pimecrolimus op de huid

Introductie

Pimecrolimus is een afweeronderdrukker (immuno-suppressivum). Het remt ontstekingen en afweerreacties.

Artsen schrijven het voor bij eczeem. Artsen schrijven het soms voor bij psoriasis en overige huid- en slijmvliesaandoeningen, zoals lichen sclerosus en lichen planus.


Highlight

  • Pimecrolimus onderdrukt het afweersysteem en remt ontstekingen.
  • Bij eczeem en soms bij psoriasis en andere huid- en slijmvliesaandoeningen, zoals lichen sclerosus en lichen planus.
  • Eczeem: u merkt dat de jeuk, zwelling en roodheid binnen een week afnemen.
    Psoriasis, lichen sclerosus en lichen planus: het duurt enkele weken voor u het effect merkt.
  • Meestal gebruikt u de crème 2 keer per dag. Gebruik het enkele weken tot uw klachten zijn verminderd. Daarna stoppen. U kunt het opnieuw gebruiken als de klachten weer verergeren.
  • Breng de crème dun aan. Zorg dat het niet in uw ogen of neus komt.
  • U kunt last krijgen van een branderig gevoel, jeuk en roodheid. Heeft u hier na enkele dagen nog altijd last van? Raadpleeg dan uw arts of apotheker.
  • Uw huid kan gevoeliger zijn voor UV-licht. Ga niet zonnebaden of onder de zonnebank. Blijf met de behandelde plekken uit de zon en gebruik een zonnebrandmiddel met hoge beschermingsfactor.


Werking

Eczeem

Verschijnselen
Eczeem is een jeukende huiduitslag waarbij de huid rood, gezwollen, schilferig, stug en droog kan zijn. Ook kunnen zich blaasjes op de huid bevinden of kan de huid vochtig zijn. Door de jeuk heeft u de neiging te krabben, waardoor de huid nog meer beschadigt.

Oorzaak
Eczeem kan allerlei oorzaken hebben, zoals allergie, stress, overgevoeligheid, uitdroging en irriterende stoffen.

Behandeling
Bij eczeem is het belangrijk een droge huid in te vetten, zodat irritatie en jeuk verminderen. Smeer daarom minstens één keer per dag de huid in met een verzachtende crème of zalf zonder werkzaam bestanddeel. De crèmes en zalven houden de huid soepel en voorkomen dat de huid verder uitdroogt.

Behalve een verzachtende crème zal uw arts meestal ook een crème of zalf met een bijnierschorshormoon voorschrijven. Als een bijnierschorshormoon niet mogelijk is of onvoldoende helpt, kan de arts ook een crème met pimecrolimus voorschrijven. Soms wordt de crème met pimecrolimus gebruikt om af te wisselen met de behandeling met bijnierschorshormonen.

Werking
Pimecrolimus remt de ontsteking, stilt de jeuk en vermindert de zwelling. De huid kan hierdoor herstellen: de jeuk, droogheid en schilfering nemen af. De huid zal er beter uitzien en is soepeler.

U merkt dat de jeuk, zwelling en roodheid binnen een week afnemen.

Lees meer over eczeem . "

Psoriasis

Verschijnselen
Bij psoriasis is de huid ontstoken en schilferig. Ook jeukt de huid vaak. De klachten variëren sterk: er zijn perioden met weinig klachten, afgewisseld met perioden met heftige verschijnselen. De ernst van de aandoening varieert van 1 tot 2 kleine plekjes tot een uitgebreide schilfering van de huid. Vaak zijn ook de nagels aangedaan.

Oorzaak
Het is onbekend wat de oorzaak is van psoriasis. Men vermoedt dat psoriasis een auto-immuunziekte is. Dat betekent dat het afweersysteem de eigen lichaamscellen aanvalt, in dit geval van de huid.

Behandeling
Artsen schrijven in eerste instantie meestal huidmiddelen voor die de ontsteking en schilfering tegen gaan, zoals bijnierschorshormonen (corticosteroïden) of calcitriol.
Bij psoriasis in lichaamsplooien, in het gezicht of rond de geslachtsorganen kunnen deze middelen echter te veel bijwerkingen hebben, of niet voldoende werken. In zulke gevallen kan de arts pimecrolimus-crème voorschrijven.

