Ziagen

Active ingredient: abacavir

The text below is about the active substance abacavir


Introductie

Abacavir is een virusremmer. Het remt de groei van het virus dat hiv veroorzaakt.

Artsen schrijven het voor bij hiv en aids.


Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen


Highlight

  • Abacavir remt de groei van het virus dat hiv veroorzaakt.
  • Bij infectie met het hiv-virus en bij aids, altijd in combinatie met andere hiv-medicijnen. Vraag aan uw behandelaar om een slikschema voor uw medicatie.
  • U merkt dat de behandeling werkt als het aantal virussen in het bloed afneemt en u minder infecties heeft. Dat kan enkele maanden duren.
  • Een behandeling duurt levenslang. Als het virus ongevoelig wordt, krijgt u een andere combinatie van hiv-medicijnen.
  • Tabletten: heel innemen met wat water.
  • Drank: meet af met de doseerspuit.
  • Heeft u last van misselijkheid? Neem het dan in met wat voedsel.
  • Gebruikt u het 2 maal per dag? Zorg dan dat er 12 uur tussen beide innames zit.
  • Uw arts zal u regelmatig op bijwerkingen controleren. De belangrijkste bijwerkingen zijn: maagdarmklachten, hoofdpijn, vermoeidheid, diabetes (dorst, veel plassen) en huiduitslag. Raadpleeg uw arts als u iets ongewoons opmerkt.
  • Er zijn wisselwerkingen met andere middelen. Laat uw apotheker controleren of u het veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook die u zonder recept heeft gekocht.
  • Bent u zwanger? Het is belangrijk dat u hiv-medicijnen blijft gebruiken. Overleg met uw arts.


Werking

Hiv

Oorzaak
Hiv is een virusinfectie die de witte bloedcellen aantast. Deze bloedcellen zijn nodig voor de afweer tegen infecties. Hoe meer virussen er komen, hoe meer de afweer achteruit gaat.

Infecties met hiv krijgt men door contact met besmet bloed, sperma, vaginavocht of moedermelk.

Verschijnselen
Mensen die besmet raken met hiv krijgen meestal binnen enkele dagen tot weken klachten die lijken op een flinke griep. Deze gaan vanzelf weer over.
Pas twee tot elf jaar later ontstaan ernstige klachten, zoals lymfeklierzwellingen, moeheid, koorts en gewichtsverlies. In de tussenliggende periode zijn er geen klachten, maar is het virus wel aanwezig en kan men anderen besmetten. Deze mensen worden hiv-positief of sero-positief genoemd. Later kunnen er infecties ontstaan die bij gezonde mensen niet voorkomen. De ziekte noemt men dan aids. Nog later kunnen er tumoren en vormen van kanker ontstaan.

Werking
Het virus dat hiv veroorzaakt stimuleert onze lichaamscellen om nieuwe hiv-virussen aan te maken. Daarvoor is het enzym reverse-transcriptase nodig. Abacavir remt dit enzym en voorkomt zo dat nieuwe virussen worden gemaakt.   Abacavir kan het virus niet volledig laten verdwijnen. Wel kan het de hoeveelheid virus in het bloed drastisch verlagen. Hierdoor neemt het aantal witte bloedcellen toe en komt de afweer weer op peil.
Omdat het virus snel geneigd is ongevoelig (resistent) te worden, kan het alleen in combinatie met andere hiv-remmers worden toegepast.

Behandeling
Hiv-positieve mensen starten in het algemeen met de behandeling als ze klachten krijgen of als de hoeveelheid witte bloedcellen beneden een bepaald minimum komt. Gebruikelijk is daarvoor een combinatie van minimaal drie medicijnen te kiezen. Mocht deze combinatie onvoldoende effectief worden, dan kan men overschakelen op een combinatie van drie niet eerder gebruikte medicijnen, waarvoor het virus nog wel gevoelig is.

De behandeling noemt men geslaagd, als:

  • de klachten verminderen;
  • de afweer toeneemt;
  • de hoeveelheid virus in het bloed binnen een half jaar niet meer is te meten;
  • de bijwerkingen van de hiv-remmers geen al te grote inbreuk op de kwaliteit van leven hebben.
Lees meer over hiv . "


Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, diarree, verminderde eetlust.

    Heeft u last van misselijkheid? Neem het medicijn dan in met wat voedsel. Raadpleeg uw arts als u last blijft houden van maag of darmen.

