Introductie

Digoxine behoort tot de groep geneesmiddelen die hartglycosiden worden genoemd. Digoxine verbetert de pompkracht van het hart en zorgt voor een regelmatige rustige hartslag.

Artsen schrijven het voor bij hartfalen en hartritmestoornissen.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Digoxine zorgt ervoor dat uw hart het bloed beter rondpompt. Ook zorgt het voor een regelmatige en rustige hartslag.
• Bij hartfalen en bepaalde hartritmestoornissen (boezemfibrilleren of atriumfibrilleren).
• U begint de eerste dagen met een hoge dosis. Daarna moet u een lagere dosering gebruiken.
• Hartfalen: de eerste dagen verdwijnt het te veel aan water uit uw lichaam. Hierdoor heeft u minder dikke enkels en heeft u minder moeite met ademen.
• Hartritmestoornis: werkt binnen 2 uur.
• Bijwerkingen: vooral de eerste dagen kunt u last krijgen van uw maag en darmen. Heeft u hier na een paar dagen nog last van? Raadpleeg dan uw arts.
• Ook kunt u last krijgen van wazig zien en kleuren anders zien. Verder duizelig voelen, andere stoornissen in het hartritme en huiduitslag.
• Er zijn veel wisselwerkingen met andere medicijnen. Vraag uw apotheker of u digoxine veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook medicijnen die u zonder recept heeft gekocht.
• U mag dit medicijn gebruiken als u zwanger bent. Of als u zwanger wilt worden.
• U mag dit medicijn gebruiken als u borstvoeding geeft.

Download de samenvatting

Werking

Hartfalen

Bij hartfalen (decompensatio cordis) kan uw hard minder goed pompen. Het bloed wordt niet meer goed rondgepompt. U bent daardoor sneller moe, u kunt last krijgen van vocht in de benen of achter de longen. U bent ook sneller benauwd.

Behandeling
Hartfalen kan met allerlei medicijn worden behandeld, bijvoorbeeld met digoxine. Digoxine wordt vooral gebruikt als het hart ook te snel en te oppervlakkig klopt (boezemfibrilleren).

Werking
Digoxine verbetert de pompkracht van het hart. Ook vertraagt het uw hartslag, zodat uw hart tussen elke slag meer tijd krijgt om samen te trekken. Zo kan uw hart het bloed beter rondpompen. Hierdoor verdwijnt overtollig vocht uit de benen en longen.

Effect
U merkt dat u minder last heeft van vocht in uw armen en benen. Ook raakt u minder benauwd. De eerste dagen zal uw gewicht (sterk) dalen, doordat u het overtollige vocht uitplast.

De werking van één dosis begint na een half tot twee uur. Het maximale effect wordt na zes tot acht uur bereikt.

Hartritmestoornissen

Het hart is een spier die regelmatig samentrekt. Bij elke samentrekking (hartslag) pompt het hart het bloed door het lichaam. Zenuwen in de hartspier zorgen dat het hart regelmatig klopt. Ze vertrekken vanuit een punt op de hartwand, het ‘prikkelcentrum’. Als er iets mis is in het prikkelcentrum of bij deze zenuwen, zal het hart onregelmatig kloppen.

Verschijnselen
Bij een hartritmestoornis kan het hart overslaan, onregelmatig slaan, te langzaam kloppen of op ‘hol slaan’. Bijna iedereen heeft wel eens zijn hart voelen overslaan. Bijvoorbeeld bij spanningen of een sterke kop koffie. Soms blijft dit overslaan langer doorgaan dan een paar tellen en belemmert het u in het dagelijks werk of de slaap. Pas dan noemen we het een hartritmestoornis.

U merkt een afwijkende hartslag niet altijd zelf op. Maar vermoeidheid, kortademigheid, licht gevoel in het hoofd en hartkloppingen komen soms voor. U kunt zich opgejaagd of angstig voelen. Ook kunt u dikke enkels krijgen doordat het bloed minder goed wordt rondgepompt. De ritmestoornissen kunnen in aanvallen komen van enkele seconden tot uren en dan weer verdwijnen. Zelden is de hartritmestoornis voortdurend aanwezig.

Oorzaken 
Het prikkelcentrum op de hartwand kan te traag of te snel werken. Ook kan het signaal niet goed door de zenuw komen, bijvoorbeeld doordat stukjes hartweefsel zijn afgestorven bij een hartinfarct. Verder kunnen bepaalde delen van het hart heel snel samentrekken. Als dit bij de boezems van het hart (de bovenste hartkamers) gebeurt, heet het ‘boezemfibrilleren’ of  ‘atriumfibrilleren’. Het hart gaat dan onvoorspelbaar en onregelmatig kloppen, soms veel te snel of juist erg langzaam.

