neostigmine

Introductie

Neostigmine behoort tot de groep geneesmiddelen die remmers van acetylcholinesterase worden genoemd. Acetylcholinesterase breekt acetylcholine af. Acetylcholine is een stofje in uw lichaam dat signalen doorgeeft van uw zenuwen naar uw spieren. Bij enkele ziekten werkt acetylcholinesterase te hard en hebt u te weinig acetylcholine. Hierdoor kunnen de zenuwen slechter signalen doorgeven aan uw spieren.
Remmers van acetylcholinesterase zorgen ervoor dat u weer meer acetylcholine hebt. Hierdoor kunnen de zenuwen weer beter signalen doorgeven aan uw spieren.

Artsen schrijven het voor bij de spierziekte myasthenia gravis.


Highlight

  • Neostigmine zorgt dat de zenuwen de spieren beter aansturen. Hierdoor heeft u meer kracht in uw spieren en zijn ze minder snel vermoeid.
  • Bij de spierziekte myasthenia gravis, als het tijdelijk slechter gaat.
  • Na injectie merkt u binnen 15 tot 30 minuten dat uw oogleden minder hangen, dat u minder moeite heeft met praten, slikken en zien en dat uw spierkracht in armen en benen toeneemt.
  • Het effect houdt 2,5 tot 4 uur na injectie aan.
  • Misselijkheid en brandend maagzuur kunnen voorkomen. Ook buikpijn, buikkramp en diarree komen voor. Heeft u hier veel last van? Raadpleeg dan uw arts.
  • U kunt last krijgen van te veel zweten, te veel speeksel, tranende ogen, hartkloppingen of vaker moeten plassen. Heeft u hier veel last van? Raadpleeg dan uw arts.
  • Verder kunt u kleine pupillen hebben. Daardoor ziet u minder goed, vooral in het donker. Heeft u hier last van? Rijd dan geen auto. Bovendien kan zeer zelden spierzwakte en spierkramp ontstaan. Dit kan ook uw rijvaardigheid beïnvloeden.
  • Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken.


Werking

Myasthenia gravis

Verschijnselen
Bij myasthenia gravis raken de spieren abnormaal vermoeid. U merkt dat aan spierzwakte en soms ook aan verlammingen.

Opvallend zijn hangende oogleden, dubbelzien en moeite met slikken en spreken. Soms neemt de spierkracht in armen en benen af.

De klachten kunnen aanvalsgewijs optreden, maar ook continu aanwezig zijn.

Oorzaak
De aansturing van de spieren door zenuwcellen is bij myasthenia gravis verstoord. Normaal gesproken geven de zenuwvezels op bepaalde contactplaatsen aan de spieren boodschapperstoffen door, zoals acetylcholine. Deze boodschapperstof stimuleert de spier.

Nadat acetylcholine de boodschap aan de spier heeft overgebracht wordt het afgebroken door een lichaamseigen enzym. Er wordt dus telkens opnieuw acetylcholine aangemaakt.

Bij myasthenia gravis breekt de lichaamseigen afweer per ongeluk de contactplaatsen af. Daardoor raakt  het contact tussen boodschapperstof en spier voor een deel verloren. Hierdoor kunnen de spieren niet meer reageren en worden ze zwakker.

Behandeling
Behandeling met medicijnen, zoals neostigmine, kunnen de klachten verlichten. Meestal schrijft de arts dan een middel voor dat u als tablet kan innemen, zoals pyridostigmine. Als dat niet voldoende helpt, kan de arts de injectie met neostigmine voorschrijven. De oorzaak van de ziekte wordt door deze medicijnen echter niet weggenomen.

Bovendien schrijft de arts wel medicijnen voor om de lichaamseigen afweer te remmen, zoals prednison en azathioprine. Mensen jonger dan vijftig jaar bij wie de ziekte net is ontdekt, hebben soms baat bij de verwijdering van de thymus (zwezerik).

Werking
Neostigmine remt het enzym dat acetylcholine afbreekt. Hierdoor kan de boodschapperstof langer zijn werk doen en kunnen de zenuwen de spieren beter aansturen.

Effect
Na injectie in de spier is het effect merkbaar binnen een kwartier tot een half uur. Het effect kan twee-en-een-half tot vier uur aanhouden.

Lees meer over myasthenia gravis . "


Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • Wazig zien door kleine pupillen. Dit is te merken bij bezigheden als lezen of deelnemen aan het verkeer, met name in het donker.

    Als u last heeft van een ontsteking van de iris van het oog mag u dit middel niet gebruiken.

  • Vaker plassen of meer aandrang om te plassen.

    De klachten kunnen verergeren bij mensen met een vergrote prostaat of mensen die moeite hebben met plassen doordat de urine niet gemakkelijk kan wegstromen.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Een griepachtig gevoel, koude rillingen, loopneus en slijm ophoesten.

  • Hoofdpijn, duizeligheid, blozen of opvliegers, en verhoging van de bloeddruk.

