soms is een infectie met bacteriën de oorzaak van de keelpijn. Als de keelpijn niet vanzelf wegtrekt en u ernstig ziek wordt van de keelontsteking, kan uw arts een antibioticum voorschrijven. Meestal schrijft de arts dan feneticilline, fenoxymethylpenicilline of azitromycine voor. Als deze niet gebruikt kunnen worden, kan de arts erytromycine voorschrijven.

Uit voorzorg
Erytromycine wordt ook uit voorzorg gebruikt bij mensen die ooit na een keelontsteking acuut reuma kregen. Het wordt dan toegepast bij allergie voor de eerste-keusmiddelen feneticilline of fenoxymethylpenicilline, en als azitromycine niet gebruikt kan worden. U moet erytromycine dan jarenlang gebruiken.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Middenoorontsteking

Bij een middenoorontsteking is de binnenkant van het oor ontstoken. Dit is het gedeelte dat zich in het hoofd, achter het trommelvlies bevindt. Meestal is een verkoudheidsvirus de oorzaak. Soms is een bacterie de oorzaak van de ontsteking.
Het virus of de bacterie kan via het gangetje tussen het middenoor en de neus en keel het middenoor binnenkomen en daar een ontsteking veroorzaken.

Verschijnselen
Doordat het middenoor is ontstoken en het slijmvlies is opgezwollen, kan het gangetje tussen middenoor en neus en keel verstopt raken. Hierdoor lopen het pus en het slijm niet goed weg naar de keel. Dit geeft een drukkende oorpijn, soms met koorts of een loopoor.

Behandeling
Meestal gaat een middenoorontsteking na een paar dagen vanzelf over. Een antibioticum is dan niet nodig. Bovendien is in de meeste gevallen een virus de veroorzaker van de infectie. Een antibioticum helpt daar niet tegen.

Als de middenoorontsteking wordt veroorzaakt door een bacterie, en als u veel pijn heeft, kan uw arts een antibioticum voorschrijven. Meestal kiest de arts een ander antibioticum, zoals penicilline. Als dit niet werkt of niet gebruikt kan worden, kan de arts erytromycine voorschrijven.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Bijholteontsteking

De bijholtes zijn ruimtes in de botten rondom uw neus, bijvoorbeeld de voorhoofdsholte en de kaakholte. Deze ruimtes staan via een kleine opening in verbinding met de neus en keel. Door een neusverkoudheid kan het virus of de bacterie ook één van de bijholtes infecteren. Dit heet bijholteontsteking (sinusitis).

Verschijnselen
Door de ontsteking komt er pus en veel slijm in de bijholtes. U voelt dan een pijnlijke druk in uw voorhoofd of rond de ogen, vooral als u bukt. Ook kunt u pijn bij het kauwen hebben.

Behandeling
Als de bijholteontsteking wordt veroorzaakt door een bacterie, en u ernstig ziek bent, zal uw arts een antibioticum voorschrijven. Meestal kiest de arts een ander antibioticum, zoals amoxicilline of doxycycline. Als dit niet werkt of niet gebruikt kan worden, kan de arts erytromycine voorschrijven.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Huidinfectie

Door beschadiging van de huid, zoals bij eczeem, doorligwonden of snijwonden kunnen bacteriën de huid binnendringen en een ontsteking veroorzaken. Vooral mensen met diabetes hebben veel kans op dergelijke infecties, bijvoorbeeld aan de voeten. Ook mensen met een verminderde doorbloeding van de benen hebben vaker infecties aan hun onderbenen. Verder hebben mensen met een verminderde weerstand of mensen die afweeronderdrukkers moeten gebruiken sneller een huidinfectie.

Verschijnselen
Bij een huidinfectie wordt de huid rood, warm, gezwollen en pijnlijk. Ook ontstaat pus en zijn er soms blaasjes op de huid. Soms krijgt u koorts en voelt u zich ziek. Vooral mensen met diabetes of hartfalen kunnen ernstig ziek worden van een huidinfectie. Dat is ook het geval bij mensen die bedlegerig zijn en daardoor doorligwonden hebben.

Behandeling
Bij licht geïnfecteerde schaaf- of snijwonden en blaren is een antibioticum meestal niet nodig. Het is voldoende de geïnfecteerde huid goed te wassen en te ontsmetten. Het lichaam ruimt zelf de bacterie op en zorgt dat de wond heelt.

