acetylsalicylzuur als antistollingsmiddel

Introductie

Acetylsalicylzuur in een dosering onder de 300 mg is een antistollingsmiddel. Het gaat de vorming van bloedstolsels in de bloedvaten tegen.

Artsen schrijven het voor na een hartinfarct, na een beroerte (herseninfarct) of TIA (lichte beroerte), bij angina pectoris (hartkramp), bij verhoogde kans op trombose en bij bepaalde hartritmestoornissen.


Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen


Highlight

  • Acetylsalicylzuur (aspirine) zorgt ervoor dat bloed minder makkelijk samenklontert (antistollingsmedicijn). Hierdoor heeft u minder kans op trombose (bloedstolsel).
  • Om trombose te voorkomen. Bijvoorbeeld na een hartinfarct, een beroerte (herseninfarct of TIA), bij angina pectoris (hartkramp), en bepaalde hartritmestoornissen. Verder soms bij bepaalde bloedziekten.
  • Gebruik acetylsalicylzuur elke dag. Dan heeft u minder kans op (nog) een hartinfarct of beroerte.
  • U kunt last krijgen van bloedingen. U krijgt dan sneller blauwe plekken of een bloeding in uw lichaam. Krijgt u grote blauwe plekken, bloed in de poep of plas of ineens zware hoofdpijn? Waarschuw meteen uw arts.
  • Pas op met alcohol. Door alcohol krijgt u sneller maagklachten, zoals een maagbloeding.
  • Dit medicijn heeft veel wisselwerkingen met andere medicijnen. Vraag aan uw apotheker of u dit medicijn veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen. Ook medicijnen die u zonder recept heeft gekocht.
  • U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u zwanger bent en als u borstvoeding geeft.

Download de samenvatting

 


Werking

Hartinfarct (hartaanval)

Oorzaak
Bij een hartinfarct krijgt een deel van het hart onvoldoende bloed. Meestal komt dit door een bloedstolsel in één van de bloedvaten die het hart van bloed voorzien. Het bloedvat raakt verstopt, waardoor een deel van het hart te weinig bloed krijgt. Dat deel van het hart raakt beschadigd en kan niet meer optimaal werken.

Voorkomen van een tweede hartinfarct
Artsen schrijven acetylsalicylzuur voor om een tweede hartinfarct te voorkomen. Het remt de vorming van bloedstolsels, zodat niet opnieuw een bloedvat verstopt kan raken.

Effect
Van deze preventieve werking merkt u zelf niets. Het effect is alleen meetbaar via bloedonderzoek.

De remmende werking op de vorming van bloedstolsels begint direct na inname. Na enkele dagen van gebruik is het effect optimaal.

Consequent gebruiken
Het lichaam maakt voortdurend nieuwe bloedcellen aan die weer kunnen samenklonteren. Daarom is het van belang dat u dit middel elke dag inneemt. Zo remt u constant het ontstaan van bloedstolsels en verkleint u de kans op een nieuwe hartinfarct.

Lees meer over hartinfarct (hartaanval) . "

Beroerte

Beroerte is een verzamelnaam voor TIA (voorbijgaande lichte beroerte), herseninfarct en hersenbloeding.
De oorzaak is een afsluiting van een bloedvat (bij een TIA of een herseninfarct) of een bloeding (bij een hersenbloeding) in de hersenen.

Oorzaak
Bij een beroerte door een herseninfarct is een ader in de hersenen afgesloten door een bloedstolsel. Hierdoor krijgt een deel van de hersenen onvoldoende zuurstof. Wanneer deze situatie te lang blijft bestaan, sterft dat deel van de hersenen af.

Voorkomen van een beroerte
Om een tweede beroerte te voorkomen, wordt acetylsalicylzuur gebruikt. Het remt de vorming van bloedstolsels, zodat de bloedvaten niet opnieuw verstopt kunnen raken.

Effect
Van deze preventieve werking merkt u zelf niets, het effect is alleen meetbaar via bloedonderzoek.

De remmende werking op de vorming van bloedstolsels begint direct na inname. Na enkele dagen van gebruik is het effect optimaal.

Consequent gebruiken
Het lichaam maakt voortdurend nieuwe bloedcellen aan die weer kunnen samenklonteren. Daarom is het van belang dat u dit middel elke dag inneemt. Zo remt u constant het ontstaan van bloedstolsels en verkleint u de kans op een nieuwe beroerte.

