Introductie

Hepatitis-A-vaccin bevat dode hepatitis-A-virussen. Het beschermt tegen infecties met het hepatitis A-virus.

Mensen die meer kans hebben met het hepatitis-A-virus te worden besmet krijgen dit als vaccinatie.

Highlight

Werking

Infecties met virussen

Hepatitis A is een leverontsteking veroorzaakt door een virus. Er bestaan verschillende soorten hepatitisvirussen. Ze worden met letters aangeduid: A, B en C. Hier gaat het om virustype A en de ziekte hepatitis A.

Hepatitis A 
In de meeste gevallen verloopt de infectie zonder verschijnselen. Als er wel verschijnselen optreden, is dit meestal een plotseling gebrek aan eetlust, algemeen ziektegevoel, misselijkheid en braken. En koorts, gewrichtspijn en galbulten.

Na een paar dagen kan een gele verkleuring van de huid ontstaan (geelzucht). Die kan in een paar weken weer minder worden. Tijdens deze klachten is iemand erg besmettelijk, via de eigen ontlasting (poep).

Oorzaak 
Hepatitis A is een heel besmettelijke ziekte. U kunt de ziekte krijgen als u het virus binnenkrijgt via sporen van menselijke ontlasting (poep). Dit kan door gebruik van besmet water of voedsel, maar ook via oraal-anaal seksueel contact.

Hepatitis A voorkomen 
Tegen deze ziekte kunt u worden gevaccineerd met een injectie. Na injectie maakt het lichaam afweerstoffen tegen het virus. Als u dan in aanraking komt met levende virussen, kan uw lichaam deze goed bestrijden. Het werkt binnen 4 weken, meestal al na 2 weken.

Een eerste inenting met hepatitis A-vaccin beschermt ongeveer 1 jaar lang volledig tegen hepatitis A. Een tweede injectie is goed voor minimaal 25 jaar bescherming.

Reist u naar een gebied waar hepatitis A voorkomt, neem dan ook de volgende maatregelen.

• Ontsmet uw handen met handdesinfectans ná gebruik van het toilet. En vóór u gaat koken en vóór u gaat eten. 
• Drink alleen water uit verzegelde flessen, drink géén kraanwater. 
• Was groente en fruit in schoon (gekookt) water. Fruit moet u eerst schillen.
• Eet geen rauw of halfrauw vlees of schelpdieren. 
• Maak minimaal een keer per dag het toilet schoon met wegwerpdoekjes. 
• Verschoon dagelijks de handdoek in het toilet. 
• Houd uw nagels kort. 
• Poets uw tanden met water uit een verzegelde fles. 
• Gebruik geen washandjes, handdoeken en tandenborstel die iemand anders ook gebruikt.

Voor meer informatie zie het Landelijk Centrum Reizigersinformatie www.lcr.nl

Vaccinaties

De vaccinatie wordt gegeven aan mensen die extra kans lopen op hepatitis A, zoals:

• medewerkers van crèches, peuterspeelzalen, basisscholen en in tehuizen voor verstandelijk gehandicapten. Want zij komen veel in aanraking met ontlasting; 
• mensen met veel wisselende seksuele contacten waarbij de kans groot is op besmetting;
• mensen met een leverziekte.
• dragers van hepatitis B of C-virus, omdat zij meer kans hebben op infectie met hepatitis A;
• mensen die drugs in de ader spuiten;
• mensen die samenleven met personen die hepatitis A hebben;
• reizigers naar landen waar hepatitis A heerst.

Apotheken kunnen u informeren over de landen waar hepatitis A vooral voorkomt. En ook reisorganisaties, GGD’en, huisartsen en het Landelijk Centrum Reizigersinformatie (www.lcr.nl).

Voor de reizigersvaccinaties kunt u terecht bij GGD’en en centra die gespecialiseerd zijn in reizigersadvisering. Mensen die ooit al hepatitis A hebben gehad, hoeven niet tegen hepatitis A te worden ingeënt. Zij zijn hun leven lang beschermd tegen deze ziekte.

Bijwerkingen

Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven. Deze ontstaan vooral doordat uw afweersysteem denkt dat er sprake is van een echte infectie. De bijwerkingen zijn dus een signaal dat het vaccin aanslaat.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Pijn, roodheid, warmte, zwelling of gevoeligheid op de plaats van de injectie. Zelden harde plek onder de huid en zeer zelden jeuk of doof gevoel op de plaats van injectie

• Vermoeidheid, hoofdpijn en prikkelbaarheid

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, diarree, verminderde eetlust en buikpijn.

• Griepachtige verschijnselen, zoals hoofdpijn, koorts, spierpijn of slaperigheid.

  Deze verschijnselenduren meestal niet langer dan één tot twee dagen. Een enkele keer duren ze tot twee weken.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Overgevoeligheid. U merkt dat aan huiduitslag, galbulten of jeuk. In zeldzame gevallen ontstaat er koorts, benauwdheid, opgezwollen lippen, tong of gezicht, flauwvallen of een ernstige huidafwijking. Waarschuw dan meteen uw arts.

  In beide gevallen mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dit vaccin. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit vaccin niet opnieuw krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Hoe?
De arts of verpleegkundige geeft de injectie in de spier van de bovenarm of dijbeen.

Wanneer?
Houd er rekening mee dat de inenting pas na 2-3 weken tegen de ziekte beschermt. Laat u dus minimaal 3 weken voor vertrek naar een risicoland inenten.

U krijgt meestal twee opeenvolgende inentingen met een 0.5-1 jaar tussentijd. De bescherming houdt dan ongeveer 25 jaar aan.

Heeft u hoge koorts op het moment van injectie, bijvoorbeeld door een infectie? Stel als het kan de vaccinatie dan uit tot u weer beter bent. De koorts kan namelijk erger worden.

Vergeten

Denkt u kort voor vertrek naar een risicoland pas aan de inenting? Laat hem dan alsnog zo snel mogelijk uitvoeren.

Bent u de tweede inenting (na maximaal 1 jaar) vergeten? Dan kan het zijn dat u niet optimaal beschermd bent. Laat de tweede inenting alsnog uitvoeren om lange tijd bescherming te krijgen. U hoeft de eerste injectie meestal niet over te doen.

Verboden

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit vaccin zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Dit vaccin heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De onderstaande medicijnen verminderen de werking van het vaccin. Hierdoor bent u mogelijk onvoldoende beschermt. Overleg hierover met uw arts. Uw arts zal u extra controleren. Als het nodig is, krijgt u een tweede vaccinatie.

• Medicijnen tegen kanker die het afweer onderdrukken, zoals dasatinib, imatinib en methotrexaat.
• Bijnierschorshormonen, zoals betamethason, hydrocortison en prednisolon.
• Afweeronderdrukkende medicijnen gebruikt bij onder andere reumatoïde artritis en na een orgaantransplantaties, zoals azathioprine, ciclosporine en tacrolimus.

Twijfelt u eraan of de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang zijn? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

U kunt dit vaccin veilig gebruiken tijdens de zwangerschap of als u borstvoeding geeft. Er is redelijk veel ervaring met gebruik van dit vaccin door zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, zonder problemen voor de baby.

Stoppen

Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Hepatitis-A-vaccin is sinds 1992 internationaal op de markt. Injecties met dit vaccin zijn op recept te krijgen onder de merknamen Avaxim, Havrix en Vaqta.

In combinatie met hepatitis-B-vaccin is het op de markt onder de merknamen Ambirix en Twinrix.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.