Als de infectie dieper ligt of erg uitgebreid is, kan de arts kiezen voor een antibioticum om in te nemen. De arts kan erytromycine voorschrijven bij onder andere ernstig acne, wondroos en steenpuisten, als andere antibiotica niet gebruikt kunnen worden.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Acne

Verschijnselen
Bij acne zitten er puistjes, pukkels en mee-eters in het gezicht, de rug, schouders of borst. Hoewel vooral pubers en jong-volwassenen er last van hebben, kan acne op elke leeftijd voorkomen.

Oorzaak
Bij acne zijn de poriën in de huid van het gezicht, de rug, schouders of borst verstopt. Deze poriën zijn de openingen van talgkliertjes die in de huid zitten. Deze talgklieren produceren talg, een vet waarmee de huid zichzelf beschermt.

Hormoonveranderingen, zoals in de puberteit, laten de buitenlaag van de huid sterker groeien en zorgen dat er meer talg wordt geproduceerd. Hierdoor kunnen poriën verstopt raken, hoopt de talg zich op en ontstaan mee-eters. Door infectie van de porie met de acnebacterie ontstaan ontstekingen. Dit merkt u aan puistjes en pukkels.

Behandeling
Meestal schrijft de arts een huidmiddel voor om de klachten te bestrijden. Als dit niet voldoende helpt, kan de arts een antibioticum voorschrijven dat u moet innemen, bijvoorbeeld een tetracycline-antibioticum. Bij overgevoeligheid hiervoor kan uw arts erytromycine om in te nemen voorschrijven.

Effect
Na een paar dagen merkt u dat de puisten en ontstekingen minder worden. Het kan enkele weken duren voor het effect maximaal is.

Wondroos

Wondroos wordt ook wel belroos of erysipelas genoemd. Het is een plotseling opkomende ontsteking diep in de huid, veroorzaakt door een bacterie.

Verschijnselen
De ontsteking zit vaak in en rond een zwakke plek in de huid, zoals een wond, doorligplek of een insectenbeet. De ontstoken plek op de huid is rood, dik, warm en pijnlijk. Bovendien kunt u zich flink ziek voelen, met koorts, koude rillingen, misselijkheid en hoofdpijn.

Behandeling
De bacterie die wondroos veroorzaakt, wordt meestal bestreden met een antibioticum, bijvoorbeeld penicilline. Als u geen penicilline mag hebben vanwege allergie, kan de arts erytromycine voorschrijven.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Steenpuist

Een steenpuist kan ontstaan als een haarzakje ontstoken raakt met een bacterie. Het pus in het haarzakje hoopt zich op en zorgt voor een pijnlijke puist. Steenpuisten zitten vooral in de oksel of de lies, op de bil, in de nek, in het gezicht of in de neus.
Meestal breekt de steenpuist binnen een week open. Dan komt de pus er vanzelf uit en kan de huid genezen.

Behandeling
Ga met een steenpuist in het gezicht altijd naar uw arts. Laat een steenpuist met rust. Raak hem niet aan.
U kunt de (doorgebroken) steenpuist en de huid er omheen ontsmetten met povidon-jodium. U voorkomt zo dat de bacterie zich verspreidt en er nieuwe steenpuisten ontstaan. Als de steenpuist niet overgaat of in het gezicht zit, zal de arts meestal een antibioticum om in te nemen voorschrijven, zoals flucloxacilline. Als u geen flucloxacilline mag hebben vanwege allergie, kan de arts erytromycine voorschrijven.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Chlamydia

De chlamydia-infectie is de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoening (SOA).

Verschijnselen
Vaak merkt u niet dat u een chlamydia-infectie hebt. Een enkele keer ontstaan pijn of een branderig gevoel bij het plassen. Vrouwen kunnen afscheiding merken of tussentijds bloedverlies. Mannen hebben soms ook pijn in de zaadballen.
Bij vrouwen kan een onbehandelde chlamydia-infectie opstijgen naar de eierstokken en baarmoeder. Bij mannen naar de prostaat en de zaadballen. Het is een veel voorkomende oorzaak van onvruchtbaarheid.

Oorzaak
U kunt door seksueel contact besmet raken met de bacterie die chlamydia veroorzaakt.

Behandeling
Artsen schrijven soms erytromycine voor, als andere antibiotica, zoals azitromycine, niet gebruikt kunnen worden.

Problemen met borstvoeding geven

Erytromycine wordt gebruikt tegen melkklierontsteking bij vrouwen die de borst geven.

Soms komt het voor dat de melk zich ophoopt in de klieren. U voelt dan een pijnlijke harde plek in de borst. Er is dan meer kans dat de melkklieren ontstoken raken. Als uw borst dik, rood en pijnlijk wordt, en u zich ziek en koortsig voelt, is er sprake van een ontsteking in de melkklieren. Vaak zijn de bacteriën dan via een tepelkloofje in de melkklieren terecht gekomen.

