Introductie

Acetylcysteïne is een slijmverdunner. Het maakt taai slijm in de luchtwegen dunner (ofwel vloeibaarder), waardoor het slijm makkelijker is op te hoesten.

Het kan worden gebruikt bij slijmhoest, zoals bij COPD en astma. Soms wordt het gebruikt bij complex regionaal pijnsyndroom (ook wel posttraumatische dystrofie genoemd).

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Acetylcysteïne verdunt taai slijm in de longen. U kunt het daardoor makkelijker ophoesten.
• Bij slijmhoest, zoals bij de longziekten COPD en astma.
• Wordt ook gebruikt bij het 'complex regionaal pijnsyndroom' (na een ernstige verwonding aanhoudende pijn, huidveranderingen en warme of koude huid).
• Bij slijmhoest wordt het slijm na ongeveer 2 uur losser.
• Heeft u moeite met ophoesten? Neem dit medicijn dan in de ochtend, zodat het slijm overdag vrijkomt. Als u het in de avond neemt, moet u 'n de nacht te veel hoesten door loskomend slijm.
• Poeder of bruistablet: los op in een half glas water, omroeren en drink onmiddellijk op. Niet oplossen in melk of andere dranken.
• Granulaat (korrels) in zakjes: de inhoud in een glas water doen, goed roeren en opdrinken.
• Zuigtablet: in de mond laten smelten en daarna doorslikken.
• Tablet: slikken met een half glas water.
• Drank: omschudden en meet af in het maatbekertje en drink hieruit op.
• U kunt last krijgen van maagdarmklachten. Zoals misselijk zijn en buikpijn.
• U mag dit medicijn gebruiken als u zwanger bent. Of als u zwanger wilt worden.
• U mag dit medicijn gebruiken als u borstvoeding geeft.

Download de samenvatting
 

Werking

Hoest

Dit middel wordt vooral gebruikt bij aandoeningen van de luchtwegen die gepaard gaan met de productie van taai slijm, zoals bronchitis en emfyseem.

Acetylcysteïne maakt het slijm dunner en dus minder taai en zorgt er hierdoor voor dat het slijm gemakkelijker is op te hoesten. Het wordt daarom gebruikt bij een productieve hoest (slijm-hoest).

De werking begint na 2 tot 4 uur. Het effect duurt enkele uren tot een hele dag. Dit is afhankelijk van de ingenomen hoeveelheid.

Chronische obstructieve longziekte (COPD)

Verschijnselen
COPD is de Engelse afkorting van chronisch obstructieve longziekte. Bij COPD zijn de luchtwegen blijvend vernauwd en heeft u last van slijm in de luchtwegen. U moet daardoor veel hoesten en bent vrijwel altijd benauwd. De klachten kunnen tijdelijk toenemen of juist verbeteren. De oorzaak van COPD is meestal een beschadiging van de luchtwegen, bijvoorbeeld door roken.

Behandeling
U kunt de chronische ontsteking en verdere beschadiging van uw longen verminderen door te stoppen met roken. Het kan enkele maanden duren voordat de klachten afnemen. Bij COPD worden vaak luchtwegverwijders en luchtwegbeschermers gebruikt.

Als u veel last heeft van taai slijm in de longen kunt u acetylcysteïne gebruiken.

Effect
Acetylcysteïne maakt het slijm dunner en dus minder taai en zorgt er hierdoor voor dat het slijm makkelijker is op te hoesten. Het effect is binnen enkele dagen merkbaar. 

Astma

Verschijnselen
Bij astma verkrampen de spieren van de luchtwegen. De slijmvliezen zwellen bovendien op en maken de meer slijm aan. U wordt hierdoor kortademig, moet hoesten en krijgt het benauwd.

Deze benauwdheidsaanvallen ontstaan door prikkels, zoals koude lucht, rook, inspanning, emoties en stoffen waar u allergisch voor bent. Er zijn periodes waarin u gevoeliger bent voor deze prikkels.

Werking
Acetylcysteïne maakt het slijm dunner en dus minder taai en zorgt er hierdoor voor dat het slijm makkelijker is op te hoesten. Het effect is binnen enkele dagen merkbaar.

Complex regionaal pijnsyndroom

Verschijnselen
De verschijnselen van posttraumatische dystrofie (PD of PTD) zijn:

• onverklaarbare pijn in een van de ledematen. De pijn neemt meestal toen bij beweging;
• rode of blauwe kleur van de huid;
• zwelling van het lichaamsdeel;
• verschil in temperatuur van de huid. Bij een warme temperatuur van de huid spreekt men van warme-PD;
• pijnlijke spierkrampen en verlies van tastzin komen soms voor.