  • Hoofdpijn

  • Koorts of vermoeidheid

  • Bij mensen die daarvoor gevoelig zijn, kunnen verschijnselen van diabetes (suikerziekte) ontstaan

    Zij merken dit doordat zij veel dorst krijgen en veel moeten plassen. Mensen met diabetes kunnen tijdens de behandeling meer insuline of glucoseverlagers nodig hebben. Meet extra vaak uw bloedglucose.

  • Huiduitslag

    Huiduitslag kan door overgevoeligheid komen, maar dat hoeft niet. Omdat overgevoeligheid zeer ernstig kan verlopen, is het belangrijk om huiduitslag direct te melden aan uw arts (zie verder 'Overgevoeligheid').

  • Overgevoeligheid voor dit medicijn

    Dit kunt u merken aan koorts, huiduitslag, keelpijn, hoesten, kortademigheid, maagdarmklachten, vermoeidheid, spierpijn, tintelend of doof gevoel, duizeligheid, vasthouden van vocht. Als deze verschijnselen optreden, moet u het gebruik van dit medicijn direct stoppen en uw arts waarschuwen. Als de verschijnselen niet worden onderkend, kan een levensbedreigende overgevoeligheidsreactie ontstaan. Deze overgevoeligheidsreactie ontstaat meestal tijdens de eerste zes weken van het gebruik. Daarom zal u de eerste twee maanden intensief contact hebben met uw arts. Zeer zelden ontstaat een zeer ernstige huidreactie met blaren op de huid en slijmvliezen, koorts, zwellingen en spier- of gewrichtspijn. Als blaren op huid of slijmvliezen of koorts ontstaan moet u de arts waarschuwen. Blijkt u overgevoelig, dan mag u dit medicijn nooit meer gebruiken, omdat de overgevoeligheidsreacties dan veel erger zijn en dit ernstige gevolgen kan hebben. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor dit medicijn. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Ernstige veranderingen in het bloed (een melkzuuracidose)

    De verschijnselen zijn misselijkheid, braken, diarree, buikpijn, snelle ademhaling en bewustzijnsverlies. Neem bij deze verschijnselen onmiddellijk contact op met een arts.

  • Leverziekten, zoals leververvetting, leverontsteking of een verminderde werking van de lever

    Uw arts zal de werking van uw lever regelmatig controleren. Als de lever slecht werkt, mag u dit medicijn niet gebruiken.

  • Spierpijn en gewrichtspijn

    In zeer zeldzame gevallen kan dit medicijn de spieren aantasten, waardoor ook een nieraandoening kan ontstaan. Neem bij onverklaarbare spierpijn contact op met uw arts. Raadpleeg ook uw arts als uw gewrichten pijnlijk of stijf worden, of als u ze moeilijk kunt bewegen.

  • Zenuwbeschadiging, te merken aan een doof of tintelend gevoel van de huid

    Raadpleeg uw arts als u dit merkt. Na stoppen van het gebruik verdwijnt dit weer.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen


Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?

Tabletten: heel innemen met wat water. Bij slikproblemen mag u de tabletten fijnmaken en vermengen met wat appelmoes of water. Neem de fijngemaakte tablet wel direct in.
Drank: de voorgeschreven hoeveelheid afmeten met de bijgeleverde doseerspuit en direct innemen.

Wanneer?
U kunt dit medicijn zowel met wat voedsel als op een lege maag innemen. Heeft u last van misselijkheid? Neem het dan in met wat voedsel.

Gebruikt u dit medicijn één keer per dag?
Kies een vast tijdstip, bijvoorbeeld om 08.00 uur 's ochtends. U vergeet dan minder snel een dosis.

Gebruikt u dit medicijn twee keer per dag?
Zorg dan dat er 12 uur tussen elke inname zit. Kies vaste tijdstippen, bijvoorbeeld om 08.00 uur 's ochtends en 20.00 uur 's avonds. U vergeet dan minder snel een dosis.

Slikschema: U gebruikt dit medicijn meestal in combinatie met andere hiv-remmers. Het is belangrijk een duidelijk slikschema te vragen, zodat u weet wanneer u welke medicijnen moet gebruiken.

Hoe lang?
Meestal gebruikt u hiv-remmers jaren achtereen, omdat het virus nooit volledig uit te bannen is.