Behandeling
Voorkom dat de moedermelk zich ophoopt. Dat kan door de baby vaak aan te leggen, het eerst aan de pijnlijke borst. U zorgt zo dat de borst goed wordt leeggedronken. Door tijdens het voeden een warme doek op uw borst te leggen, stroomt de moedermelk beter door.
Na het voeden helpt het juist om een koud kompres tegen de pijnlijke borst te houden. Hierdoor vermindert de pijn. Eventueel mag u ook paracetamol nemen tegen de pijn.

Als u koortsig bent en zich ziek voelt moet u uw arts waarschuwen. Dan kan de arts u een antibioticum voorschrijven tegen melkklierontsteking, zoals erytromycine.

Effect
De tabletten en de drank beginnen na 1 tot 2 uur te werken. Het infuus werkt meteen. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Maagklachten

Erytromycine wordt soms ook gebruikt bij misselijkheid en een opgeblazen gevoel.

Een bij-effect van erytromycine is namelijk dat het de beweging van maag en darmen stimuleert. Hierdoor raakt de maag eerder leeg en komt het voedsel sneller in de darmen. U bent dan minder misselijk. Dit effect heeft dus geen verband met de werking tegen bacteriën.

Artsen schrijven erytromycine soms voor bij maagklachten door een ‘luie’ maag, als andere middelen niet voldoende helpen.

Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, buikpijn, maagkramp en diarree.

  Zelden verlies van eetlust.
  Zeer zelden ontstaat een ernstige diarree (meer dan 7 keer per dag) met buikkrampen en soms met koorts. Waarschuw dan een arts.
  Drink voldoende vocht als u diarree heeft, anders raakt u uitgedroogd.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Ontstoken slijmvliezen van mond, keel, vagina of anus.

  Dit is meestal een candida-infectie (schimmel) van de slijmvliezen. Dat komt omdat het normale evenwicht tussen de verschillende soorten bacteriën en schimmels is verstoord. Raadpleeg uw arts als u last krijgt van wit beslag in uw mond, of jeuk en witte vloed in de vagina of schaamlippen.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Minder goed kunnen horen, oorsuizen.

  Waarschuw uw arts als u minder goed hoort.

• Minder goed kunnen zien.
   

  Waarschuw uw arts als u dit merkt.

• Psychische klachten, zoals verwardheid, hallucinaties.

• Duizeligheid, draaierig gevoel.

• Koorts, zwak gevoel.

• Aanval van epilepsie, stuipen.

  Waarschuw in dat geval uw arts.

• Hartkloppingen en andere hartritmestoornissen. U kunt last krijgen van plotselinge duizelingen of kortdurend buiten bewustzijn raken. Dit is vooral van belang voor mensen met een bepaalde hartritmestoornis, namelijk het verlengde QT-interval.

  Gebruik dit middel NIET als u deze hartritmestoornis heeft. Overleg met uw arts. Mogelijk kan de arts u een ander medicijn voorschrijven.

• Pijn op de borst.

  Waarschuw dan een arts.

• Mensen met de spierziekte myasthenia gravis kunnen extra last van hun aandoening krijgen.

  Overleg hierover met uw arts.

• Als u acute porfyrie heeft, een stofwisselingsziekte waarbij men aanvallen krijgt van buikpijn, braken, koorts en hartkloppingen: dit medicijn kan een aanval uitlokken.

  Geef aan de apotheker door dat u acute porfyrie heeft. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of andere uitlokkende medicijnen niet krijgt.

• Verminderde werking van de nieren, ontsteking van de nieren.

  Waarschuw uw arts als u minder plast, pijn in uw zij heeft, misselijk bent en u zwak voelt.

• Leveraandoeningen, zoals hepatitis of galstuwing, ontsteking van de alvleesklier. U kunt dit merken aan een gevoelige, opgezwollen buik, hevige pijn boven in de buik, donkere urine, een gele kleur van het oogwit of van de huid of jeuk over het hele lichaam.

  Waarschuw dan een arts.

• Huiduitslag, jeuk. Huiduitslag kan wijzen op overgevoeligheid.

  Heeft u huiduitslag? Laat uw arts het controleren, zodat deze kan bepalen of het overgevoeligheid betreft.

• Overgevoeligheid voor zonlicht, waardoor u ernstige zonnebrand kunt krijgen met roodheid, huiduitslag en jeuk.

