Introductie
Aztreonam is een antibioticum. Het doodt bepaalde soorten bacteriën, zoals Pseudomonas aeruginosa. Deze bacterie kan de oorzaak zijn van een longinfectie.
Artsen schrijven het voor bij cystische fibrose (CF) en bij andere infecties waarbij andere antibiotica niet werken.
Highlight
- Aztreonam doodt bacteriën (antibioticum).
- Bij infecties cystische fibrose (taaislijmziekte) als er een longinfectie is met de bacterie Pseudomonas aeruginosa. En bij andere infecties waarbij andere antibiotica niet werken.
- Gebruik aztreonam met een Altera-vernevelaar. Het gebruik hiervan is niet eenvoudig. U krijgt daarvoor instructie van een arts of verpleegkundige. Vraag indien nodig om extra uitleg.
- Gebruik de inhalatie binnen 8 uur nadat u hem heeft klaargemaakt. Gebruikt u het middel niet direct, bewaar het dan in de koelkast.
- Dit medicijn gebruikt u meestal 3 keer per dag. Kies vaste tijdstippen met tussenpozen van minimaal 4 uur.
- De kuur duurt 28 dagen, daarna moet u 28 dagen wachten voor een eventuele volgende kuur.
- De inhalatie veroorzaakt soms hoesten, verstopte neus, keelpijn en kortademigheid. Zorg daarom dat aztreonam inhaleert na de inhalatie met luchtwegverwijder en slijmoplosser. Helpt dit niet? Raadpleeg dan uw arts.
- Soms veroorzaakt de inhalatie koorts. Vooral bij kinderen. Raadpleeg uw arts bij hoge koorts.
- Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen.
Werking
Cystische fibrose
Cystische fibrose (CF), ook wel cystic fibrosis of taaislijmziekte genoemd, is een erfelijke ziekte. Het is een ziekte van de klieren die slijm aanmaken. Zoals de klieren van de longen, alvleesklier, lever, darmen en mond. Dit slijm is onder meer nodig om afvalstoffen uit het lichaam te transporteren. Slijm helpt ook om verteringsenzymen uit de alvleesklier naar de darmen te brengen.
Oorzaak en verschijnselen
Bij mensen met CF hebben de cellen van de klieren een foutje. Hierdoor kunnen bepaalde stoffen veel moeilijker de cellen verlaten. Het slijm uit die klieren wordt dan taai en dik. Hierdoor kan het slijm niet goed worden afgevoerd en kunnen er verstoppingen ontstaan. Door taai slijm in de luchtwegen kan een longontsteking ontstaan.
Een longontsteking door de bacterie Pseudomonas aeruginosa is moeilijk te bestrijden. Daarom zal de arts uw longen elke 3 maanden onderzoeken op de aanwezigheid van deze bacterie. Als de Pseudomonas-bacterie aanwezig blijkt, zal de arts een antibioticumkuur voorschrijven.
Behandeling
Als een CF-patiënt een longontsteking heeft, is een intensieve behandeling met antibiotica nodig.
Bij een Pseudomonas-infectie zal de arts in eerste instantie andere antibiotica voorschrijven. Bijvoorbeeld tobramycine-verneveling, of een combinatie van ciprofloxacine-tabletten met colistine-verneveling. Ook kan de arts bij een langdurig bestaande infectie een maandenlange antibioticumkuur voorschrijven, bijvoorbeeld met azitromycine.
Als deze antibiotica niet voldoende helpen of niet gebruikt kunnen worden, kan de arts aztreonam-verneveling voorschrijven. Dit bestrijdt de Pseudomonas-infectie.
Volgorde van gebruik van inhalaties
Als u CF heeft, gebruikt u vaak meerdere soorten inhalaties. Het is daarbij belangrijk in welke volgorde u dat doet. Het gaat meestal om een luchtwegverwijder, een slijmoplosser en een antibioticum. De luchtwegverwijder is nodig omdat aztreonam als bijwerking benauwdheid kan geven.
De beste volgorde is:
- Eerst de luchtwegverwijder, zoals salbutamol;
- Daarna de slijmoplosser, zoals dornase;
- Daarna eventuele andere inhalatiemedicijnen;
- Ten slotte aztreonam.