Werking
Pimecrolimus is een afweeronderdrukker. Het vermindert de afweerreactie van het lichaam en remt de ontsteking. U merkt het effect niet meteen. De werking is meestal binnen enkele weken merkbaar.

Lees meer over psoriasis . "

Lichen sclerosus bij vrouwen

Bij lichen sclerosus zitten er verharde huidafwijkingen op de schaamlippen, ingang van de vagina of anus. De huid jeukt, voelt strak aan en krijgt witte plekjes. Vooral vrouwen na de overgang kunnen er last van krijgen.

De afwijking geeft een iets verhoogd risico op huidkanker. Daarom is het belangrijk de huid regelmatig te controleren en bij verandering de arts te raadplegen.

Oorzaak
Hoe de huidafwijking ontstaat is onbekend. Mogelijk maakt het lichaam antistoffen tegen eigen lichaamscellen, in dit geval van de huid of slijmvliezen.

Behandeling
Het is belangrijk niet te krabben. Draag ook geen schurende kleding. Dit verergert de klachten namelijk. De huid goed invetten met een vette zalf helpt de klachten verminderen.

Meestal schrijft de arts ook een zalf met een bijnierschorshormoon voor.  Als dit onvoldoende werkt, kan de arts een crème met pimecrolimus voorschrijven. Pimecrolimus vermindert de irritatie en de ontsteking.

Lees meer over lichen sclerosus bij vrouwen . "

Lichen sclerosus bij mannen

Bij lichen sclerosus zitten er verharde huidafwijkingen op de anus, eikel of voorhuid. De huid jeukt, voelt strak aan en krijgt witte plekjes.

De afwijking geeft een iets verhoogd risico op huidkanker. Daarom is het belangrijk de huid regelmatig te controleren en bij verandering de arts te raadplegen.

Oorzaak
Hoe de huidafwijking ontstaat is onbekend. Mogelijk maakt het lichaam antistoffen tegen eigen lichaamscellen, in dit geval van de huid of slijmvliezen.

Behandeling
Het is belangrijk niet te krabben. Draag ook geen schurende kleding. Dit verergert de klachten namelijk. De huid goed invetten met een vette zalf helpt de klachten verminderen.

Meestal schrijft de arts ook een zalf met een bijnierschorshormoon voor.  Als dit onvoldoende werkt, kan de arts een crème met pimecrolimus voorschrijven. Pimecrolimus vermindert de irritatie en de ontsteking.

Lees meer over lichen sclerosus bij mannen . "

Lichen planus

Bij lichen planus zitten er ontstekingen in de huid of de slijmvliezen. Slijmvlies is huid met een dun laagje slijm. 

Lichen planus op de huid
Op de huid is lichen planus te herkennen aan rode of paarse platte bultjes. Er kunnen kleine witte streepjes op de bultjes zitten. En meestal jeuken de bultjes. De bultjes zitten vaak op de polsen, onder aan de rug, in de nek en op de enkels. Bij mannen kunnen de bultjes op de penis zitten en bij vrouwen op de buitenkant van de schaamlippen.
Op de plaats waar de huid beschadigd is, kan een nieuwe lichen planus plek ontstaan. Bijvoorbeeld doordat u krabt.
De klachten zijn niet steeds aanwezig, maar komen in periodes voor. Meestal is de ziekte binnen 2 jaar over.

Lichen planus op de slijmvliezen
Op de slijmvliezen is lichen planus te herkennen aan witte streepjes en rode plekken die op schaafwonden lijken. Lichen planus op de slijmvliezen doet vaak pijn en kan een branderig gevoel geven.
Lichen planus komt vooral voor in de mond. Bij mannen kan lichen planus ook voorkomen op de eikel en de binnenkant van de voorhuid. En bij vrouwen aan de binnenkant van de schaamlippen en in de vagina. 
De klachten zijn niet steeds aanwezig, maar komen in periodes voor. Lichen planus op de slijmvliezen gaat meestal niet over.