Vergeten

Het is belangrijk dit middel consequent in te nemen op de tijdstippen die u met uw arts hebt afgesproken. Hierdoor is er altijd voldoende medicijn in uw bloed om het virus te bestrijden.

Zodra u een dosering uitstelt, loopt u het risico dat het virus toeneemt. Bovendien is er dan kans dat het virus resistent (ongevoelig) wordt voor het medicijn.

Bent u een dosis vergeten? Neem de dosis in zodra u het merkt en neem de volgende dosis op het gebruikelijke moment. Als het al tijd is voor de volgende dosis, sla dan de vergeten dosis over, dus neem geen dubbele hoeveelheid. Keer daarna terug naar uw normale slikschema.

  • De ervaring leert dat het met name in weekends moeilijk is aan de vaste tijdstippen te denken. Toch is het ook dan belangrijk de wekker te zetten, zodat u geen dosering overslaat. U kunt eventueel het schema tijdelijk aanpassen door de tijdstippen te vervroegen, dat levert geen gevaar op voor de werking. Stel echter geen dosis uit, want dan wordt de hoeveelheid werkzame stof in uw bloed te laag. Als u, na vervroegen, terugkeert naar uw normale schema kan dat alleen door de tijdstippen weer geleidelijk met een half uur uit te stellen, totdat u weer op uw oude schema zit.
  • U kunt bij uw apotheek een speciale weekdoos krijgen waarin u de medicijnen voor een week van tevoren kunt uitzetten. Met een horloge met verschillende alarmen of met een zogenaamde pillenwekker (vraag uw apotheek) kunt u uzelf eraan herinneren dat het tijd is voor een dosis.
  • Let op als u reist en daardoor grote tijdsverschillen moet overbruggen. Ga ervan uit dat een tijdsverschil van één uur eerder of later niet zo`n probleem is. U kunt uw slikschema blijven gebruiken. Overleg met uw arts of consulent hoe u uw slikschema kunt aanpassen aan grotere tijdsverschillen.
  • Bij de overgang van zomertijd naar wintertijd en andersom kunt u uw gewone slikschema blijven gebruiken.


Verboden

autorijden en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alcohol drinken?
Te veel alcohol is niet goed voor de lever. Abacavir geeft in zeldzame gevallen leverafwijkingen. Drink geen alcohol of hooguit 1 glas per dag en drink in ieder geval 2 dagen per week niet.


Wisselwerking

Abacavir heeft met andere medicijnen wisselwerkingen. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. Uw arts en apotheker controleren of u abacavir veilig kunt gebruiken naast uw andere medicijnen. Zorg er daarom voor dat uw arts en apotheker op de hoogte zijn van alle medicijnen die u gebruikt. Ook de medicijnen die u zonder recept koopt.


Zwangerschap

Zwangerschap
Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Overleg hierover met uw arts. Tijdens de zwangerschap moet u hiv-middelen blijven gebruiken. Want tijdens de zwangerschap is het extra belangrijk dat de hoeveelheid virus in uw bloed erg laag is. Dit verkleint namelijk het risico dat de baby besmet raakt met hiv.

Borstvoeding
Geef GEEN borstvoeding als u hiv heeft. Het virus kan namelijk via de moedermelk de baby besmetten. Overleg hierover met uw arts.


Stoppen

Het is niet verstandig te stoppen, behalve als u te maken krijgt met ernstige bijwerkingen. Als u stopt zal het hiv-virus zich weer vermeerderen, zodat u weer klachten kunt krijgen.

Er zijn situaties denkbaar waardoor u toch tijdelijk moet stoppen met deze hiv-remmer. Bijvoorbeeld bij bepaalde operaties of als u pillen kwijtraakt en niet snel aan nieuwe kunt komen. Overleg in dat geval altijd met een arts. Als u moet stoppen, is het meestal beter om alle medicijnen van de combinatie te stoppen. Het virus kan namelijk ongevoelig worden voor uw medicijnen als u ze niet allemaal gebruikt. Meestal zal de arts u een andere combinatie van hiv-remmers voorschrijven, maar als dat niet mogelijk is, moet u tijdelijk met alle hiv-remmers stoppen.


Handelsinformatie

Abacavir is sinds 1998 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Ziagen en als het merkloze Abacavir. Het is te verkrijgen in tabletten en in drank.

Abacavir wordt ook gebruikt in combinatie met andere werkzame stoffen onder de merknamen Kivexa, Trizivir en Triumeq.


Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.