Bijwerkingen
Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)
Luchtwegklachten, zoals hoesten, verstopte neus, piepende ademhaling, keelpijn, kortademigheid
Raadpleeg uw arts, als u dit merkt.
Koorts. Vooral kinderen kunnen hier last van hebben.
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
Benauwdheidsaanval
U heeft hier minder kans op als u voor toedienen van aztreonam een luchtwegverwijder inhaleert. Overleg hierover met uw arts.
Pijn op de borst, loopneus, ophoesten van bloed
Waarschuw uw arts als u dit merkt.
Pijnlijke of gezwollen gewrichten
Raadpleeg uw arts als u hier last van krijgt.
Huiduitslag
Dit kan door overgevoeligheid komen, maar dat hoeft niet (zie Zeer zelden: overgevoeligheid). Raadpleeg uw arts bij huiduitslag.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk. Ook kunt u last krijgen van koorts, misselijkheid, braken, rillingen, flauwvallen en benauwdheid.
Waarschuw altijd een arts zodra u huiduitslag of koorts bemerkt. Ga bij ernstige verschijnselen direct naar een arts of Eerste Hulpdienst.
Als u overgevoelig bent, mag u aztreonam niet meer gebruiken. Geef dit aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Gebruik
Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.
Hoe?
Aztreonam moet u met de Altera-vernevelaar gebruiken, u kunt hiervoor geen andere vernevelaars gebruiken. Van de arts of verpleegkundige van het ziekenhuis krijgt u een gedetailleerde instructie. Hieronder volgt een aantal aandachtspunten.
- De vernevelaar kan gemakkelijk vervuilen met ziekteverwekkers. Het is daarom belangrijk hem dagelijks schoon te maken. De vernevelaar is na 3 kuren versleten. U krijgt dan een nieuwe.
- Maak de inhalatie pas klaar vlak voordat u gaat inhaleren. Als u hem niet direct kunt gebruiken, moet u de oplossing in de koelkast bewaren. Gebruik hem in elk geval binnen 8 uur na klaarmaken.
- Los de inhoud van een flacon aztreonam op in de vloeistof in het plastic buisje (ampul). Gebruik de oplossing niet als deze troebel is, of als er deeltjes in drijven.
- Kijk in de bijsluiter voor de juiste wijze van gebruik. Vraag om een extra toelichting als u nog vragen heeft over de toediening en het onderhoud. Het gebruik van een vernevelapparaat is niet eenvoudig.
Wanneer?
Volg de aanwijzingen van uw arts. U gebruikt dit medicijn meestal 3 keer per dag. Kies hiervoor vaste tijdstippen met minimaal 4 uur ertussen, bijvoorbeeld om 09.00 uur, om 14.00 uur en om 19.00 uur.
Hoe lang?
De kuur duurt 28 dagen. Daarna moet u 28 dagen wachten, voordat u weer een kuur aztreonam kunt gebruiken.
Vergeten
Bent u een keer vergeten te vernevelen, dan kunt u dat alsnog doen. Zorg er echter voor dat u de volgende dosis 4 uur na de vorige inhaleert. Als u geen tussenpoos van 4 uur kunt nemen, sla dan de gemiste dosis over.
Verboden
autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.
Wisselwerking
U mag dit medicijn NIET mengen met andere inhalatievloeistoffen in de vernevelaar.
Zwangerschap
Zwangerschap
Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Daarom is niet zeker of dit medicijn altijd veilig is voor zwangere vrouwen en hun kind. Meld het aan uw arts en apotheker als u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.
Borstvoeding
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Dit medicijn komt in een (heel) kleine hoeveelheid in de moedermelk. Dit is niet schadelijk voor de baby.
Stoppen
Als u stopt heeft u kans dat niet alle bacteriën verdwenen zijn. De infectie blijft dan bestaan of keert terug. Maak dus altijd de kuur af, volgens de aanwijzingen van uw arts.
Als u allergische reacties of ernstige bijwerkingen krijgt, moet u wel stoppen. Neem in dat geval direct contact op met uw arts.
Handelsinformatie
Aztreonam is sinds 2009 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar als inhalatievloeistof onder de merknaam Cayston.
Disclaimer
Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.