Werking
Digoxine zorgt voor een rustige en regelmatige hartslag. De werking van één dosis begint na een half tot twee uur. Het maximale effect wordt na zes tot acht uur bereikt.

Behandeling

Afhankelijk van het soort ritmestoornis en de conditie van uw hart, heeft u arts verschillene opties. Bijvoorbeeld medicijnen voorschrijven, een elektrische stroomschok (elektrische cardioversie) toedienen of een operatie, bijvoorbeeld voor een pacemaker.

Digoxine wordt vooral gebruikt als het hart te snel en te oppervlakkig klopt (boezemfibrilleren of boezemfladderen).

Bijwerkingen

Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven. Als er bijwerkingen optreden, komt dat vaak doordat de dosis iets te hoog is. De dosering van dit medicijn is erg gevoelig.

Bij langdurig gebruik, vooral van hogere doseringen of bij een verminderde nierwerking of een te lage schildklierwerking, kan digoxine zich opeenhopen in het lichaam en overdosering veroorzaken. Houdt u zich daarom goed aan de aanwijzingen van uw arts. Uw arts zal u regelmatig controleren.

Overdosering merkt u aan de volgende klachten.

• Gevoel van zwakte en onwel zijn.
• Lusteloosheid, vermoeidheid.
• Hoofdpijn, misselijkheid.
• Wazig zien en door een gele waas zien.
• Verwardheid.
• Hartkloppingen.

Neem meteen contact op met uw arts als u deze verschijnselen merkt.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Stoornissen in het hartritme

  Merkt u een onregelmatige, snelle of juist langzame hartslag? Raadpleeg dan uw arts.

  Heeft u een de aangeboren hartafwijking Wolff-Parkinson-White-syndroom? Geef dit door aan uw arts. Er kunnen ernstige hartritmestoornissen ontstaan door dit medicijn.

• Maagdarmklachten zoals misselijkheid, braken, diarree, en buikpijn. Zeer zelden minder eetlust.

  Deze klachten verdwijnen meestal binnen een paar uur na inname. Ze komen vooral voor aan het begin van de behandeling als de juiste dosering nog niet is ingesteld en u nog aan het middel moet wennen. Raadpleeg uw arts als de klachten niet binnen een paar uur verdwijnen of als u ook bij de volgende dosis weer klachten krijgt.

• Kleuren anders zien en wazig zien

  U kunt dingen geel gekleurd gaan zien.

• Duizeligheid

• Overgevoeligheid. Dit merkt u aan huiduitslag en jeuk.

  Raadpleeg uw arts. Bent u overgevoelig voor dit medicijn? Meld dat dan altijd aan uw apotheker. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Schildklieraandoeningen. Heeft u last van een schildklieraandoening? Dan kan dit medicijn te sterk of juist te zwak werken.

  Een te lage schildklierwerking kan een overdosering van digoxine veroorzaken. En te snelle schildklierwerking kan de werking van digoxine verminderen. Uw arts zal u regelmatig controleren en zo nodig de dosering aanpassen. Houdt u zich daarom aan de aanwijzingen van uw arts.

• Psychische klachten, zoals depressie, verward zijn, nergens om geven en psychose.

  Als u deze bijwerkingen opmerkt, neem dan contact op met uw arts of apotheker.

• Bij bepaalde vormen van de aangeboren hartafwijking Wolff-Parkinson-White-syndroom, kunnen ernstige hartritmestoornissen ontstaan door digoxine. U mag dit medicijn niet gebruiken.

  Overleg met uw arts over een alternatief.

• Hoofdpijn, vermoeid zijn en een zwak gevoel

Zeer zelden, bij langdurig gebruik

• Bij mannen: borstvorming en gevoeligheid van de borsten.

  Dit verdwijnt meestal als u klaar bent met dit medicijn.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Hoe?
De dosering van dit medicijn is erg gevoelig. Als de dosering afwijkt kunt u last krijgen van overdosering. Dit middel hoopt zich snel op in uw lichaam. Uw arts stelt daarom uw dosering zorgvuldig vast, op basis van uw lichamelijke toestand. Het is belangrijk dat u onder controle blijft en dat u de aanwijzingen van uw arts opvolgt.

De eerste dagen is de dosering meestal hoger dan in de periode daarna. Heeft u twee weken voordat u start met digoxine al een ander hartglycoside gebruikt? Meld dit dan aan uw arts. In dat geval moet u met een lagere dosering beginnen. Dan krijgt u geen extra ophoping in uw lichaam. Meld het ook u lijdt aan een ziekte van de schildklieren of als uw nieren minder goed werken. Want ook dan kunt u last krijgen van extra ophoping.