Oorzaak
Posttraumatische dystrofie ontstaat meestal na een verwonding aan een van de ledematen, bijvoorbeeld een snee, kneuzing, botbreuk of operatie. Het breidt zich hier omheen uit. Bij een deel van de patiënten ontstaat postramautische dystrofie zonder voorafgaand letsel. De precieze oorzaak van posttraumatische dystrofie is nog niet duidelijk.

Behandeling
In sommige gevallen schrijft een arts acetylcysteïne voor bij posttraumatische dystrofie.

Werking
Hoe acetylcysteïne bij posttraumatische dystrofie werkt, is niet goed bekend.

Bijwerkingen

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, misselijkheid, buikpijn, braken en diarree

  Dit komt doordat dit middel ook invloed heeft op het slijm in de maag. Blijft u er last van houden? Neem dan contact op met uw arts

• Zweten, hoofdpijn, koorts en oorsuizen

• Overgevoeligheid voor dit middel. Dit merkt u aan uitslag, netelroos en jeuk. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan flauwvallen of een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. In zeer zeldzame gevallen ontstaat er een ernstige huidaandoening met blaren op de huid of op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Waarschuw in al deze gevallen direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.

  Als u overgevoelig bent, mag u dit middel in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor acetylcysteïne. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel of soortgelijke middelen niet opnieuw krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?

• Poeder of bruistablet: los een dosis op in een half glas water en omroeren. Los het nooit op in melk of andere dranken, in verband met schifting of ontleding. Drink de oplossing onmiddellijk op, u kunt hem niet bewaren. Neem dit middel nooit in droge vorm in, het kan anders de slokdarm ernstig beschadigen. Bruistabletten geven bij het openen van de verpakking wel eens een lichte zwavelgeur af; dit is onschuldig.
• Zuigtablet: in de mond laten smelten en daarna doorslikken.
• Granulaat in zakjes: Los de inhoud van het zakje op in een glas water en drink dit direct op.
• Tabletten: innemen met een half glas water.
• Drank: omschudden voor gebruik. Gebruik voor het afmeten van de juiste hoeveelheid een maatbekertje.

Wanneer?
Mensen die moeite hebben met hoesten, vaak ouderen of verzwakte mensen, kunnen dit middel het beste in de ochtend innemen, zodat het slijm overdag vrijkomt. In de nacht heeft u anders te veel last van hoesten.

Hoelang?

Slijmhoest
De duur van de behandeling hangt af van uw situatie en klachten. Bij aanvallen of klachten in bepaalde periodes kan de behandeling van korte duur zijn, terwijl bij sommige chronische aandoeningen het slijm continu moet worden verdund.

Posttraumatische dystrofie
De duur van de behandeling is meestal drie maanden.

Vergeten

• Als u dit middel 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog langer dan 8 uur voor u de volgende dosis moet innemen? Neem dan de vergeten dosis alsnog in. Duurt het minder dan 8 uur? Sla de vergeten dosis dan over en hervat uw normale schema.
• Als u dit middel 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog langer dan 4 uur voor u de volgende dosis moet innemen? Neem dan de vergeten dosis alsnog in. Duurt het minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over en hervat uw normale schema.
• Als u dit middel 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis moet innemen? Neem dan de vergeten dosis alsnog in. Duurt het minder dan 2 uur? Sla de vergeten dosis dan over en hervat uw normale schema.
• Als u dit middel 4 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 1 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 1 uur? Sla de vergeten dosis dan over.

Verboden

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken? 
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Wisselwerking

U kunt dit medicijn beter niet gebruiken in combinatie met (vrij verkrijgbare) hoestmiddelen die de hoest onderdrukken. Hoesten is juist nodig om het verdunde slijm af te voeren.

Zwangerschap

Zwangerschap
U kunt dit medicijn veilig gebruiken tijdens de zwangerschap. Er zijn geen aanwijzingen dat dit medicijn slecht is voor de zwangerschap of voor de baby.

Borstvoeding
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt. Er worden geen nadelige effecten verwacht bij de baby.

Stoppen

U kunt op elk moment in één keer stoppen met het gebruik van dit medicijn.

Handelsinformatie

Acetylcysteïne is sinds 1962 internationaal op de markt. Het is zonder recept verkrijgbaar onder de merknamen Bisolbruis, Fluimucil en Hoest bruistabletten acetylcysteïne en als het merkloze Acetylcysteïne. Het is te verkrijgen in tabletten, drank, bruistabletten, zuigtabletten, poeders en zakjes met granulaat (korrels).

Acetylcysteïne is ook op recept verkrijgbaar in infuus-, injectie- en inhalatievloeistof en als oogdruppel. Deze tekst gaat echter alleen over via de mond in te nemen producten.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.