    Duizeligheid kan in het begin van de behandeling ontstaan of als de dosis wordt verhoogd. Daarna verdwijnt het geleidelijk vanzelf.

  • Overgevoeligheid. Dit merkt u aan huiduitslag en jeuk.

    Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Geef aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor neostigmine. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het middel niet opnieuw krijgt. 

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, buikpijn, winderigheid, brandend maagzuur, diarree en buikkrampen. Mensen met een (gedeeltelijke) darmafsluiting mogen dit middel niet gebruiken.

    Raadpleeg uw arts.

  • Tranende ogen, te veel speeksel en te veel zweten.

  • Hartkloppingen of een onregelmatige hartslag.

    Raadpleeg uw arts.

  • Benauwdheid, door extra slijmvorming en vernauwing in de longen. Mensen met astma of COPD zijn hier extra gevoelig voor.

    Zij mogen dit middel niet gebruiken. Raadpleeg uw arts.

  • Spierkrampen of spierzwakte.

    Zeer zelden kan hierdoor, tijdens het gebruik, het lichaam scheef en gedraaid gaan staan.

  • Galkolieken. Dit kan voorkomen bij mensen met galstenen of andere aandoeningen van de galblaas.

    Raadpleeg uw arts als u een aandoening van de galwegen heeft.

  • Bij mensen met de ziekte van Parkinson kunnen de verschijnselen verergeren.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen


Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?
De arts of verpleegkundige geeft u de injectie vlak onder de huid of in een spier.

Wanneer?
Het toedieningsschema van de injecties is afhankelijk van uw reactie op dit medicijn .

Hoe lang?
Myasthenia gravis is een ziekte met tijdelijke verergering van de klachten, waarna het weer beter kan gaan. Het is hiervan afhankelijk hoe lang u dit medicijn moet gebruiken.


Vergeten

Bent u de afspraak met de arts of verpleegkundige vergeten? Neem dan contact op om een nieuwe afspraak te maken.


Verboden

autorijden?
Sommige medicijnen hebben invloed op het reactievermogen. Het is dan strafbaar om aan het verkeer deel te nemen. Als u bij een ongeval betrokken raakt terwijl uw rijvaardigheid is beïnvloed, bent u wettelijk aansprakelijk voor de gevolgen. Of dit medicijn de rijvaardigheid beïnvloedt, leest u hieronder.

Dit medicijn kan bepaalde bijwerkingen veroorzaken en deze zouden uw rijvaardigheid kunnen verminderen. Deze bijwerkingen zijn wazig zien, spierkrampen, spierzwakte, duizeligheid en bewegingsstoornissen. Beoordeel zelf hoeveel last u van deze bijwerkingen heeft. Houd rekening met onderstaande tips als u besluit te gaan autorijden.

Tips voor als u wilt autorijden

  • Meent u dat u kunt autorijden, vraag dan iemand om de eerste keren naast u te zitten en uw rijvaardigheid te beoordelen. Voor uzelf is het vaak moeilijk te zien of u minder goed rijdt. Deze persoon kan zien of u met wisselende snelheden rijdt, slingert en geïrriteerd reageert op normaal gedrag van medeweggebruikers.
  • Rijd niet als u onscherp ziet.
  • Rijd niet als u duizelig bent, last heeft van spierkrampen, spierzwakte of van bewegingsstoornissen, moeite heeft u te concentreren of wakker te blijven of als u niet weet langs welke route u naar een bestemming bent gereden.
  • Rijd niet als u alcohol heeft gebruikt. Alcohol versterkt de versuffende bijwerking van dit medicijn in belangrijke mate.
  • Rijd niet langer dan één uur achter elkaar, ook al voelt u zich goed.
  • Rijd niet 's nachts of bij slecht weer.

Rijd geen auto als u dit medicijn gebruikt in combinatie met andere medicijnen die uw rijvaardigheid kunnen beïnvloeden.

alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.


Wisselwerking

Van dit medicijn zijn er op dit moment geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.


Zwangerschap

Zwangerschap
Meld het aan uw arts en apotheker als u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Samen met uw arts kunt u bespreken wat het risico voor de baby is als u doorgaat met het medicijn. Of wat het risico voor u is als u met het medicijn stopt.
Er zijn namelijk niet veel zwangere vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt. Daarom is niet zeker of dit medicijn altijd veilig is voor zwangere vrouwen en hun kind.
Maar soms kan het ook schadelijk voor de baby of voor u zijn, als uw ziekte niet zo goed mogelijk behandeld wordt.
Overleg daarom met uw arts over de voor-en nadelen.

Borstvoeding
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Het medicijn komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht, maar is niet schadelijk voor het kind.


Stoppen

Ja, u kunt op elk moment in één keer stoppen met het gebruik van dit medicijn. Stop echter alleen als uw arts dat adviseert. Als u stopt, kunnen de klachten weer geleidelijk terugkeren.


Handelsinformatie

Neostigmine is sinds 1931 op de markt. Het is op recept verkrijgbaar het merkloze Neostigmine in injectievloeistof.


Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.