Lees meer over beroerte . "

TIA (voorbijgaande lichte beroerte)

TIA is een afkorting van de Engelse term `transient ischaemic attack`. Bij een TIA heeft een bloedstolsel de bloedtoevoer naar een klein deel van de hersenen korte tijd afgesloten. Dat gedeelte krijgt daardoor tijdelijk geen zuurstof.

Verschijnselen
Gedurende enkele minuten treden dan één of meer van de volgende verschijnselen op: verlammingen in het gezicht (bijvoorbeeld een scheve mond), verward spreken en denken, verlammingen aan een arm of been, minder goed zien, tintelingen, duizeligheid en sufheid. De verschijnselen duren kort en gaan weer helemaal over. Een TIA kan echter wel een voorbode zijn voor een beroerte (herseninfarct).

Voorkomen van een beroerte of tweede TIA
Acetylsalicylzuur wordt gebruikt om een tweede TIA of een beroerte te voorkomen. Het vermindert de vorming van bloedstolsels.

Effect
Van de werking van acetylsalicylzuur merkt u zelf niets, het effect is alleen meetbaar via bloedonderzoek. De remmende werking op de vorming van bloedstolsels begint direct na inname. Na enkele dagen is het effect optimaal.

Consequent gebruiken
Het lichaam maakt voortdurend nieuwe bloedcellen aan, die weer kunnen samenklonteren. Daarom is het van belang dat u dit middel elke dag inneemt. Zo remt u constant het ontstaan van bloedstolsels en verkleint u de kans op een beroerte of een nieuwe TIA.

Lees meer over tia (voorbijgaande lichte beroerte) . "

Angina pectoris

Verschijnselen
Bij hartkramp komt er te weinig bloed in de hartspier. De hartspier krijgt hierdoor een tekort aan zuurstof. Dit zuurstofgebrek veroorzaakt aanvallen van pijn of benauwdheid op de borst.

Er zijn twee vormen van hartkramp: de stabiele en de instabiele. Bij stabiele hartkramp ontstaan de klachten op momenten dat het hart te veel inspanning moet verrichten, bijvoorbeeld bij traplopen. Bij instabiele hartkramp ontstaan de klachten willekeurig, bijvoorbeeld `s nachts.

Oorzaak
Instabiele hartkramp ontstaat door kleine bloedstolsels in de bloedvaten. Hierdoor neemt de bloedtoevoer aan het hart af. Bij stabiele hartkramp ontstaan de klachten doordat de vaten vanwege aderverkalking te nauw zijn.

Bij beide vormen van hartkramp kunnen bloedstolsels in de bloedvaten ontstaan, met als gevolg een hartinfarct of beroerte.

Behandeling
Bij angina pectoris schrijven artsen acetylsalicylzuur voor. Het vermindert de vorming van bloedstolsels en voorkomt daarmee een hartinfarct of herseninfarct.

Effect
De remmende werking op de vorming van bloedstolsels begint direct na inname. Na enkele dagen van gebruik is het effect optimaal.

Consequent gebruiken
Het lichaam maakt voortdurend nieuwe bloedcellen aan die weer kunnen samenklonteren. Daarom is het van belang dat u dit middel elke dag inneemt. Zo remt u constant het ontstaan van bloedstolsels en verkleint u de kans op ernstige hart-­ en vaatproblemen.

Lees meer over angina pectoris . "

Hartritmestoornissen

Bij sommige hartritmestoornissen is er een kans dat er na enige tijd stolsels ontstaan in de boezems van het hart. Als deze hartritmestoornis langer duurt, is daarom vaak een bloedverdunner nodig, zoals acetylsalicylzuur.

Werking
Acetylsalicylzuur remt de vorming van bloedstolsels.

Effect
De remmende werking op de vorming van bloedstolsels begint direct na inname. Na enkele dagen van gebruik is het effect optimaal.

Consequent gebruiken
Het lichaam maakt voortdurend nieuwe bloedcellen aan die weer kunnen samenklonteren. Daarom is het van belang dat u dit middel elke dag inneemt. Zo remt u constant het ontstaan van bloedstolsels en verkleint u de kans op ernstige hart-­ en vaatproblemen.