Uw arts zal u een schema geven hoe u dit middel moet gebruiken. Dat staat vermeld op het etiket van de apotheek. Volg dit nauwkeurig!

• Drank: schud de fles goed om en meet de voorgeschreven hoeveelheid af met de maatpipet.
• Tabletten: neem de tabletten met een half glas water.
• Infuus: uw arts of verpleegkundige geeft u het infuus.

Wanneer?
U kunt dit middel het beste vóór het eten innemen. Kies vaste tijdstippen, dan vergeet u minder snel een dosis. Ook voorkomt u zo schommelingen van de hoeveelheid medicijn in uw bloed.

Hoe lang?
U moet dit medicijn meestal langdurig gebruiken.

Vergeten

• Gebruikt u dit middel één keer per dag? En ontdekt u het op dezelfde dag? Neem dan de vergeten dosis zo snel mogelijk in. Ontdekt u het pas de volgende dag? Sla dan de vergeten dosis over en ga door met uw normale schema. Neem geen dubbele dosis.
• Gebruikt u dit middel twee of meer keer per dag? En hoeft u pas over enkele uren uw volgende dosis in te nemen? Neem dan de vergeten dosis zo snel mogelijk in. Is het bijna tijd voor uw volgende dosis? Sla dan de vergeten dosis over en neem de volgende dosis op het normale tijdstip. Neem geen dubbele dosis.

Verboden

autorijden, alcohol drinken of alles eten?
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Wisselwerking

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Colestyramine. Dit is galzuurbindende hars en wordt onder andere gebruikt bij een te hoog cholesterolgehalte. Neem dit middel NIET gelijktijdig met digoxine in. Door dit middel wordt digoxine niet of slecht in het lichaam opgenomen. Zorg dat u dit middel minstens 4 uur na digoxine inneemt.
• Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.
• Als u al digoxine gebruikt en u gaat één van de onderstaande middelen gebruiken kunnen de bijwerkingen van digoxine toenemen. Neem hierover contact op met uw arts of apotheker.
  • De middelen tegen schimmelinfecties itraconazol of ketoconazol.
  • De middelen tegen hartritmestoornissen kinidine, propafenon en amiodaron.
  • De hart-vaatmiddelen van het type calciumblokkers, verapamil en diltiazem.
  • Antibiotica van het macrolide-type, namelijk azitromycine, claritromycine en erytromycine.
  • Het afweeronderdrukkende middel ciclosporine.
  • Hydroxychloroquine en chloroquine, middelen die onder andere worden gebruikt bij malaria en reumatoïde artritis.
  • Lapatinib, een medicijn tegen borstkanker.
  • Vemurafenib, een medicijn tegen huidkanker.

De onderstaande medicijnen verminderen de werking van digoxine. Als u een van deze medicijnen gaat gebruiken, overleg dan met uw arts of apotheker. Uw arts kan de dosering van digoxine verlagen. En als u stopt met digoxine kan de arts de dosering verhogen.

• De medicijnen tegen epilepsie carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne en primidon.
• Sint-janskruid (hypericum), een middel gebruikt bij depressie.
• Rifampicine, een medicijnen tegen tuberculose.
• Penicillamine, een reumamiddel.
• Sulfasalazine, een middel dat onder andere wordt gebruikt bij chronische darmontstekingen, bepaalde gewrichtsontstekingen en huidaandoeningen.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
U kunt dit middel veilig gebruiken. Het wordt al jarenlang gebruikt door zwangere vrouwen zonder nadelige gevolgen voor het kind.

Bent u zwanger? Soms moet uw arts de dosering aanpassen. Meld daarom meteen aan uw arts zodra u zwanger bent of dat binnenkort wilt worden.

Borstvoeding
U kunt borstvoeding geven terwijl u dit medicijn gebruikt. Dit medicijn komt in een zeer kleine hoeveelheid in de moedermelk. Toch wordt dit medicijn al jarenlang gebruikt door vrouwen die borstvoeding geven, zonder nadelige gevolgen voor het kind. U kunt daarom veilig borstvoeding geven.

Stoppen

Stop alleen in overleg met uw arts. Anders kunnen uw klachten terugkomen en kunt u ook hartritmestoornissen krijgen. Denkt u dat u een overdosering hebt ingenomen? Neem dan altijd contact op met uw arts en verander niet zelf de dosering.

Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Digoxine is afkomstig uit vingerhoedskruid (Digitalis), dat al meer dan 200 jaar geleden werd gebruikt tegen hartzwakte. Digoxine is te krijgen onder de merknaam Lanoxin. Het is te krijgen in tabletten, drank en infusen.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.