Oorzaak
Hoe de ontsteking ontstaat bij lichen planus is niet duidelijk. Waarschijnlijk zijn er verschillende oorzaken.
Misschien maakt het lichaam antistoffen tegen eigen lichaamscellen. Uw eigen afweer valt dan gezonde cellen aan in uw huid of slijmvliezen. Mensen krijgen soms lichen planus door het gebruik van sommige medicijnen, erfelijke aanleg of na infecties met virussen. Ook door stress kan lichen planus erger worden. En soms blijken amalgaamvullingen in het gebit lichen planus in de mond te veroorzaken. Of door bijvoorbeeld een allergie voor tandpasta.

Behandeling
Soms zijn de plekjes niet pijnlijk en gaan ze vanzelf over. Dan is behandeling niet nodig. Bij lichen planus in de mond helpt het soms om sterk gekruid eten, citrusfruit en knapperig eten zoals chips of toast te vermijden.

Bij jeuk, pijn en een branderig gevoel door lichen planus schrijft de arts meestal een bijnierschorshormoon (corticosteroïd) voor. Bijvoorbeeld in een crème, zalf of mondpasta. Werkt dit medicijn niet goed genoeg? Dan kan uw arts pimecrolimus op de huid voorschrijven. 

Pimecrolimus vermindert de ontsteking, waardoor u minder last heeft van jeuk of pijn.

Lees meer over lichen planus . "


Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • Branderig gevoel op de plaats waar u de crème aanbrengt

    Dit is meestal binnen 1 week verdwenen. Blijft u last houden? Raadpleeg dan uw arts of apotheker.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Irritatie van de huid, jeuk en een rode huid. Zeer zelden huiduitslag, pijnlijk of tintelend gevoel droge huid, schilfering.

  • Huidinfecties met bacteriën, schimmels of virussen

    Bijvoorbeeld ontsteking van de haarzakjes (folliculitis), krentenbaard (impetigo), gordelroos en koortslip. Dit komt omdat dit medicijn de afweer van het lichaam onderdrukt. Gebruik dit medicijn daarom niet op een plek van de huid waarvan u weet of vermoedt dat er een infectie zit. Bijvoorbeeld niet op of in de buurt van voetschimmel, zweren, gordelroos en een koortslip. Als u ook een medicijn tegen deze infectie gebruikt, kunt u het wel toepassen.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Warmtegevoel en een blozende huid

    Dit kan versterkt worden als u alcohol drinkt. Het alcoholeffect merkt u vooral op de ingesmeerde huiddelen.

  • Verkleuring van de huid

  • Gezwollen lymfeklieren

    Raadpleeg in dat geval uw arts.

  • Gevoeligheid van de huid voor zonlicht. Dit merkt u aan huiduitslag en jeuk op huiddelen die zijn blootgesteld aan felle zon. Bovendien is er meer kans op huidkanker.

    Meld het aan uw arts als u een verandering in uw huid opmerkt, bijvoorbeeld een onrustige moedervlek. Smeer het medicijn niet op plekken waar u eerder huidkanker had.
    Zonlicht vergroot de kans op huidkanker. Blijf daarom met de behandelde plekken uit de zon. Ga niet zonnebaden of onder UV-lamp van zonnebank of solarium. Gebruik dit medicijn ook niet als u ook lichttherapie met UV-A of UV-B licht krijgt. Gebruik bij blootstelling aan zonlicht altijd een zonnebrandmiddel met een hoge beschermingsfactor en draag beschermende kleding.

  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk en galbulten. 
    Zeer zelden ontstaat een ernstige overgevoeligheid met zwelling van het gezicht, lippen, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.
    In zeer zeldzame gevallen kunt u duizelig worden of flauwvallen.

    Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk en galbulten. Raadpleeg dan uw arts.
    Zeer zelden ontstaat een ernstige overgevoeligheid met zwelling van het gezicht, lippen, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Ga dan onmiddellijk naar een arts of naar de Eerste-hulpdienst. In zeer zeldzame gevallen kunt u duizelig worden of flauwvallen. Neem dan ook direct contact op met uw arts. In deze gevallen mag u dit medicijn niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor pimecrolimus. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het medicijn niet opnieuw krijgt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen


Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?