  Heeft u hier last van, blijf dan uit direct zonlicht, met name tussen 10.00 en 15.00 uur en ga niet onder de zonnebank.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk en galbulten.

  Raadpleeg dan uw arts.
  Zeer zelden kunt u benauwd of duizelig worden, flauwvallen of koorts krijgen. Of u kunt zwellingen krijgen in het gezicht, de lippen, mond en keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.
  In zeldzame gevallen kan een ernstige huidaandoening ontstaan met blaarvorming, koorts en rode vlekken op de huid. De blaren ontstaan met name op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Waarschuw in deze gevallen direct een arts, of ga naar de Eerste-hulpdienst.
  Als blijkt dat u overgevoelig bent voor erytromycine, mag u dit medicijn of erop lijkende antibiotica niet meer gebruiken. Geef dit aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of soortgelijke medicijnen niet opnieuw krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?

• Er zijn 2 soorten tabletten:

  • Tabletten met erytromycine-stearaat: slik de tablet heel door met water, zonder te kauwen. Als u deze tabletten kauwt of fijnmaakt, wordt het afgebroken door het maagzuur en zal het minder goed werken. Bovendien kunt u meer last krijgen van uw maag en darmen als het medicijn al in de maag vrijkomt.
  • Tabletten met erytromycine-ethylsuccinaat (ES): neem de tablet in met water.
• Drank: de fles vlak voor gebruik goed omschudden. Meet de voorgeschreven dosis af met de meegeleverde pipet, maatlepel of maatbeker.
• Infuus: dit wordt klaargemaakt en toegediend door een verpleegkundige of arts.

Wanneer?
U gebruikt dit medicijn 2, 3 of 4 keer per dag. Verdeel deze doses zo goed mogelijk over de dag, voor een constant effect. Bovendien hangt het af van het soort product – met stearaat of ethylsuccinaat (ES)– wanneer u deze het beste kunt innemen:

• Tabletten met erytromycine-stearaat: neem deze tabletten 1 uur voor de maaltijd in. Dan neemt het lichaam het medicijn het beste op.
• Tabletten en drank met erytromycine-ethylsuccinaat (ES): neem deze in tijdens of vlak na het eten. Voedsel verbetert de opname van dit medicijn in het lichaam. Bovendien heeft u dan minder kans op maagdarmklachten.

Hoelang?
De kuurduur hangt af van de plaats en de ernst van de infectie. Normaal gesproken duurt een kuur 7 tot 10 dagen, soms langer. Bij acne kan de kuur zelfs 3 maanden duren, maar niet langer.

Houd er rekening mee dat u de kuur niet mag onderbreken en dat u hem helemaal moet afmaken. Ook al merkt u van de infectie vóór afloop van de kuur niets meer. Dit betekent namelijk niet dat alle bacteriën verdwenen zijn.

Als de kuur is afgerond, kan het nog zijn dat er bacteriën zitten en u nog steeds anderen kunt besmetten.

Zo kunt u bij de geslachtsziekte chlamydia tot ruim een week na de behandeling nog anderen besmetten. Bij chlamydia gelden tot een week na de behandeling de volgende adviezen:

• Zorg dat u helemaal geen seksueel contact hebt. Ook niet met condoom en ook niet met handen of mond.
• Hebt u geen vaste partner? Vrij dan 1 week niet en blijf daarna veilig vrijen mét condoom.
• Hebt u wel een vaste partner? Vrij dan dus niet tot een week nadat jij en je partner(s) klaar zijn met de antibiotica en de soa-test geen andere geslachtsziekten heeft aangetoond.

Vergeten

• Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over. De vergeten dosis neemt u aan het eind van de kuur in. U verschuift dus het moment waarop u de kuur beëindigt. Maakt u wel de volledige kuur af, anders bestaat de kans dat de klachten terugkeren.
• Als u dit medicijn 3 of 4 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla de vergeten dosis dan over. De vergeten dosis neemt u aan het eind van de kuur in. U verschuift dus het moment waarop u de kuur beëindigt. Maakt u wel de volledige kuur af, anders bestaat de kans dat de klachten terugkeren.