Lees meer over hartritmestoornissen . "

Trombosebeen

Als er schade is aan bloedvaten, kunnen we bloed verliezen. Als reactie klontert het bloed samen en vormt een bloedstolsel. Het bloedstolsel repareert de schade aan het bloedvat. Hierdoor stopt het bloeden.
Maar het bloedstolsel kan ook los raken van het bloedvat en in het bloed komen.
Via het bloed kan het bloedstolsel ergens anders komen en een kleiner bloedvat afsluiten. Als dit bloedstolsel een bloedvat in het been afsluit, spreken we van een trombosebeen.
Bij een trombosebeen kan het bloed minder goed stromen en krijgt het been te weinig bloed. Ook kan een ader helemaal afgesloten zijn. Uw onderbeen kan dan dik, rood en pijnlijk zijn.

Oorzaak
Bloedstolsels kunnen ontstaan in ruwe, ontstoken of beschadigde bloedvaten. Dit kan bijvoorbeeld bij ernstige aderverkalking (atherosclerose). Ook na operaties, bij kunstmatige hartkleppen of vaatprothesen kunnen bloedstolsels ontstaan. Zo`n bloedstolsel kan een bloedvat afsluiten, met soms ernstige gevolgen. Ook kan de bloedstroom losgeraakte stukjes bloedstolsel meevoeren die  verderop een bloedvat in het been afsluiten.

Behandeling
Acetylsalicylzuur voorkomt de vorming van bloedstolsels.

Werking
Van de werking van acetylsalicylzuur voelt u zelf niets. Als u begint met acetylsalicylzuur, voorkomt acetylsalicylzuur meteen de vorming van bloedstolsels.

Iedere dag gebruiken
Het lichaam maakt steeds weer nieuwe bloedcellen aan die kunnen samenklonteren. Daarom is het belangrijk dat u acetylsalicylzuur elke dag inneemt. Zo remt u het ontstaan van bloedstolsels en is de kans op een trombosebeen kleiner.

Lees meer over trombosebeen . "

Longembolie

Als er schade is aan bloedvaten, kunnen we bloed verliezen. Als reactie klontert het bloed samen en vormt een bloedstolsel. Het bloedstolsel repareert de schade aan het bloedvat. Hierdoor stopt het bloeden.
Maar het bloedstolsel kan ook los raken van het bloedvat en in het bloed komen. Via het bloed kan het bloedstolsel ergens anders komen en een kleiner bloedvat afsluiten. Als dit bloedstolsel een bloedvat in de longen afsluit, spreken we van een longembolie.
Bij een longembolie kan het bloed minder goed stromen en krijgen de longen te weinig bloed. Ook kan een ader helemaal afgesloten zijn. U gaat dan sneller ademen en heeft pijn met ademen. Ook kan het zijn dat u slijm met een beetje bloed ophoest.

Oorzaak
Bloedstolsels kunnen ontstaan in ruwe, ontstoken of beschadigde bloedvaten. Dit kan bijvoorbeeld bij ernstige aderverkalking (atherosclerose). Ook na operaties, bij kunstmatige hartkleppen of vaatprothesen kunnen bloedstolsels ontstaan. Zo`n bloedstolsel kan een bloedvat afsluiten, met soms ernstige gevolgen. Ook kan de bloedstroom losgeraakte stukjes bloedstolsel meevoeren, die verderop een bloedvat in de longen afsluiten.

Behandeling
Acetylsalicylzuur voorkomt de vorming van bloedstolsels.

Werking
Van de werking van acetylsalicylzuur voelt u zelf niets. Als u begint met acetylsalicylzuur, voorkomt acetylsalicylzuur meteen de vorming van bloedstolsels.

Iedere dag gebruiken
Het lichaam maakt steeds weer nieuwe bloedcellen aan die kunnen samenklonteren. Daarom is het belangrijk dat u acetylsalicylzuur elke dag inneemt. Zo remt u het ontstaan van bloedstolsels en is de kans op een longembolie kleiner.

Lees meer over longembolie . "


Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • U kunt gemakkelijk bloeduitstortingen en blauwe plekken krijgen, ook zonder dat u zich (hard) stoot. 

    Dit komt doordat het bloed langzamer stolt en het dus langer duurt voordat een wondje stopt met bloeden.