  • Zorg dat de crème niet in uw ogen of neus komt. Komt het daar per ongeluk toch terecht? Veeg de crème dan weg en spoel met ruim water.
  • Zorg dat de huid droog is voor u de crème aanbrengt. Bij gebruik op slijmvliezen: dep de slijmvliezen droog voor aanbrengen.
  • Breng de crème dun aan en wrijf het goed in de huid, zodat er geen laagje overblijft.
  • Was de vinger waarmee u de crème heeft aangebracht daarna met water en zeep.
  • Dek de huid NIET af met verband of plasticfolie. Hierdoor kan te veel werkzame stof in het lichaam terechtkomen.
  • Blijf de huid invetten met een vette basiscrème of zalf. Dit voorkomt dat de huidaandoening eerder terugkomt.

Wanneer?

  • Breng de crème aan op een moment dat u weet dat u het eerstkomende halfuur geen water op de huid komt, anders spoelt u het er weer af.
  • Bij aanbrengen in de mond: zorg dat u het eerstkomende half uur niet eet of drinkt.
  • Smeer de huid- of slijmvliesaandoening in wanneer deze verergert of weer opkomt. Meestal gebruikt u de crème 1 tot 2 keer per dag totdat de verschijnselen grotendeels weg zijn. Bij eczeem is dat meestal binnen 6 weken het geval. Bij de andere aandoeningen kan het iets langer duren.
  • Als de verschijnselen weg zijn, stopt u het gebruik. Bij terugkerende klachten kunt u weer beginnen. Gebruik dit medicijn een aantal dagen tot de huidaandoening is verdwenen of sterk is verminderd. En dan weer een aantal dagen niet.

Hoelang?

Eczeem
Als u met dit medicijn begint, kunt u het maximaal 6 weken achtereen gebruiken. Merkt u na 6 weken geen verbetering? Raadpleeg dan uw arts.

Als de klachten terugkomen, kunt u het weer gebruiken. Meestal is enkele dagen of weken voldoende. Daarna stopt u weer. Na een jaar zal de arts controleren of verder gebruik nog nodig is.

Psoriasis, lichen sclerosus en lichen planus
Het kan enkele weken duren voordat u verbetering merkt.


Vergeten

Duurt het nog meer dan 2 uur voor u de crème weer moet gebruiken? Smeer de vergeten dosis dan alsnog. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla dan de vergeten dosis over. Vaker dan 2 keer per dag insmeren heeft geen zin. Mocht u de crème vlak na het aanbrengen per ongeluk afwassen, dan kunt u het wel opnieuw aanbrengen.


Verboden

alcohol drinken?
Sommige mensen gaan door drinken van alcohol blozen of krijgen een geïrriteerde huid, vooral op de ingesmeerde plekken. U kunt het gebruik van alcohol eventueel voorzichtig proberen om te kijken of u hier last van krijgt.

autorijden en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.


Wisselwerking

U kunt vochtinbrengende of verzorgende crèmes of lotions gebruiken samen met dit medicijn. Gebruik deze dan direct na het insmeren met pimecrolimus-crème.

Gebruikt u ook nog andere huidmiddelen? Overleg dan eerst met uw arts of apotheker.


Zwangerschap

Zwangerschap
Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Er is een kans dat een klein deel van het medicijn in het bloed terechtkomt en zo het ongeboren kind kan bereiken. Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Zo mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk terecht komt, is het niet waarschijnlijk dat dit schadelijk is voor de baby. Vindt uw arts dat u borstvoeding kunt geven en smeert u dit medicijn op of rond de tepel? Maak de tepel dan goed schoon met water en zeep voordat u borstvoeding geeft.


Stoppen

U kunt in één keer stoppen met dit medicijn.


Handelsinformatie

Pimecrolimus is sinds 2002 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in een crème onder de merknaam Elidel.


Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.