Verboden

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Medicijnen met een verhoogd risico op hartritmestoornissen. Bij combinatie met erytromycine kan een ernstige hartritmestoornis ontstaan. Vooral bij vrouwen of bij mensen die ouder dan 70 jaar zijn of al een hartaandoening hebben. Overleg hierover met uw arts of apotheker. Mogelijk controleert de arts uw hart met een hartfilmpje. Of schrijft hij een ander medicijn voor. U merkt een hartritmestoornis aan plotselinge duizelingen of kortdurend buiten bewustzijn raken. Neem direct contact op met uw arts als u dit merkt.
• Buiktyfusvaccin-capsules. Erytromycine maakt het buiktyfusvaccin in de capsules onwerkzaam. Gebruik daarom beide middelen niet samen. Als tussen beide medicijnen minimaal 3 dagen zit, is er geen probleem.
  Wilt u capsules met buiktyfusvaccin gebruiken? Wacht dan minimaal 3 dagen na afloop van de kuur met erytromycine. Of vraag uw arts om een injectie tegen buiktyfus. De wisselwerking treedt dan niet op.
  Heeft u minder dan 3 dagen geleden capsules met buiktyfus-vaccin gebruikt en moet u nu starten met erytromycine? Neem dan contact op met uw arts.
• Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.
• Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. De werking of bijwerkingen van deze medicijnen kunnen veranderen. Overleg hierover met uw arts.

Erytromycine kan de bijwerkingen van onderstaande medicijnen versterken. Gebruik deze medicijnen niet samen. Uw arts zal meestal een ander antibioticum voorschrijven. Als u het toch moet gebruiken, zal uw arts de bijwerkingen controleren en eventueel de dosering aanpassen.

• De afweeronderdrukkende medicijnen ciclosporine, everolimus, sirolimus en tacrolimus.
• De antistollingsmedicijnen acenocoumarol, apixaban, edoxaban, fenprocoumon, rivaroxaban, ticagrelor. Gebruikt u acenocoumarol of fenprocoumon? Geef het dan door aan uw trombosedienst.
• Budesonide, een bijnierschorshormoon tegen benauwdheid (inhalatie) of darmontsteking (tabletten, capsules of schuim voor in de anus).
• De calciumblokkers tegen hart- en vaatziekten, namelijk amlodipine, barnidipine, felodipine, lacidipine, lercanidipine, nicardipine, nifedipine en nimodipine.
• Carbamazepine, onder andere gebruikt bij epilepsie of zenuwpijn.
• De cholesterolverlagers atorvastatine, lomitapide en simvastatine.
• Cinacalcet, een medicijn bij bepaalde bijschildklierziekten en nierziekten.
• Colchicine, een medicijn tegen jicht.
• Darifenacine, een medicijn tegen urine-incontinentie.
• Digoxine, een medicijn tegen hartfalen en hartritmestoornissen.
• De medicijnen tegen hart- en vaatziekten diltiazem en verapamil. Bovendien kunnen deze medicijnen ook de bijwerkingen van erytromycine versterken. U heeft hierdoor meer kans op hartritmestoornissen.
• De medicijnen tegen erectiestoornissen en hoge bloeddruk in de longen avanafil, sildenafil, tadalafil en vardenafil. Een lage dosis sildenafil van niet meer dan 25 mg sildenafil per dag mag u eventueel wel gebruiken.
• Ergotamine, een medicijn tegen migraine.
• Guanfacine, een medicijn tegen ADHD.
• Ivabradine, een medicijn tegen pijn op de borst en hartfalen.
• Ivacaftor, een medicijn bij cystische fibrose.
• De medicijnen tegen psychoses lurasidon en quetiapine.
• Rifabutine, een medicijn tegen tuberculose en andere longinfecties.
• De slaap- en rustgevende middelen alprazolam, buspiron en midazolam.
• de medicijnen tegen reuma of andere chronische ontstekingen tofacitinib en upadacitinib.
• Theofylline, een medicijn tegen benauwdheid. Bovendien kan dit medicijn ook de werking van erytromycine verminderen.
• Tolvaptan, een medicijn bij nierziekte.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

U kunt dit medicijn veilig gebruiken als zwanger bent, binnenkort wilt worden of als u borstvoeding geeft.
Het wordt al jarenlang gebruikt door vrouwen die zwanger willen worden, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, zonder problemen met de vruchtbaarheid, voor de zwangerschap of voor het kind.

Stoppen

Als u stopt heeft u kans dat niet alle bacteriën verdwenen zijn. De infectie blijft dan bestaan of keert terug. Maak dus altijd de kuur af, volgens de aanwijzingen van uw arts.

Als u allergische reacties of ernstige bijwerkingen krijgt, moet u wel stoppen. Neem in dat geval direct contact op met uw arts.

Handelsinformatie

Erytromycine is sinds 1952 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Erythrocine. Het is te verkrijgen in tabletten, drank en infuus.

Erytromycine is ook te krijgen in lotion, applicatievloeistof, oogzalf en gel. Deze informatie gaat alleen over de via de mond in te nemen producten en het infuus.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.