  • Dit medicijn remt uw bloedstolling. Daarom kan het bij operaties problemen geven. Bijvoorbeeld na het trekken van tanden of kiezen. Meld daarom bij elk bezoek aan de tandarts dat u dit middel gebruikt.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Heeft u een bloedstollingsziekte? U heeft meer kans op bloedingen. 

    verleg met uw arts of apotheker voor u dit medicijn gaat gebruiken.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Maag- of darmbloeding. Dit merkt u door een zwarte, teerachtige ontlasting. Vooral mensen boven de zestig jaar hebben hier meer kans op. Mensen met een maag- of darmzweer, slokdarmontsteking door opkomend maagzuur of een maag- of darmbloeding mogen dit middel niet gebruiken.

    Krijgt u last van een maag- of darmbloeding? Stop dan het gebruik en neem contact op met een arts.
    Heeft u in het verleden een maag- of darmzweer, slokdarmontsteking door opkomend maagzuur of een maag- of darmbloeding gehad? Overleg dan met uw arts. Soms schrijft de arts een maagbeschermend middel voor, zoals omeprazol.

  • Heeft u een slokdarmstenose, een vernauwing van de slokdarm? U heeft meer kans op schade aan de slokdarm.

    Overleg hierover met uw arts. Misschien kunt u overstappen op een ander medicijn.

  • Hersenbloeding. U merkt dit aan uitvalsverschijnselen. Dit zijn verlamming in het gezicht, zoals een scheef hangende mond, warrig spreken, verlamming van het lichaam, verdoofd gevoel in arm of been, tintelingen, ernstige hoofdpijn, dubbel zien, slechter zien en duizeligheid.

    Heeft u al eerder een hersenbloeding gehad? U heeft dan meer kans op een hersenbloeding. Bespreek met uw arts of dit medicijn voor u geschikt is. Neem bovendien direct contact op met uw arts als u uitvalsverschijnselen heeft.

  • Bij langdurig gebruik kan dit medicijn door ongemerkt bloedverlies via de ontlasting leiden tot bloedarmoede.

  • Pijnlijk gezwollen en rode grote teen (jicht)

    Neem bij deze verschijnselen contact op met uw arts. Vooral mensen die al eerder last van jicht hadden, zijn hier gevoeliger voor. Mogelijk kan de arts een ander middel tegen trombose voorschrijven.

  • Overgevoeligheid

    Dit kan zich uiten in huiduitslag met galbulten en jeuk. Raadpleeg dan uw arts. Een ernstige overgevoeligheid kan zich ook uiten in benauwdheid of een opgezwollen gezicht. Ga dan onmiddellijk naar een arts. In beide gevallen mag u dit medicijn daarna niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor acetylsalicylzuur. Het apotheekteam kan er dan op letten dat dit medicijn of soortgelijke medicijnen niet opnieuw krijgt. Mensen met astma en andere benauwdheidsklachten blijken vaker overgevoelig voor dit medicijn. Zij moeten daarom extra op overgevoeligheidsverschijnselen letten.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen


Gebruik

Hoe?

Als acetylsalicylzuur lang in de slokdarm achterblijft kan het de slokdarm beschadigen.

  • Neem een gewone tablet die u niet eerst wilt of kunt oplossen staand of zittend in met een heel glas water.
  • Oplostablet: eerst uit elkaar laten vallen in een half glas water. Roer en drink daarna op.
  • Een maagsapresistente tablet mag u niet vooraf oplossen en ook niet kapotkauwen. Neem deze tablet staand of zittend in en drink er een glas water achteraan. U voorkomt zo dat de tablet in uw keel blijft steken.

Wanneer?
Het maakt niet uit wanneer u dit medicijn inneemt. Heeft u snel last van uw maag, neem het dan bij het eten of met wat voedsel in.

Hoe lang?
In het algemeen moet u erop rekenen dat u dit medicijn langdurig moet gebruiken: gedurende vele jaren, vaak levenslang.


Vergeten

Als u het op dezelfde dag ontdekt, kunt u de vergeten dosis alsnog innemen. Anders slaat u de vergeten dosis over en hervat u de volgende dag uw normale schema.


Verboden

autorijden?
Ja, dat kan. Dit medicijn heeft geen invloed op hoe goed u kunt autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de maag, net als acetylsalicylzuur. U kunt daardoor eerder last krijgen van uw maag. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt. In het algemeen is een enkele keer een glas wijn geen probleem.

alles eten?
Dit medicijn veroorzaakt bij sommige mensen maagklachten.
Heeft u hier last van? Gebruik dan geen voedingsmiddelen die de maag irriteren, zoals scherpe kruiden.


Wisselwerking

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

  • De bloedverdunners acenocoumarol en fenprocoumon. Acetylsalicylzuur kan de werking van de bloedverdunner versterken. Vertel de trombosedienst dat u acetylsalicylzuur gebruikt of heeft gebruikt. Ook kunt u meer bijwerkingen van acetylsalicylzuur op de maag ondervinden. U heeft namelijk meer kans op een maagbloeding als u ook bloedverdunners gebruikt. Wees daar extra alert op en raadpleeg uw arts bij maagklachten.
  • De antistollingsmedicijnen apixaban, dabigatran en rivaroxaban. Deze medicijnen verhogen de kans op bloedingen in maag en darmen. Overleg hierover met uw arts. Moet u toch een antistollingsmedicijn samen met acetylsalicylzuur gebruiken? Wees dan extra alert. Raadpleeg uw arts bij maagklachten. Meestal adviseert de arts u een maagbeschermer te slikken om maagklachten te voorkomen. Overleg met uw arts of dat bij u nodig is.
  • De pijnstiller ibuprofen. Ibuprofen remt de werking van acetylsalicylzuur. U kunt beter een andere pijnstiller gebruiken die deze wisselwerking niet heeft. Neem hierover contact op met uw arts of apotheker. Ibuprofen versterkt ook de bijwerkingen op de maag, net als andere ontstekingsremmende pijnstillers (zoals diclofenac, naproxen en ketoprofen). Gebruik als pijnstiller bij voorkeur paracetamol. Is dat niet mogelijk, raadpleeg uw arts dan bij maagklachten.
  • Bepaalde medicijnen tegen depressiviteit, namelijk citalopram, duloxetine, escitalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine, sertraline, trazodon en venlafaxine, en bijnierschorshormonen (corticosteroïden) die u inneemt of geïnjecteerd krijgt. U heeft meer kans dat u bijwerkingen op de maag ondervindt. Overleg met uw arts. Mogelijk kan uw arts een maagbeschermer voorschrijven om maagproblemen te voorkomen.
  • Sommige medicijnen tegen hiv. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.
  • Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. Deze medicijnen verhogen de kans op bloedingen. Overleg hierover met uw arts.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.


Zwangerschap

Zwangerschap
Overleg eerst met uw arts of u dit medicijn moet blijven gebruiken. Doseringen tot 160 mg per dag kunt u veilig gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Het wordt al jarenlang gebruikt door zwangere vrouwen zonder nadelige gevolgen voor het kind.

Gebruikt u een hogere dosering? Zie acetylsalicylzuur bij pijn of ontsteking.

Borstvoeding
Doseringen tot 160 mg per dag kunt u veilig gebruiken. Het medicijn komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht. Maar het wordt al jarenlang gebruikt door vrouwen die borstvoeding geven, zonder problemen voor het kind.

Gebruikt u een hogere dosering? Zie acetylsalicylzuur bij pijn of ontsteking.


Stoppen

U kunt op elk moment in 1 keer stoppen met het gebruik van dit medicijn. Stop echter alleen als uw arts dat adviseert. Het remmende effect op de bloedstolling houdt na de laatste dosis nog ongeveer acht dagen aan.

Denkt u erover na om te stoppen met dit medicijn? Lees voor meer informatie het thema 'Kan ik stoppen met mijn bloedverdunners?'.


Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Acetylsalicylzuur is sinds 1899 internationaal op de markt. Als antistollingsmiddel is acetylsalicylzuur op recept verkrijgbaar als het merkloze Acetylsalicylzuur cardio en Acetylsalicylzuur neuro. Het is te verkrijgen in tabletten.

Acetylsalicylzuur wordt ook als antistollingsmiddel gebruikt in combinatie met clopidogrel, onder de merknaam Duoplavin.

Acetylsalicylzuur wordt in een dosering vanaf 300 mg ook gebruikt tegen pijn, koorts en ontstekingen.


Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.